Câu hỏi:
Em đang là sinh viên, cũng chưa tham gia công việc gì. Một hôm có người chú nhờ đứng tên hộ để đăng ký kinh doanh cửa hàng quần áo, mà em thì không hiểu biết nhiều về vấn đề này. Cho em hỏi có nên đồng ý hay không?
Trả lời:
Luật sư Sao Việt trả lời bạn như sau:
Hiện giờ tình trạng mượn danh, mượn tên người khác làm đại diện theo pháp luật để đăng ký thành lập doanh nghiệp rất phổ biến, một phần là vì thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp chưa được siết chặt về nội dung trong hồ sơ thành lập doanh nghiệp; một phần do người cho mượn danh không hiểu hoặc chưa hiểu hết được rủi ro tiềm ẩn của việc cho mượn danh để làm đại diện pháp luật.
Không ít cá nhân sẵn đứng tên hộ người khác để đăng ký thành lập, quản lý doanh nghiệp với những lý do hết sức đơn giản như:
- Nhận được một khoản tiền nào đó từ người nhờ
- Bạn bè, người thân nhờ vả, khó từ chối …
- Do thiếu hiểu biết pháp luật
Vậy, việc cho mượn danh làm đại diện theo pháp luật khi đăng ký thành lập doanh nghiệp có những rủi ro tiềm ẩn gì?
1. Người cho mượn danh làm đại diện pháp luật không được quyền thành lập doanh nghiệp.
Theo quy định ở điều 24, nghị định 155/2013/NĐ-CP về vi phạm quy định đăng ký người thành lập doanh nghiệp thì việc đăng ký người đại diện theo pháp luật thuộc đối tượng không được quyền thành lập doanh nghiệp sẽ bị phạt tiền từ 5 đến 10 triệu đồng, đồng thời buộc phải đăng ký thay đổi với các thành viên, thành viên góp vốn, thành viên hợp danh, cổ đông sáng lập là cá nhân, tổ chức theo quy định.
2. Người đại diện theo pháp luật không đúng với hoạt động thực tế.
Theo quy định tại Điều 20 Nghị định 155/2013/NĐ-CP về vi phạm quy định kê khai hồ sơ đăng ký doanh nghiệp thì trong trường những trường hợp phát hiện hồ sơ kê khai không trung thực, không chính xác khi thành lập doanh nghiệp, doanh nghiệp sẽ bị phạt tiền từ 10 đến 15 triệu đồng và đồng thời buộc đăng ký thay đổi cũng như thông báo lại các thông tin doanh nghiệp đã kê khai không trung thực, không chính xác.
3. Trường hợp doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ, trốn thuế, lừa đảo, kinh doanh trái phép:
Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp thực hiện các quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm quy định tại khoản 1, điều 13 và điều 14 trong Luật Doanh nghiệp 2014 về trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật. Ngoài các trách nhiệm trên, người cho mượn tên sẽ còn mất thời gian cho các việc như ký giấy tờ, hợp đồng, sổ sách kế toán...
Trong trường hợp các hoạt động của công ty không như mong muốn chủ quan, việc kinh doanh thua lỗ, hoặc các hành vi vô tình hay cố ý dẫn tới tội danh trốn thuế, kinh doanh trái phép thì người đại diện theo pháp luật lúc này sẽ là người đầu tiên phải chịu trách nhiệm trước trọng tài, tòa án về các nghĩa vụ giải trình, nộp phạt hành chính, thậm chí là trách nhiệm hình sự (nếu các tội danh này cấu thành tội quy định tại bộ luật hình sự hiện hành).
Suy cho cùng, mặc dù không có quyền quyết định (giống như bù nhìn) và đôi khi cả quyền lợi trên thực tế nhưng hầu như mọi trách nhiệm, nghĩa vụ đối với hoạt động thực tế của doanh nghiệp khi xảy ra sai phạm, vi phạm pháp luật thì người đầu tiên bị cơ quan pháp luật gọi đến là người đại diện theo pháp luật.
Do vậy, chúng tôi khuyên các cá nhân có ý định cho mượn danh để đứng tên người đại diện theo pháp luật cần nắm rõ quy định của pháp luật và hiểu được các rủi ro nêu trên trước khi quyết định đứng tên hộ.
Để nhận được ý kiến tư vấn chính xác và cụ thể hơn, bạn đọc vui lòng liên hệ với các Luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Sao Việt qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6243 hoặc E-mail: congtyluatsaoviet@gmail.com.
