Điều kiện, tiêu chuẩn để trở thành Trọng tài viên

Trở thành trọng tài viên là mong muốn của rất nhiều người. Tuy nhiên không phải ai cũng biết được các tiêu chuẩn, điều kiện để có thể trở thành trọng tài viên. Chính vì vậy, trong phạm vi bài viết này, Luật Sao Việt sẽ hệ thống lại cho bạn đọc các tiêu chuẩn cơ bản để trở thành một trọng tài viên và những lưu ý trong quá trình hoạt động.

Căn cứ theo Điều 20 Luật trọng tài thương mại 2010, để trở thành trọng tài viên, cá nhân phải đáp ứng đủ các điều kiện cơ bản sau đây:

Điều kiện chung:

+ Điều kiện về năng lực hành vi: Cá nhân có năng lực hành vi dân sự đầy đủ theo quy định của Bộ luật dân sự. Theo đó cá nhân phải từ đủ 18 tuổi trở lên, không thuộc các trường hợp bị mắc bệnh tâm thần, bệnh lý khác làm mất năng lực hành vi dân sự; khó khăn nhận thức, làm chủ hành vi; bị hạn chế năng lực hành vi.

+ Điều kiện về trình độ học vấn và kinh nghiệm: Cá nhân có trình độ đại học và đã qua thực tế công tác theo ngành đã học từ 5 năm trở lên. Trong trường hợp đặc biệt, đối với chuyên gia có trình độ chuyên môn cao và có nhiều kinh nghiệm thực tiễn, tuy không đáp ứng được yêu cầu về trình độ học vấn và kinh nghiệm nêu trên, cũng có thể được chọn làm Trọng tài viên.

+ Điều kiện khác: Không thuộc một trong các trường hợp sau đây

a) Người đang là Thẩm phán, Kiểm sát viên, Điều tra viên, Chấp hành viên, công chức thuộc Toà án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân, Cơ quan điều tra, Cơ quan thi hành án;

b) Người đang là bị can, bị cáo, người đang chấp hành án hình sự hoặc đã chấp hành xong bản án nhưng chưa được xóa án tích.

Điều kiện khác của Trung tâm trọng tài: 

Ngoài các điều kiện cơ bản nêu trên, để trở thành trọng tài viên của các Trung tâm trọng tài, cá nhân còn phải đáp ứng thêm các tiêu chuẩn khác cao hơn mà Trung tâm trọng tài đặt ra. Điều này được ghi nhận tại Khoản 3 Điều 20 Luật Trọng tài thương mại 2010.

Ví dụ một số tiêu chuẩn khác của Trung tâm trọng tài quốc tế Việt Nam Viac đặt ra đối với Trọng tài viên như sau :

 a) Tuổi từ 30 đến 70;

b) Tốt nghiệp đại học và đã qua thực tế công tác theo ngành đã học từ tám năm trở lên, trừ trường hợp chuyên gia có trình độ chuyên môn cao, có nhiều kinh nghiệm;

c) Cam kết giải quyết vụ kiện một cách độc lập, khách quan, công bằng và nhanh chóng;

d) Sẵn sàng tham gia vào các hoạt động của Trung tâm; nỗ lực cống hiến vì sự phát triển của Trung tâm.

đ) Ngoài các điều kiện quy định trên đây, cá nhân nộp đơn đề nghị xét kết nạp làm Trọng tài viên phải đáp ứng thêm một trong các điều kiện sau đây:

+ Đã là Trọng tài viên trong ba vụ tranh chấp được giải quyết bằng trọng tài trước đó, hoặc

+ Có tên trong danh sách Trọng tài viên của một tổ chức trọng tài được công nhận trên thế giới và đã tham gia giải quyết ít nhất là một tranh chấp tại tổ chức này, hoặc

+ Có giới thiệu của hiệp hội nghề nghiệp trong phạm vi toàn quốc, hoặc trường đại học hoặc viện nghiên cứu, hoặc

+ Được ít nhất một thành viên trong Ban điều hành Trung tâm giới thiệu.

Việc cá nhân đáp ứng đầy đủ các điều kiện nêu trên không bảo đảm rằng cá nhân đó sẽ đương nhiên được Trung tâm kết nạp làm trọng tài viên. Việc xem xét kết nạp một cá nhân làm Trọng tài viên thuộc thẩm quyền của Ban điều hành Trung tâm