- Căn cứ pháp lý
Điều 393 BLHS 2015 sd,bs 2017
- Cấu thành tội phạm
Khách thể của tội phạm: Người phạm tội đã xâm phạm đến nghĩa vụ và chức trách của người chỉ huy, trực tiếp làm ảnh hưởng đến mối quan hệ chỉ huy phục tùng trong lực lượng vũ trang do việc ra mệnh lệnh trái pháp luật.
Khách quan của tội phạm: Mặt khách quan của tội ra mệnh lệnh trái pháp luật bao gồm các dấu hiệu:
- Hành vi nguy hiểm cho xã hội ở đây là hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn ra mệnh lệnh trái pháp luật. Đó là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng vào chức vụ, quyền hạn đó ra mệnh lệnh trái pháp luật.
- Hậu quả do hành vi phạm tội gây ra. Theo quy định của khoản 1 Điều 393 BLHS, thì hành vi ra mệnh lệnh trái pháp luật chỉ bị coi là phạm tội khi hành vi đó gây ra hậu quả nghiêm trọng. Gây hậu quả nghiêm trọng. Gây hậu quả nghiêm trọng là gây ra các thiêt hại nghiêm trọng về tính mạng, sức khỏe, tài sản, vũ khí, phương tiện kỹ thuật quân sự và thiệt hại nghiêm trọng phi vật chất khác.
- Tội phạm được hoàn thành từ thời điểm gây ra một trong những hậu quả nghiêm trọng nêu trong các văn bản hướng dẫn trên đây.
Chủ thể của tội phạm: Chủ thể của tội ra mệnh lệnh trái pháp luật là người có chức vụ, quyền hạn trong quân đội có thẩm quyền ban hành mệnh lệnh cho cấp dưới, từ đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực TNHS.
Chủ quan của tội phạm: Mặt chủ quan của tội ra mệnh lệnh trái pháp luật được thức hiện do lỗi cố ý. Người phạm tội nhận thức rõ hành vi ra mệnh lệnh trái pháp luật là nguy hiểm cho xã hội mà vẫn ra lệnh.
Hình phạt:
Khung 1 (khoản 1): Khung cơ bản quy định tại khoản 1 có mức hình phạt từ cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 05 năm áp dụng đối với người phạm tội trong trường hợp không có tình tiết tăng nặng định khung hình phạt.
Khung 2 (khoản 2): Khung tăng nặng thứ nhất quy định tại khoản 2 có mức hình phạt tù từ 03 năm đến 10 năm khi phạm tội trong các trường hợp sau:
a) Trong chiến đấu;
b) Trong khu vực có chiến sự;
c) Trong thực hiện nhiệm vụ cứu hộ, cứu nạn;
d) Trong tình trạng khẩn cấp;
đ) Gây hậu quả rất nghiêm trọng.
Khung 3 (khoản 3): Phạm tội gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng hoặc trong trường hợp đặc biệt nghiêm trọng khác thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm.