Những trường hợp nào không được công chứng?

1. Khái niệm công chứng:

Công chứng là việc công chứng viên của một tổ chức hành nghề công chứng chứng nhận tính xác thực, hợp pháp của hợp đồng, giao dịch dân sự khác bằng văn bản (sau đây gọi là hợp đồng, giao dịch), tính chính xác, hợp pháp, không trái đạo đức xã hội của bản dịch giấy tờ, văn bản từ tiếng Việt sang tiếng nước ngoài hoặc từ tiếng nước ngoài sang tiếng Việt (sau đây gọi là bản dịch) mà theo quy định của pháp luật phải công chứng hoặc cá nhân, tổ chức tự nguyện yêu cầu công chứng (Theo khoản 1 Điều 2 Luật Công chứng 2014).

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.

2. Tại sao phải công chứng?

Theo quy định của pháp luật hiện hành, một số loại hợp đồng, giao dịch bắt buộc phải công chứng mới có giá trị pháp lý và được pháp luật công nhận. Ví dụ: Hợp đồng mua bán, thế chấp, tặng cho bất động sản sẽ phải công chứng. 

Việc công chứng hợp đồng, giao dịch sẽ giúp cho các bên giảm thiểu tối đa những rủi ro có thể phải chịu trong giao kết hợp đồng và thực hiện các giao dịch; đồng thời tiết kiệm thời gian chứng minh các giấy tờ khi có tranh chấp xảy ra và hai bên buộc phải khởi kiện.

3. Những trường hợp nào không được công chứng?

Công chứng là thủ tục được thực hiện theo yêu cầu của tổ chức, cá nhân có nhu cầu; tuy nhiên không phải bất kỳ trường hợp nào tổ chức, cá nhân yêu cầu thì công chứng viên cũng được phép công chứng. Dưới đây là những trường hợp không được công chứng:
Đối với công chứng viên

- Nghiên cấm công chứng hợp đồng, giao dịch, bản dịch có liên quan đến tài sản, lợi ích của bản thân mình hoặc của những người thân thích là vợ hoặc chồng; cha mẹ đẻ, cha mẹ nuôi; cha mẹ đẻ, cha mẹ nuôi của vợ hoặc chồng; con đẻ, con nuôi, con dâu, con rể; ông, bà; anh chị em ruột, anh chị em ruột của vợ hoặc chồng; cháu là con của con đẻ, con nuôi (Điểm c Khoản 1 Điều 7 Luật Công chứng 2014)

- Không được công chứng hợp đồng, giao dịch về bất động sản ngoài phạm vi tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi tổ chức hành nghề công chứng đặt trụ sở, trừ trường hợp công chứng di chúc, văn bản từ chối nhận di sản là bất động sản và văn bản ủy quyền liên quan đến việc thực hiện các quyền đối với bất động sản. (Căn cứ Điều 42 LCC 2014)

- Công chứng viên không được ký văn bản công chứng kể từ ngày chấm dứt tư cách thành viên hợp danh hoặc chấm dứt hợp đồng làm việc, hợp đồng lao động tại tổ chức hành nghề công chứng (Khoản 3 Điều 35 LCC 2014).

Đối với hợp đồng, giao dịch cụ thể

- Đối với bản dịch (Căn cứ Khoản 4, Điều 61 Luật công chứng):

+Công chứng viên biết hoặc phải biết bản chính được cấp sai thẩm quyền hoặc không hợp lệ; bản chính giả;

+ Giấy tờ, văn bản được yêu cầu dịch đã bị tẩy xoá, sửa chữa, thêm, bớt hoặc bị hư hỏng, cũ nát không thể xác định rõ nội dung;

+ Giấy tờ, văn bản được yêu cầu dịch thuộc bí mật nhà nước; giấy tờ, văn bản bị cấm phổ biến theo quy định của pháp luật.

-  Hợp đồng, giao dịch đã được công chứng không được công chứng sửa đổi, bổ sung, hủy bỏ khi chưa có sự thỏa thuận, cam kết bằng văn bản của tất cả những người đã tham gia hợp đồng, giao dịch đó.

- Trong trường hợp có căn cứ cho rằng trong hồ sơ yêu cầu công chứng có vấn đề chưa rõ, việc giao kết hợp đồng, giao dịch có dấu hiệu bị đe dọa, cưỡng ép, có sự nghi ngờ về năng lực hành vi dân sự của người yêu cầu công chứng hoặc đối tượng của hợp đồng, giao dịch chưa được mô tả cụ thể thì công chứng viên đề nghị người yêu cầu công chứng làm rõ hoặc theo đề nghị của người yêu cầu công chứng, công chứng viên tiến hành xác minh hoặc yêu cầu giám định; trường hợp không làm rõ được thì có quyền từ chối công chứng.

- Công chứng viên kiểm tra dự thảo hợp đồng, giao dịch; nếu trong dự thảo hợp đồng, giao dịch có điều khoản vi phạm pháp luật, trái đạo đức xã hội, đối tượng của hợp đồng, giao dịch không phù hợp với quy định của pháp luật thì công chứng viên phải chỉ rõ cho người yêu cầu công chứng để sửa chữa. Trường hợp người yêu cầu công chứng không sửa chữa thì công chứng viên có quyền từ chối công chứng.

Trên đây là tư vấn của Luật Sao Việt đối với câu hỏi của bạn. Nếu còn vấn đề cần được giải đáp, bạn vui lòng liên hệ: