Vụ cháy Karaoke tại Bình Dương làm 32 người thiệt mạng, trách nhiệm thuộc về ai?

Vừa qua, vụ cháy quán Karaoke An Phú ở tỉnh Bình Dương làm 32 người thiệt mạng đã khiến dư luận cả nước rúng động. Ngay ngày 8.9.2022, cơ quan công an đã ra quyết định khởi tố vụ án “Vi phạm các quy định về phòng cháy chữa cháy”. Bên cạnh những thông tin về thiệt hại của vụ việc, tình hình sức khỏe của các nạn nhân thì vấn đề trách nhiệm hình sự, trách nhiệm bồi thường thiệt hại dân sự trong vụ việc này thuộc về ai cũng là vấn đề mà dư luận hiện tại đặc biệt quan tâm.

Ảnh minh họa, nguồn: Internet.

1. Trách nhiệm hình sự

Kinh doanh dịch vụ Karaoke là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, trong đó cơ sở kinh doanh phải đảm bảo điều kiện về an ninh trật tự và phòng cháy, chữa cháy thì mới được cấp phép hoạt động. Về mặt giấy tờ pháp lý, cơ sở karaoke này đã được cấp giấy chứng nhận thẩm duyệt thiết kế về PCCC và giấy chứng nhận đủ điều kiện về an ninh trật tự vào năm 2017, cơ quan chức năng cũng đã kiểm tra về an toàn PCCC tại cơ sở kinh doanh này vào các năm 2019, 2021, 2022. Tuy nhiên hiện trường vụ cháy cho thấy cơ sở Karaoke An Phú không đảm bảo an toàn về phòng cháy, chữa cháy. Theo thông tin nhiều báo chí đưa tin, mặc dù quán karaoke An Phú  có diện tích mặt sàn lên đến 1500m2, cao 3 tầng nhưng chỉ có 2 đường thoát hiểm, mặc dù có cửa sổ nhưng hầu hết các cửa này đều bị xây bít kín bằng gạch, hầu hết các phòng hát karaoke đều được chốt từ bên trong. Chưa nói đến các yếu tố khác có phù hợp quy định của pháp luật hay không, chỉ riêng việc cơ sở kinh doanh này nếu thực sự có đặt chốt trong tại các phòng hát thì đây đã là hành vi vi phạm nghiêm trọng quy định tại Khoản 4, Điều 4, Nghị định 54/2019/NĐ-CP quy định về điều kiện kinh doanh dịch vụ karaoke: "Không được đặt chốt cửa bên trong phòng hát hoặc đặt thiết bị báo động (trừ các thiết bị báo cháy nổ)".

Khi đó, trách nhiệm hình sự trước hết thuộc về chủ cơ sở quán karaoke vì đã không tuân thủ quy định phòng cháy chữa cháy gây hậu quả nghiêm trọng. Nếu trường hợp này xảy ra, chủ quan karaoke An Phú sẽ bị truy cứu TNHS về tội Vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy theo quy định tại khoản 3 Điều 313 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 như sau:

“Điều 313. Tội vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy

1. Người nào vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy gây thiệt hại cho người khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 02 năm đến 05 năm:

a) Làm chết người;

….

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 12 năm:

a) Làm chết 03 người trở lên;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;

c) Gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên.”

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Ngoài trách nhiệm của chủ cơ sở Karaoke An Phú, vụ việc này có thể còn liên đới đến trách nhiệm của cơ quan quản lý về phòng cháy chữa cháy của khu vực nếu cơ sở không đủ điều kiện nhưng vẫn được cấp phép và thông qua những đợt kiểm tra hằng năm.

2. Nghĩa vụ bồi thường thiệt hại cho các nạn nhân

Để xác định chính xác nghĩa vụ bồi thường thiệt hại cho các nạn nhân thì vấn đề quan trọng nhất hiện nay là điều tra được nguyên nhân vụ cháy. Về cơ bản, kinh doanh dịch vụ karaoke bắt buộc phải mua bảo hiểm cháy nổ theo quy định tại khoản 1 Điều 2 Nghị định 23/2018/NĐ-CP quy định về bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc và khoản 1 Điều 1 Nghị định 97/2021/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của NĐ 23/2018/NĐ-CP.

Vì vậy nếu cơ sở kinh doanh karaoke An Phú đã mua Bảo hiểm cháy nổ và nguyên nhân vụ cháy không thuộc trường hợp loại trừ trách nhiệm bảo hiểm trong hợp đồng bảo hiểm đã ký thì việc bồi thường cho người bị thiệt hại sẽ do công ty bảo hiểm chi trả. Đối với các thiệt hại nằm ngoài phạm vi chi trả của công ty bảo hiểm, trách nhiệm bồi thường sẽ thuộc về doanh nghiệp kinh doanh quán karaoke An Phú hoặc có liên đới bồi thường từ chủ doanh nghiệp, phụ thuộc vào loại hình kinh doanh của doanh nghiệp này.

Trường hợp công ty bảo hiểm từ chối chi trả hoặc cơ sở kinh doanh karaoke An Phú không mua Bảo hiểm cháy nổ theo quy định thì thiệt hại xảy ra do cơ sở kinh doanh bồi thường toàn bộ.