Tác giả: TS. LS. Nguyễn Quang Anh
Công ty Luật TNHH Sao Việt – Đoàn luật sư TP. Hà Nội
Chủ đề các lớp đào tạo “CEO bất động sản” (đào tạo kỹ năng, chia sẻ kinh nghiệm):
Câu 1: Thưa luật sư, hiện nay nhiều đơn vị quảng bá các khóa học mang tên “CEO bất động sản”, chủ yếu đào tạo kỹ năng, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn. Theo quy định pháp luật hiện hành, các khóa đào tạo như vậy có được phép mở và hoạt động hay không? Điều kiện pháp lý tối thiểu là gì?
Câu 2: Trong trường hợp các khóa học “CEO bất động sản” có nội dung dễ gây hiểu nhầm là đào tạo, cấp chứng chỉ hành nghề hoặc học vị, thì đơn vị tổ chức có thể đối mặt với những rủi ro pháp lý nào? Người học cần lưu ý gì để tránh bị thiệt hại?
Khóa học “CEO bất động sản” có được phép tổ chức hay không?
Các khóa học mang tên “CEO bất động sản” thực chất là các khóa đào tạo kỹ năng, chia sẻ kinh nghiệm về quản trị và kinh doanh bất động sản. Pháp luật hiện hành cho phép tổ chức những khóa học dạng này, nhưng đơn vị tổ chức phải tuân thủ các điều kiện pháp lý nhất định. Cụ thể, để mở và hoạt động hợp pháp, khóa học cần đáp ứng tối thiểu các yêu cầu sau:
- Đăng ký kinh doanh phù hợp: Đơn vị tổ chức (doanh nghiệp, trung tâm hoặc cá nhân kinh doanh) phải có đăng ký ngành nghề đào tạo phù hợp theo Luật Doanh nghiệp. Ví dụ, doanh nghiệp nên đăng ký mã ngành về giáo dục, đào tạo hoặc tư vấn kỹ năng để hợp thức hóa hoạt động giảng dạy. Nếu cá nhân tổ chức khóa học thu phí, về nguyên tắc cũng cần đăng ký kinh doanh (hoặc thành lập hộ kinh doanh) nhằm đảm bảo nghĩa vụ thuế và pháp lý minh bạch.
- Tuân thủ quy định về giáo dục nghề nghiệp/ngắn hạn: Do các khóa “CEO bất động sản” thường là đào tạo ngắn hạn (dưới 3 tháng), đơn vị tổ chức không nhất thiết phải thành lập trường hoặc trung tâm đào tạo chính quy. Tuy nhiên, họ phải đáp ứng các điều kiện về chương trình, giảng viên, cơ sở vật chất theo quy định về đào tạo thường xuyên. Cụ thể, Thông tư 43/2015/TT-BLĐTBXH cho phép doanh nghiệp, tổ chức hoặc cá nhân chưa có giấy phép giáo dục vẫn mở lớp đào tạo nghề dưới 3 tháng, nếu: có chương trình/giáo trình được phê duyệt theo thủ tục luật định; có người dạy đủ trình độ chuyên môn; và có cơ sở vật chất phù hợp. Như vậy, khóa học “CEO bất động sản” cần xây dựng nội dung đào tạo bài bản, mời giảng viên có kinh nghiệm trong lĩnh vực bất động sản, đồng thời đảm bảo có địa điểm, trang thiết bị giảng dạy đáp ứng yêu cầu cho học viên.
- Trường hợp phải xin phép cơ quan giáo dục: Nếu đơn vị tổ chức muốn thành lập trung tâm đào tạo chính thức (ví dụ lấy tên “Học viện CEO Bất động sản”, “Trung tâm đào tạo kỹ năng bất động sản”…), thì cần làm thủ tục xin phép Sở Giáo dục & Đào tạo. Theo quy định mới tại Nghị định 125/2024/NĐ-CP, trung tâm giáo dục kỹ năng sống và bồi dưỡng kỹ năng chuyên môn phải được cấp phép thành lập và đáp ứng các điều kiện như: có phòng học, cơ sở vật chất phù hợp; có chương trình, tài liệu giảng dạy theo quy chuẩn; có đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên đủ trình độ; và có nội quy, quy chế hoạt động rõ ràng. Như vậy, nếu khóa học “CEO bất động sản” được tổ chức dưới hình thức một trung tâm đào tạo độc lập, thì cần hoàn thiện hồ sơ xin phép theo Nghị định 125/2024. Trường hợp khóa học chỉ tổ chức dưới dạng một khóa ngắn hạn đơn lẻ do doanh nghiệp tự thực hiện, có thể không cần xin phép thành lập trung tâm, nhưng vẫn phải tuân thủ các tiêu chuẩn chuyên môn như đã nêu trên.
Tóm lại, pháp luật không cấm mở các khóa đào tạo “CEO bất động sản”, miễn là đơn vị tổ chức đáp ứng điều kiện tối thiểu về pháp lý. Điều này bao gồm việc hoạt động đúng ngành nghề đăng ký, đảm bảo chất lượng nội dung và giảng viên, và tuân thủ các quy định về giáo dục thường xuyên/vocational nếu có. Việc tuân thủ giúp khóa học hoạt động hợp pháp và bảo vệ quyền lợi của học viên, tránh tình trạng “dạy chui” hoặc đào tạo kém chất lượng.
Rủi ro pháp lý khi khóa học gây hiểu nhầm về chứng chỉ hành nghề hoặc học vị
Một vấn đề nghiêm trọng là một số khóa “CEO bất động sản” có cách quảng cáo hoặc nội dung dễ gây hiểu nhầm rằng người học sẽ được cấp chứng chỉ hành nghề chính thức hoặc một học vị nào đó sau khóa học. Theo pháp luật, đơn vị tổ chức có thể đối mặt rủi ro pháp lý lớn nếu có hành vi quảng bá hoặc cấp chứng chỉ sai quy định như vậy:
- Vi phạm quy định về văn bằng, chứng chỉ: Chỉ các cơ sở giáo dục được cấp phép mới có quyền cấp văn bằng (bằng tốt nghiệp, học vị) hoặc chứng chỉ có giá trị pháp lý quốc gia. Một khóa học ngắn hạn do tư nhân tổ chức không được phép cấp học vị hay chứng chỉ hành nghề nhà nước. Nếu khóa “CEO BĐS” tự in và trao “bằng” hay “chứng chỉ” giống văn bằng chính quy, đó có thể bị coi là giả mạo văn bằng. Hành vi này vi phạm Luật Giáo dục và có thể bị xử phạt hành chính nặng, thậm chí bị truy cứu hình sự nếu đủ dấu hiệu (như tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan tổ chức).
- Quảng cáo gây hiểu lầm, sai sự thật: Luật Quảng cáo cấm hành vi quảng cáo sai lệch về dịch vụ giáo dục. Nếu đơn vị tổ chức quảng bá rằng khóa học có cấp “chứng chỉ hành nghề bất động sản” hoặc “học vị CEO”, người tổ chức có thể bị xử phạt vì quảng cáo sai sự thật. Thực tế, “Chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản” chỉ được cấp cho cá nhân sau khi thi sát hạch do Bộ Xây dựng hoặc Sở Xây dựng tổ chức. Một khóa học tư nhân không thể tự cấp chứng chỉ hành nghề – họ chỉ có thể cấp giấy chứng nhận hoàn thành khóa học do mình ban hành (chứng nhận nội bộ). Việc cố tình mập mờ giữa “chứng nhận hoàn thành khóa học” và “chứng chỉ hành nghề” là vi phạm pháp luật và sẽ bị xử lý. Hội Môi giới BĐS Việt Nam đã cảnh báo rằng mở lớp đào tạo môi giới trái phép, cấp chứng chỉ sai quy định, không đúng trình tự, thời lượng theo yêu cầu là hành vi vi phạm pháp luật; các giấy chứng nhận do đơn vị không đủ điều kiện cấp sẽ không được công nhận.
- Chế tài xử phạt cụ thể: Pháp luật chuyên ngành đã có các mức phạt hành chính đối với vi phạm trong lĩnh vực đào tạo BĐS. Ví dụ, Nghị định 16/2022/NĐ-CP quy định phạt tiền 5–10 triệu đồng nếu cơ sở đào tạo cấp giấy chứng nhận hoàn thành khóa học không đúng mẫu quy định. Trường hợp không đảm bảo đủ nội dung, thời lượng đào tạo theo quy định mà vẫn cấp chứng nhận, cơ sở vi phạm có thể bị phạt nặng hơn (từ 60–80 triệu đồng) và bị buộc hủy các giấy chứng nhận đã cấp, phải đào tạo bù đúng quy định cho học viên. Đó là chưa kể các biện pháp khác như buộc thu hồi chứng chỉ sai hoặc đình chỉ hoạt động đào tạo. Như tại một số lớp “siêu tốc”, chỉ học vài giờ hoặc một buổi nhưng đã cấp chứng nhận “quản lý sàn” – rõ ràng là không đủ 74 tiết học như yêu cầu tối thiểu của Bộ Xây dựng. Những trường hợp này khi bị phát hiện sẽ bị xử lý nghiêm, và chứng chỉ cấp ra không có giá trị pháp lý.
- Người học cần lưu ý gì để tránh thiệt hại? Để bảo vệ mình, học viên nên tìm hiểu kỹ tính hợp pháp của khóa học trước khi đăng ký:
- Kiểm tra tư cách pháp lý của đơn vị đào tạo: Học viên có thể yêu cầu đơn vị cung cấp thông tin về giấy đăng ký kinh doanh, quyết định thành lập trung tâm (nếu có), hoặc giấy chứng nhận đủ điều kiện đào tạo. Những trung tâm được Sở Giáo dục hoặc Sở Xây dựng cấp phép thường có quyết định/thông báo số cụ thể. Nếu đơn vị tổ chức chỉ quảng cáo trên mạng xã hội, không có thông tin pháp lý rõ ràng, người học nên thận trọng.
- Xác minh chứng chỉ cấp ra: Hỏi rõ khóa học sẽ cấp chứng chỉ dạng gì. Chứng chỉ hành nghề môi giới BĐS chỉ được cấp khi thi sát hạch do cơ quan có thẩm quyền tổ chức – khóa học thường chỉ cấp “Giấy chứng nhận hoàn thành khóa bồi dưỡng” để đủ điều kiện dự thi. Do đó, nếu nơi đào tạo hứa hẹn “cấp ngay chứng chỉ hành nghề” thì đó là dấu hiệu lừa đảo. Người học có thể liên hệ Sở Xây dựng địa phương hoặc tra cứu trên website Bộ Xây dựng để xem danh sách các đơn vị được phép đào tạo môi giới được công nhận. Chỉ nên đăng ký khóa học tại những nơi nằm trong danh sách được công nhận, nhằm đảm bảo chứng nhận nhận được hợp lệ và được chấp nhận khi cần thiết (ví dụ khi nộp hồ sơ thi chứng chỉ môi giới).
- Tìm hiểu chương trình và giảng viên: Nên ưu tiên các khóa học công khai rõ nội dung chương trình, thời lượng học, danh sách giảng viên. Nếu chương trình quá ngắn, học phí lại cao và hứa hẹn “đạt được trình độ cao” trong thời gian ngắn, người học cần cân nhắc tính thực tế. Các giảng viên có uy tín, kinh nghiệm trong ngành bất động sản và pháp luật liên quan là bảo chứng cho chất lượng khóa học.
- Cảnh giác với chiêu trò quảng cáo: Tránh tâm lý ham rẻ hoặc tin vào quảng cáo “đảm bảo thành công/siêu lợi nhuận” sau khóa học. Nhiều đối tượng đã lợi dụng mạng xã hội để bán khóa học “làm giàu từ BĐS” không có thật, hoặc bán khóa học lậu (sao chép từ nơi khác) với giá rẻ bất thường. Người học nên tìm địa chỉ uy tín, có thương hiệu hoặc được cộng đồng đánh giá tốt, thay vì chuyển tiền cho các khóa học không rõ nguồn gốc trên mạng rồi “tiền mất tật mang”.
Tóm lại, đơn vị tổ chức khóa học “CEO bất động sản” phải tuyệt đối tránh việc gây hiểu nhầm về chứng chỉ hay văn bằng được cấp. Họ chỉ nên cấp chứng nhận hoàn thành khóa học (certificate of completion) nội bộ và giải thích rõ đó không phải chứng chỉ hành nghề do nhà nước cấp. Nếu vi phạm, họ sẽ chịu chế tài theo luật (phạt tiền, đình chỉ, thu hồi chứng chỉ sai…). Về phía người học, cần trang bị hiểu biết pháp lý để tự bảo vệ mình: luôn xác minh tính minh bạch, hợp pháp của nơi đào tạo và giá trị thực sự của “chứng chỉ” được hứa hẹn, tránh rơi vào bẫy đào tạo kém chất lượng hoặc lừa đảo.
Liên hệ ngay để được Luật sư, Chuyên viên pháp lý hỗ trợ kịp thời:
- CÔNG TY LUẬT TNHH SAO VIỆT -
"Sự bảo hộ hoàn hảo trong mọi quan hệ pháp luật"
Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6243
Địa chỉ tư vấn trực tiếp: Số 525B Lạc Long Quân, P. Xuân La, Q. Tây Hồ, Hà Nội
Gửi thư tư vấn hoặc yêu cầu dịch vụ qua Email: congtyluatsaoviet@gmail.com
