1. Thông tin vụ việc:
Theo thông tin báo chí đưa tin, 17 giờ 30 ngày 1-3, tại km212+700 thi công gói thầu XL04, Đinh Văn Hoàng điều khiển xe máy đào KOBECO SK250 đập phá một ô tô tải và một ô tô bán tải tại khu văn phòng lán trại công trường. Hoàng khai trong quá trình làm việc giữa Hoàng và anh Lê Thái Nhật Thành là thủ kho Công ty NS chuyên cung cấp dầu cho xe đang thi công đường cao tốc có mâu thuẫn. Do tức giận, trong lúc thử lái máy xúc để kiểm tra tay nghề Hoàng đã điều khiển xe máy múc đập 2 nhát vào đầu chiếc xe tải 29H-477.53 đậu trước lán trại khiến chiếc xe này gần như nát bét. Rất may trên xe tải không có người.
Chưa dừng lại khoảng hơn 10 phút sau, Hoàng lại tiếp tục điều khiển xe máy múc điều khiển đuổi theo xe bán tải 60C-122.26 dùng gàu múc đập vào phần đầu và nâng chiếc xe bán tải lên một đoạn sau đó tiếp tục cắm gàu múc vào vào nơi anh Thành đang ngồi nhưng anh này đã may mắn mở cửa xe thoát thân kịp.
2. Tài xế lái xe máy múc phạm tội gì?
Theo quan điểm của Luật Sao Việt, hành vi lái máy xúc đập phá xe tải và tấn công người ngồi trong xe bán tải của Đinh Văn Hoàng có dấu hiệu của 2 tội: “Hủy hoại tài sản” và “Giết người”
* Tội hủy hoại tài sản quy định tại Điều 178, chương XVI, Bộ luật hình sự 2015. Theo đó, với tội danh này, đối tượng vi phạm có thể đối diện với mức xử lý hành chính về tiền cao nhất lên tới 100 triệu đồng; trường hợp đủ yếu tố xác định tội hình sự có thể phải đối diện với mức xử phạt cao nhất lên tới 20 năm tù giam. Cụ thể Điều 178 BLHS 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định:
“1. Người nào hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
…
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
b) Gây thiệt hại cho tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;
…
3. Phạm tội gây thiệt hại cho tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm.
4. Phạm tội gây thiệt hại cho tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 20 năm.”.
Trong vụ việc này, hành vi điều khiển máy múc đập nát xe tải 29H-477.53, sau đó lại tiếp tục đuổi theo xe bán tải 60C-122.26 dùng gàu múc đập vào phần đầu và nâng chiếc xe bán tải lên một đoạn sau đó tiếp tục đập vào đầu xe đã phù hợp với hành vi cấu thành tội hủy hoại tài sản theo quy định tại Điều 178 nêu trên. Về trách nhiệm hình sự cụ thể đối với đối tượng Hoàng sẽ căn cứ vào giá trị của hai chiếc xe tải bị thiệt hại để xác định.
* Tội giết người quy định tại Điều 123 BLHS 2015:
“Điều 123. Tội giết người
1. Người nào giết người thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình:
a) Giết 02 người trở lên;
b) Giết người dưới 16 tuổi;
c) Giết phụ nữ mà biết là có thai;
d) Giết người đang thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân;
đ) Giết ông, bà, cha, mẹ, người nuôi dưỡng, thầy giáo, cô giáo của mình;
e) Giết người mà liền trước đó hoặc ngay sau đó lại thực hiện một tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng;
g) Để thực hiện hoặc che giấu tội phạm khác;
h) Để lấy bộ phận cơ thể của nạn nhân;
i) Thực hiện tội phạm một cách man rợ;
k) Bằng cách lợi dụng nghề nghiệp;
l) Bằng phương pháp có khả năng làm chết nhiều người;
m) Thuê giết người hoặc giết người thuê;
n) Có tính chất côn đồ;
o) Có tổ chức;
p) Tái phạm nguy hiểm;
q) Vì động cơ đê hèn.”
…”
Trong vụ việc này, đối tượng Hoàng hoàn toàn biết trong xe tải có người, việc dùng gàu máy xúc đập vào đầu xe tải, vị trí người lái xe ngồi có khả năng dẫn đến chết người. Người tài xế lái xe tải đã cố gắng lùi ra sau để né tránh nhưng Hoàng vẫn dùng gàu múc đập 2 cái vào phần đầu của xe bán tải, gần vị trí ngồi của tài xế. Việc anh Thành (người ngồi trong xe) không chết nằm ngoài dự tính của Hoàng, do anh này may mắn kịp mở cửa xe lao ra nên thoát nạn. Do hậu quả của tội phạm được xác định là là hậu quả chết người. Do đó,khi hậu quả chết người không xảy ra vì nguyên nhân khách quan thì hành vi phạm tội được coi là tội giết người chưa đạt.
Theo thông tin vụ việc trên các báo đưa tin thì hành vi phạm tội của Hoàng bắt nguồn từ mâu thuẫn rất nhỏ giữa Hoàng và anh Thành (Anh Thành chửi Hoàng), chỉ vì vậy mà Hoàng có ý định trả thù và lái máy xúc tấn công anh Thành. Đây có thể coi là tình tiết tăng nặng “có tính chất côn đồ”.
Để xác định đúng tội danh trong trường hợp này, Luật sư Sao Việt cho rằng cần tiến hành giám định thiệt hại đối với hai chiếc xe tải và bán tải đã bị Hoàng phá hủy, đồng thời, làm rõ tình tiết Hoàng dùng máy xúc tấn công vào phần đầu xe bán tải 60C-122.26 (có tấn công vào chỗ ngồi của tài xế không, việc tấn công vào vị trí đó là chủ đích của Hoàng hay do Hoàng không điều khiển được máy xúc chuẩn xác,...)