Câu hỏi:
Vợ chồng tôi được mẹ chồng cho 1 miếng đất trong thời kỳ hôn nhân. Sau đó, vợ chồng không hòa thuận nên có ý định ly hôn. Gia đình chồng hẹn tôi ra Phòng công chứng kí giấy thỏa xác nhận không có tài sản chung cho dễ ly hôn. Khi đến Phòng công chứng, do buồn chán và chuyện hôn nhân không trọn vẹn, tôi đã kí mà không xem kĩ nội dung là "hợp đồng cho tặng quyền sử dụng đất" cho mẹ chồng tôi. Những tưởng, khi kí rồi họ còn chút tình cảm sẽ hoàn lại một khoản tiền mặt để tôi lo cho con trai 30 tháng tuổi đang sống với tôi. Nhưng họ không cho lại gì cả, mà còn đòi luôn vàng cưới. Tôi thấy mình đã bị lừa nên đổi ý, không muốn "tặng cho quyền sử dụng đất" nữa. Vậy, tôi phải làm gì để vô hiệu lực hợp đồng đã kí ấy?
Trả lời:
Theo Điều 457 Bộ luật dân sự 2015 (BLDS 2015) quy định: Hợp đồng tặng cho tài sản là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên tặng cho giao tài sản của mình và chuyển quyền sở hữu cho bên được tặng cho mà không yêu cầu đền bù, còn bên được tặng cho đồng ý nhận.
Việc tặng cho bất động sản phải được lập thành văn bản và phải có công chứng, chứng thực hoặc phải đăng ký, nếu theo quy định của pháp luật bất động sản phải đăng ký quyền sở hữu theo Điều 459 BLDS 2015.
Trong trường hợp của bạn, bạn tặng cho quyền sử dụng đất cho mẹ chồng bạn thì phải thực hiện thủ tục công chứng và phải được đăng ký quyền sơ hữu tại cơ quan có thẩm quyền sau khi thực hiện việc công chứng hợp đồng.
Bạn đã thực hiện việc công chứng hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất theo quy định. Tuy nhiên, việc tặng cho chỉ hoàn thành khi thực hiện xong thủ tục đăng ký quyền sử dụng đất tại cơ quan có thẩm quyền. Trường hợp chưa thực hiện việc đăng ký quyền sử dụng thì có quyền sửa đổi, bổ sung, chấm dứt, hủy bỏ hợp đồng tặng cho theo quy định. Theo quy định tại khoản 1 Điều 51 Luật Công chứng 2014 thì: “Việc công chứng sửa đổi, bổ sung, hủy bỏ hợp đồng, giao dịch đã được công chứng chỉ được thực hiện khi có sự thỏa thuận, cam kết bằng văn bản của tất cả những người đã tham gia hợp đồng, giao dịch đó”
Như vậy, khi bạn muốn hủy hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất thì cần có sự thỏa thuận, cam kết bằng văn bản của cả mẹ chồng bạn (người được tặng cho) và văn bản thỏa thuận, cam kết này cũng phải được công chứng theo quy định.
Theo thông tin bạn cung cấp, giữa bạn và mẹ chồng phát sinh quan hệ dân sự về tặng cho tài sản. Việc bạn không đọc kỹ hợp đồng tặng cho trước khi ký là lỗi của bạn. Do đó, không thể lập luận rằng vì bạn không đọc kỹ hợp đồng nên muốn hủy hợp đồng đó được. Trường hợp bạn có đầy đủ căn cứ để chứng minh việc tặng cho đó là do nhầm lẫn hay bị lừa dối, đe doạ… hoặc rơi vào các trường hợp giao dịch dân sự vô hiệu theo quy định của Bộ luật Dân sự thì bạn có quyền khởi kiện đến Tòa án có thẩm quyền để yêu cầu Tòa án tuyên bố hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất đó vô hiệu.
