Cách xử lí để tránh “bẫy” của công ty đa cấp.

1. Bán hàng đa cấp là gì? Tại sao ở Việt Nam “đa cấp là lừa đảo”.

Bán hàng đa cấp là hoạt động kinh doanh sử dụng mạng lưới người tham gia gồm nhiều cấp, nhiều nhánh. Trong đó, người tham gia được hưởng hoa hồng, tiền thưởng và lợi ích kinh tế khác từ kết quả kinh doanh của mình và của những người khác trong mạng lưới.

Thực tế, bản chất của việc bán hàng đa cấp không xấu khi nó mới xuất hiện ở nước ngoài, thậm chí đây còn là hình thức kinh doanh rất tiềm năng vì mở rộng được mạng lưới bán lẻ, tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp khi không phải đầu tư quá nhiều vào hệ thống phân phối, nhân sự hay quảng cáo sản phẩm. Tuy nhiên khi du nhập vào Việt Nam thì hình thức bán hàng này đã bị biến tướng thành hành vi lừa đảo.

Mặc dù các phương tiện truyền thông, báo chí đã nhiều lần cảnh báo người dân về thủ đoạn của các công ty đa cấp, tuy nhiên vì bản tính tham lợi trước mắt mà nhiều người vẫn đang rơi vào cảnh “tiền mất tật mang”. Vậy phải xử lí như thế nào khi bị lừa đảo bởi các công ty đa cấp và làm thế nào để tránh “bẫy đa cấp” của các doanh nghiệp? Bạn đọc có thể tham khảo tư vấn sau đây của Luật Sao Việt.

Ảnh minh họa : Internet.

2. Dấu hiệu nhận biết công ty đa cấp lừa đảo

Mặc dù hoạt động dưới nhiều hình thức, chiêu trò khác nhau nhưng hầu hết các công ty đa cấp lừa đảo đều có chung những đặc điểm sau:

- Sản phẩm có giá quá rẻ so với chất lượng được quảng cáo.

- Người tham gia bị bắt phải đặt cọc, mua hàng, hoặc đóng tiền.

- Chỉ tập trung tìm kiếm người tham gia vào hệ thống: Công ty cho người tham gia bán hàng đa cấp nhận “hoa hồng” từ việc giới thiệu người khác tham gia vào hệ thống mà không phải từ việc mua, bán hàng hóa của người được giới thiệu đó. Chưa kể trong quá trình làm việc, nếu không tìm kiếm được người gia nhập thì chính bạn sẽ phải “ôm hàng” mà không thể phân phối.

- Hứa hẹn những khoản lợi nhuận hấp dẫn nhưng không thực tế: Bán hàng đa cấp là một hình thức bán hàng, phân phối hàng hóa, không phải là một hình thức đầu tư, do đó phải thật tỉnh táo khi nghe những lời hứa hẹn về lợi nhuận.

- Không cho trả hàng hoặc cho trả hàng nhưng kèm theo những điều kiện khắt khe không thể thực hiện.

- Không có giấy phép bán hàng đa cấp

3. Xử lý thế nào khi mắc “bẫy đa cấp” của các công ty lừa đảo?

Nếu nghi ngờ doanh nghiệp nào đó kinh doanh đa cấp có dấu hiệu lừa đảo khách hàng thì người tham gia nên dứt khoát từ chối các giao dịch không bảo đảm các yếu tố rõ ràng như: nộp tiền thanh toán cho doanh nghiệp nhưng đối tượng nhận chuyển khoản lại là số tài khoản của cá nhân; nộp tiền mua hàng nhưng không có hóa đơn đỏ, biên lai có dấu doanh nghiệp,…

Nếu đã lỡ “sa chân” vào con đường đa cấp và muốn mau chóng rút ra, người tham gia bán hàng đa cấp có thể yêu cầu doanh nghiệp mua lại hàng hóa theo quy định tại điều 47 nghị định 40/2018/NĐ-CP, bao gồm cả hàng hóa được mua theo chương trình khuyến mại trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận hàng. Hàng trả phải đáp ứng các điều kiện sau:

- Hàng hóa còn nguyên bao bì, tem, nhãn;

- Kèm theo hóa đơn mua số hàng hóa được yêu cầu trả lại.

Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày người tham gia bán hàng đa cấp có yêu cầu trả lại hàng hóa hợp lệ, doanh nghiệp bán hàng đa cấp có trách nhiệm mua lại các hàng hóa đáp ứng điều kiện và hoàn trả theo mức thỏa thuận với người tham gia bán hàng đa cấp nhưng không thấp hơn 90% số tiền mà người tham gia bán hàng đa cấp đã trả để nhận số hàng hóa đó.

Trường hợp không được trả lại tiền, người tham gia bán hàng đa cấp có thể làm đơn tố giác tội phạm với cơ quan có thẩm quyền, kèm theo đó là cung cấp đầy đủ các bằng chứng chứng minh việc phạm tội của các công ty đa cấp nêu trên. Bằng chứng có thể là

các hợp đồng mua hàng, giấy tờ biên nhận đã ký kết, các tin nhắn, cuộc gọi trao đổi về việc nhập hàng – bán hàng,… Tùy vào địa bàn hoạt động, đối tượng khách hàng cũng như sản phẩm kinh doanh mà mỗi tổ chức hành nghề bán hàng đa cấp sẽ có một chiêu trò PR khác nhau, nhưng chung quy lại, các hành vi nói trên đều mang dấu hiệu cấu thành tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản được quy định tại điều 174 Bộ luật Hình sự 2015, theo đó:

Điều 174. Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản

1. Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;

b) Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 175 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;

c) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

d) Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ; tài sản là kỷ vật, di vật, đồ thờ cúng có giá trị đặc biệt về mặt tinh thần đối với người bị hại.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

a) Có tổ chức;

b) Có tính chất chuyên nghiệp;

c) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;

d) Tái phạm nguy hiểm;

đ) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức;

e) Dùng thủ đoạn xảo quyệt;

g) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều này.

Để có thể giảm thiếu tối đa thiệt hại và lấy lại số tiền đã bị lừa, bạn cần lưu ý giữ lại đầy đủ các giấy tờ, chứng cứ về giao dịch với bên công ty đa cấp nhằm cung cấp cho cơ quan điều

tra, cũng như bên Toà án trong trường hợp tiến hành khởi kiện và yêu cầu bồi thường theo quy định của pháp luật trên cơ sở hợp đồng ký kết giữa các bên.

Trên đây là tư vấn của Luật Sao Việt đối với câu hỏi của bạn. Nếu trong quá trình thực hiện các thủ tục có gặp phải các vấn đề cần được giải đáp, bạn vui lòng liên hệ: