CÂU HỎI:
Luật sư cho tôi hỏi, ngân hàng có được tự ý xử lý tài sản bảo đảm hay phải yêu cầu Tòa án xử lý tài sản bảo đảm nếu người vay không trả nợ đúng hạn?
TRẢ LỜI:
Cơ sở pháp lý
- Nghị định 163/2006/NĐ-CP về giao dịch bảo đảm.
Nội dung
Căn cứ Điều 299 Bộ luật dân sự 2015, các trường hợp xử lý tài sản bảo đảm trong các trường hợp sau:
“1. Đến hạn thực hiện nghĩa vụ được bảo đảm mà bên có nghĩa vụ không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ.
2. Bên có nghĩa vụ phải thực hiện nghĩa vụ được bảo đảm trước thời hạn do vi phạm nghĩa vụ theo thỏa thuận hoặc theo quy định của luật.
3. Trường hợp khác do các bên thỏa thuận hoặc luật có quy định”.
Theo đó, bên bảo đảm và bên nhận bảo đảm có quyền thỏa thuận một trong bốn phương thức xử lý tài sản cầm cố, thế chấp sau đây:
-
Bán đấu giá tài sản;
-
Bên nhận bảo đảm tự bán tài sản;
-
Bên nhận bảo đảm nhận chính tài sản để thay thế cho việc thực hiện nghĩa vụ của bên bảo đảm;
-
Phương thức khác như, bù trừ nghĩa vụ trả nợ.
Trường hợp không có thỏa thuận về các phương thức xử lý tài sản bảo đảm này thì tài sản được bán đấu giá, trừ trường hợp luật căn cứ khoản 2 Điều 303 Bộ luật dân sự 2015.
Do bạn không nói rõ biện pháp bảo đảm ở đây là gì nên chúng tôi phân thành ba nhóm khác biệt nhau về việc xử lý tài sản bảo đảm và ngân hàng là tổ chức tín dụng hoàn toàn có thể tự xử lý tài sảnbảo đảm nếu bên bảo đảm hoặc bên được bảo đảm vi phạm nghĩa vụ bảo đảm, cụ thể đó là:
-
Thứ nhất, đối với hai biện pháp đặt cọc, ký cược và ký quỹ, nếu có vi phạm nghĩ vụ bảo đảm thì bên nhận bảo đảm sẽ được quyền sở hữu tài sản bảo đảm.
-
Thứ hai, đối với biện pháp bảo đảm bằng cầm cố, thế chấp, bảo lãnh bên nhận bảo đảm có quyền xử lý tài sản cầm cố, thế chấp và bảo lãnh theo thỏa thuận và theo quy định của pháp luật khi bên nghĩa vụ vi phạm nghĩa vụ bảo đảm. Đây là biện nhóm biện pháp ngân hàng thường lựa chọn là phương thức đảm bảo, do đó ngân hàng có quyền xử lý tài sản bảo đảm theo thỏa thuận và theo quy định của pháp luật. Việc xử lý tài sản bảo đảm chỉ được giải quyết tại tòa án khi có tranh chấp chứ không phải trong mọi trường hợp vi phạm nghĩa vụ bảo đảm.
-
Thứ ba, với biện phạm bảo đảm là tín chấp thì không có việc xử lý tài sản bảo đảm vì không có tài sản bảo đảm; bảo lưu quyền sở hữu chỉ có tài sản của chủ sở hữu trong quan hệ hợp đồng mua bán chứ không có tài sản bảo đảm và cầm giữ tài sản chỉ có tài sản của người có nghĩa vụ thanh toán bị cầm giữ trong quan hệ hợp đồng mua bán chứ không có tài sản bảo đảm.
Như vậy, nếu người vay tiền vi phạm nghĩa vụ trả nợ mà có một trong 9 biện pháp bảo đảm quy định trong Bộ luật dân sự 2015 thì tổ chức tín dung, cụ thể là Ngân hàng có quyền xử lý tài sản theo thỏa thuận và theo quy định của pháp luật. Tòa án chỉ giải quyết nêu có yêu cầu của một trong các bên có liên quan nếu xảy ra tranh chấp về giao dịch bảo đảm.
Để nhận được ý kiến tư vấn chính xác và cụ thể hơn, bạn đọc vui lòng liên hệ với các Luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Sao Việt qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6243 hoặc E-mail: congtyluatsaoviet@gmail.com
