Tôi là chủ hộ kinh doanh, hoạt động chủ yếu là nhận lắp đặt điện nước cho công trình nhỏ hoặc các hộ gia đình. Hiện nay tôi đang có tranh chấp với một khách hàng, họ cho rằng bên tôi thi công không đúng yêu cầu nên không trả thù lao, nhưng thực tế chúng tôi làm y hệt sơ đồ bên họ đưa cho, không hề có sai sót gì cả. Hợp đồng thi công được ký là giữa hộ kinh doanh của tôi và cá nhân khách hàng. Vậy tôi có thể lấy danh nghĩa hộ kinh doanh để khởi kiện phía khách hàng được không? Xin cảm ơn
Trả lời:
Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Luật Sao Việt. Đối với thắc mắc của bạn, chúng tôi tư vấn cho bạn:
Theo quy định tại khoản 1 Điều 79 Nghị định 01/2021/NĐ-CP: “Hộ kinh doanh do một cá nhân hoặc các thành viên hộ gia đình đăng ký thành lập và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh của hộ. Trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh thì ủy quyền cho một thành viên làm đại diện hộ kinh doanh. Cá nhân đăng ký hộ kinh doanh, người được các thành viên hộ gia đình ủy quyền làm đại diện hộ kinh doanh là chủ hộ kinh doanh.“
Như vậy theo quy định trên thì chủ hộ kinh doanh là người đại diện cho hộ kinh doanh để tham gia các giao dịch dân sự và xử lý các vấn đề liên quan đến pháp luật. Hộ kinh doanh không có tư cách pháp nhân, do đó, để xác định chủ thể có quyền khởi kiện trong vụ kiện mà nguyên đơn là hộ kinh doanh cá thể thì cần căn cứ theo điều 185 Bộ luật tố tụng dân sự 2015. Theo đó, cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền tự mình hoặc thông qua người đại diện hợp pháp khởi kiện vụ án (sau đây gọi chung là người khởi kiện) tại Tòa án có thẩm quyền để yêu cầu bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.”
Như vậy, bạn có thể đại diện hộ kinh doanh để khởi kiện cá nhân/doanh nghiệp vi phạm quyền và lợi ích hợp pháp của bạn theo hợp đồng đã ký.
Để thực hiện quyền khởi kiện, trước hết bạn phải nộp đơn khởi kiện đến Toà án có thẩm quyền. Cần lưu ý về nội dung và hình thức đơn khởi kiện quy định tại Điều 189 Bộ luật tố tụng dân sự 2015. Trường hợp của bạn theo Khoản 3 Điều 189 BLTTDS 2015:
“3. Cơ quan, tổ chức là người khởi kiện thì người đại diện hợp pháp của cơ quan, tổ chức đó có thể tự mình hoặc nhờ người khác làm hộ đơn khởi kiện vụ án. Tại mục tên, địa chỉ của người khởi kiện phải ghi tên, địa chỉ của cơ quan, tổ chức và họ, tên, chức vụ của người đại diện hợp pháp của cơ quan, tổ chức đó; ở phần cuối đơn, người đại diện hợp pháp của cơ quan, tổ chức phải ký tên và đóng dấu của cơ quan, tổ chức đó; trường hợp tổ chức khởi kiện là doanh nghiệp thì việc sử dụng con dấu theo quy định của Luật doanh nghiệp.“