Tội bắt cóc con tin là hành vi khống chế, nhốt người khác ở một địa điểm nhất định trái pháp luật, đưa ra yêu sách đối với chính quyền nhà nước hoặc tổ chức, cá nhân do người từ đủ 16 tuổi trở lên có năng lực TNHS thực hiện một cách cố ý gây nên những thiệt hại hoặc đe dọa gây nên những thiệt hại cho xã hội mà theo quy định của pháp luật phải bị truy cứu TNHS.
- Căn cứ pháp lý
- Điều 301 BLHS 2015 sd,bs 2017
- Cấu thành tội phạm
Khách thể của tội phạm: Tội bắt cóc con tin trực tiếp xâm phạm an toàn, trật tự công cộng, đồng thời xâm phạm các quyền nhân thân của con người, nhất là quyền được đảm bảo an toàn về tính mạng, sức khỏe, tự do thân thể
Khách quan của tội phạm: Hành vi khách quan của tội bắt cóc con tin bao gồm hai nhóm hành vi:
- Hành vi bắt giữ, giam người khác làm con tin; hành vi đe dọa giết, làm bị thương hay đe dọa tiếp tục giam, giữ con tin ở một địa phương nhất định trái pháp luật.
- Mục đích phạm tội là nhằm cưỡng ép đưa ra yêu sách, ép buộc đối với Nhà nước, chính quyền vùng lãnh thổ, tổ chức quốc tế hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân hoặc tổ chức, cá nhân phải thực hiện hoặc không thực hiện một việc nhất định theo yêu cầu của người phạm tội mới chấp nhận là thả người bị bắt giữ, giam cầm. Đây là dấu hiệu bắt buộc để định tội và là cơ sở để phân biệt giữa tội phạm này với một số tội phạm khác có hành vi tương tự.
Tội bắt cóc con tin có cấu thành hình thức, cho nên chỉ cần người phạm tội thực hiện các hành vi khách quan với mục đích nêu trên là tội phạm đã hoàn thành mà không cần hậu quả xảy ra.
Chủ thể của tội phạm: Là chủ thể thường, bấy kỳ ai có năng lực trách nhiệm hình sự và đạt tuổi luật định là 16 tuổi.
Chủ quan của tội phạm: Tội phạm được thực hiện với hình thức lỗi cố ý trực tiếp, người phạm tội nhận thức rõ hành vi bắt cóc con tin nhằm mục đích cưỡng ép một quốc gia, một vừng lãnh thổ, một cơ quan, tổ chức, cá nhân…
Hình phạt:
Khung 1: (khoản 1) Đối với trường hợp thuộc cấu thành cơ bản: Người phạm tội có thể bị phạt tù từ 01 năm đến 04 năm.
Khung 2: (khoản 2) Người phạm tội có thể bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm nếu phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây:
- Có tổ chức;
- Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;
- Đối với người dưới 18 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người đủ 70 tuổi trở lên;
- Đối với người đang thi hành công vụ;
- Gây hậu quả nghiêm trọng.
Khung 3: (khoản 3) Phạm tội gây hậu quả rất nghiêm trọng, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm.
Khung 4 (khoản 4) Phạm tội gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, thì bị phạt tù từ 08 năm đến 15 năm.
Khung 5 (khoản 5) Người phạm tội có thể bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm khi người chuẩn bị phạm tội này. Hành vi chuẩn bị phạm tội bắt cóc con tin là việc người phạm tội xây dựng kê hoạch, nghiên cứu quy luật hoạt động của nạn nhân, phân công bố trí lực lượng chuẩn bị công cụ, phương tiện để bắt giữ người, địa điểm giam giữ người.
Luật hình sự không quy định hình phạt bổ sung đối với tội phạm này.