Trong tiến trình cải cách hành chính và hoàn thiện tổ chức bộ máy chính quyền địa phương theo hướng tinh gọn, hệ thống thi hành án dân sự cũng đã có những thay đổi. Quan trọng hơn, những thay đổi này không chỉ mang ý nghĩa về mặt tổ chức hành chính, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến cách thức người dân thực hiện quyền yêu cầu thi hành án, quyền khiếu nại, tố cáo, cũng như khả năng tiếp cận cơ quan thi hành án nói chung. 

Vậy người dân sẽ thực hiện quyền yêu cầu thi hành án như thế nào trong mô hình mới? Việc khiếu nại, tố cáo, phản ánh sẽ gửi ở đâu? Tham khảo ngay bài viết dưới đây của Luật Sao Việt để hiểu rõ hơn về vấn đề này.

Ảnh minh họa (nguồn:internet)

Mới đây, Bộ Tư pháp đã ban hành Quyết định số 1898/QĐ-BTP về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Quản lý Thi hành án dân sự, cùng với Công văn số 3769/BTP-TCTHADS hướng dẫn cụ thể việc triển khai các nội dung về công tác THADS sau khi sắp xếp lại tổ chức bộ máy. Theo đó:

1. Cơ cấu tổ chức của hệ thống Thi hành án dân sự sau sắp xếp 

Theo quy định mới, Cục Quản lý Thi hành án dân sự là đơn vị trực thuộc Bộ Tư pháp, có trụ sở đặt tại Hà Nội. Cục có chức năng tham mưu, giúp Bộ trưởng Bộ Tư pháp quản lý nhà nước và tổ chức thi hành pháp luật về thi hành án dân sự, thi hành án hành chính, thừa phát lại theo quy định pháp luật và phân cấp của Bộ.

Tại cấp địa phương, hệ thống THADS được sắp xếp theo hướng tinh giản đầu mối, cụ thể gồm:

+) 34 Thi hành án dân sự tỉnh, thành phố;

+) 355 Phòng Thi hành án dân sự khu vực tương ứng với 355 Tòa án nhân dân khu vực và 355 Viện kiểm sát nhân dân khu vực;

+) Các Phòng và tương đương khác theo Quyết định của Bộ trưởng Bộ Tư pháp.

Mô hình mới xóa bỏ cấp Chi cục THADS cấp huyện trước đây, thay vào đó là các Phòng THADS khu vực, đơn vị này về cơ bản sẽ có chức năng, nhiệm vụ chuyên sâu hơn và phạm vi hoạt động rộng hơn, nhằm đáp ứng yêu cầu thi hành án trong tổ chức hành chính Nhà nước mới.

2. Về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm trong công tác thi hành án dân sự khi sắp xếp tổ chức bộ máy

Cục Quản lý thi hành án dân sự

- Ban hành theo thẩm quyền các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ về thi hành án dân sự đối với Thi hành án dân sự tỉnh, thành phố và Văn phòng Thừa phát lại;

- Thực hiện quy định về bồi thường nhà nước, bảo đảm tài chính trong thi hành án dân sự theo quy định pháp luật và phân cấp của Bộ;

- Theo dõi việc thực hiện kháng nghị, kiến nghị của Viện kiểm sát nhân dân liên quan đến hoạt động thi hành án dân sự. Trả lời kháng nghị, kiến nghị của Viện kiểm sát nhân dân theo quy định.

- Tiếp nhận và tiếp tục thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của Tổng cục Thi hành án dân sự đang được quy định cho đến khi có văn bản thay thế theo quy định.

Thi hành án dân sự tỉnh, thành phố

- Điều 35 Luật Thi hành án dân sự quy định về thẩm quyền thi hành án đã được sửa đổi, bổ sung tại Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 2025. Theo đó, toàn bộ hồ sơ thi hành án (bao gồm cả hồ sơ đang thi hành) sẽ chuyển về cơ quan THADS tỉnh, thành phố. Sau sắp xếp, Cơ quan THADS tỉnh, thành phố tiếp nhận tất cả bản án, quyết định, các tài liệu có liên quan (nếu có) của Tòa án theo quy định tại Điều 35 Luật THADS (đã được sửa đổi, bổ sung) và ra Quyết định thi hành án theo quy định.

- Thực hiện gửi các quyết định về thi hành án cho Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh hoặc Viện kiểm sát nhân dân khu vực trên địa bàn theo quy định của Viện kiểm sát nhân dân tối cao.

- Tiếp nhận và tiếp tục thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của các cơ quan Thi hành án dân sự trên địa bàn tỉnh, thành phố trước khi sắp xếp đang được quy định cho đến khi có văn bản thay thế theo quy định.

Phòng Thi hành án dân sự khu vực

Cơ quan THADS tỉnh, thành phố phân công các Phòng THADS khu vực tổ chức thi hành các vụ việc sau:

- Các vụ việc đang do các Chi cục THADS trong khu vực trước khi sắp xếp tổ chức thi hành.

- Các bản án, quyết định sơ thẩm của Tòa án nhân dân khu vực; bản án, quyết định phúc thẩm, quyết định giám đốc thẩm, tái thẩm đối với bản án, quyết định của Tòa án nhân dân tại khu vực đó.

- Các trường hợp khác do Thủ trưởng cơ quan THADS tỉnh, thành phố quyết định.

 

3. Tổ chức tiếp nhận yêu cầu và giải quyết khiếu nại

Yêu cầu tổ chức thi hành án

Theo Điều 26, Điều 31 Luật THADS, đương sự có quyền yêu cầu cơ quan THADS có thẩm quyền tổ chức thi hành án. Sau sắp xếp, đương sự có thể gửi yêu cầu thi hành án tại cơ quan THADS tỉnh, thành phố hoặc bất kỳ Phòng THADS khu vực nào trong phạm vi địa bàn tỉnh, thành phố nơi Tòa án đã xét xử sơ thẩm. Cơ quan THADS tỉnh, thành phố và các Phòng THADS khu vực bố trí bộ phận tiếp nhận yêu cầu thi hành án. Điều này mở ra lựa chọn linh hoạt hơn cho người yêu cầu, đồng thời giúp giảm tải cho các cơ quan trung tâm. Tại mỗi điểm tiếp nhận, đều có bố trí cán bộ tiếp công dân và bộ phận tiếp nhận hồ sơ, bảo đảm xử lý yêu cầu kịp thời.

Khiếu nại, tố cáo và giải quyết kiến nghị phản ánh

- Tiếp công dân, tiếp nhận khiếu nại, tố cáo, kiến nghị phản ánh

Trước đây, việc tiếp công dân, tiếp nhận khiếu nại, tố cáo, kiến nghị phản ánh được thực hiện tại trụ sở Cục THADS, Chi cục THADS. 

Sau sắp xếp, việc tiếp công dân, tiếp nhận khiếu nại, tố cáo, kiến nghị phản ánh tiếp tục thực hiện theo quy định của Luật tiếp công dân và các văn bản hướng dẫn thi hành. Cơ quan THADS tỉnh, thành phố bố trí địa điểm tiếp công dân tại trụ sở Cơ quan THADS tỉnh, thành phố và trụ sở các Phòng THADS khu vực; phân công công chức trực tiếp tiếp công dân thường xuyên tại các địa điểm tiếp công dân để tiếp nhận khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân.

- Về thẩm quyền giải quyết khiếu nại

Theo quy định tại Điều 142 Luật THADS, Điều 38 Nghị định số 62/2015/NĐ-CP ngày 18/7/2015 của Chính phủ, Thủ trưởng cơ quan THADS cấp huyện giải quyết khiếu nại lần đầu đối với quyết định, hành vi trái pháp luật của Chấp hành viên thuộc quyền quản lý; Thủ trưởng cơ quan THADS cấp tỉnh phố giải quyết lần đầu đối với quyết định, hành vi trái pháp luật của Thủ trưởng cơ quan THADS cấp huyện.

Sau sắp xếp, Thủ trưởng cơ quan THADS tỉnh, thành phố giải quyết khiếu nại lần đầu đối với quyết định, hành vi của mình, quyết định, hành vi của Phó Thủ trưởng và Chấp hành viên thuộc quyền quản lý. Thủ trưởng cơ quan quản lý THADS thuộc Bộ Tư pháp giải quyết khiếu nại lần hai đối với quyết định giải quyết khiếu nại của Thủ trưởng cơ quan THADS tỉnh, thành phố.

- Xử lý các trường hợp trong giai đoạn chuyển tiếp trước và sau khi sắp xếp

+) Trường hợp khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết lần đầu của Chi cục trưởng Chi cục THADS đã thụ lý trước ngày 01/7/2025 và đã ban hành quyết định giải quyết khiếu nại, kết luận nội dung tố cáo, nhưng sau ngày 01/7/2025 mới phát sinh khiếu nại lần hai, tố cáo tiếp thì Thủ trưởng cơ quan THADS tỉnh, thành phố giải quyết khiếu nại lần hai, giải quyết tố cáo tiếp.

+) Trường hợp hành vi, quyết định bị khiếu nại, tố cáo xảy ra trước ngày 01/7/2025 thuộc thẩm quyền giải quyết của Chi cục trưởng Chi cục THADS nhưng chưa thụ lý hoặc đã thụ lý nhưng chưa giải quyết xong hoặc sau ngày 01/7/2025 mới phát sinh khiếu nại, tố cáo thì Thủ trưởng cơ quan THADS tỉnh, thành phố giải quyết lần đầu khiếu nại, tố cáo; Thủ trưởng cơ quan quản lý THADS thuộc Bộ Tư pháp giải quyết khiếu nại lần hai và giải quyết tố cáo tiếp.

+) Trường hợp khiếu nại quyết định, hành vi của Thủ trưởng cơ quan THADS tỉnh, thành phố mà Thủ trưởng cơ quan quản lý THADS đã thụ lý trước ngày 01/7/2025 và đang giải quyết thì Thủ trưởng cơ quan quản lý THADS tiếp tục giải quyết khiếu nại lần đầu, Bộ trưởng Bộ Tư pháp giải quyết khiếu nại lần hai.

Việc tổ chức lại hệ thống Thi hành án dân sự không chỉ là sự thay đổi về mô hình tổ chức mà còn là một bước tiến chiến lược trong cải cách thể chế và hiện đại hóa nền hành chính tư pháp. Bộ máy được sắp xếp tinh gọn, chức năng phân cấp rõ ràng, quy trình xử lý minh bạch hơn, nhằm hướng tới mục tiêu cuối cùng: nâng cao hiệu quả thi hành án, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức trong xã hội.

Nếu còn bất kỳ vướng mắc pháp lý nào liên quan, hãy liên hệ với Luật sư và Chuyên viên pháp lý của chúng tôi để được tư vấn, gỡ vướng kịp thời và cung cấp các dịch vụ pháp lý hiệu quả.

Liên hệ ngay để được Luật sư, Chuyên viên pháp lý hỗ trợ kịp thời:

- CÔNG TY LUẬT TNHH SAO VIỆT -            
"Sự bảo hộ hoàn hảo trong mọi quan hệ pháp luật"         

Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6243

Địa chỉ tư vấn trực tiếp: Số 525B Lạc Long Quân, P. Xuân La, Q. Tây Hồ, Hà Nội

Gửi thư tư vấn hoặc yêu cầu dịch vụ qua Email: congtyluatsaoviet@gmail.com

Bình Luận

© 2018 SAOVIETLAW.COM Bản quyền thuộc về công ty Công Ty Luật TNHH Sao Việt

logo-footer