Vừa qua tôi có lái xe về quê và bị cảnh sát giao thông dừng xe kiểm tra hành chính. Sau khi xuống xe trao đổi với lực lượng cảnh sát giao thông tôi có hỏi họ về vấn đề tôi muốn được xem chuyên đề, kế hoạch tuần tra của lực lượng này nhưng phía cảnh sát giao thông từ chối trả lời. Cho tôi hỏi trường hợp này tôi có quyền yêu cầu kiểm tra chuyên đề như vậy hay không?
Nguồn ảnh: Internet
Trả lời:
Từ ngày 05/8/2020 CSGT chỉ được dừng xe kiểm tra khi thuộc 05 trường hợp quy định tại Điều 16 của Thông tư số 65/2020/TT-BCA, trong các trường hợp đó có trường hợp “Thực hiện mệnh lệnh, kế hoạch tổng kiểm soát phương tiện giao thông đường bộ, kế hoạch tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm theo chuyên đề đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt”.
Cũng phần nào xuất phát từ thực tiễn đã từng xảy ra rất nhiều trường hợp cảnh sát giao thông dừng xe và xử phạt hành chính với chủ phương tiện mà không có kế hoạch hay chuyên đề nào. Theo quy định của pháp luật thì đối với trường hợp bạn đang lưu thông bình thường không hề có lỗi vi phạm, thì công an không thể tự ý dừng phương tiện của bạn để kiểm tra nếu không có mệnh lệnh, kế hoạch được cơ quan có thẩm quyền cấp
Căn cứ Khoản 2 Điều 12 Thông tư 01/2016/TT-BCA thì CSGT thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát được dừng phương tiện để kiểm soát trong các trường hợp sau:
- Thứ nhất, khi trực tiếp phát hiện hoặc thông qua phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ phát hiện, ghi nhận được các hành vi vi phạm pháp luật về giao thông đường bộ;
- Thứ hai, khi đang thực hiện mệnh lệnh, kế hoạch tuần tra, kiểm soát của Cục trưởng Cục CSGT hoặc Giám đốc Công an cấp tỉnh trở lên;
- Thứ ba, thực hiện kế hoạch tổ chức tuần tra, kiểm soát và xử lý vi phạm, bảo đảm trật tự, an toàn giao thông của Trưởng phòng Tuần tra, kiểm soát giao thông đường bộ cao tốc thuộc Cục CSGT, Trưởng phòng CSGT hoặc Trưởng Công an cấp huyện trở lên;
- Thứ tư, khi có văn bản đề nghị của Thủ trưởng, Phó thủ trưởng cơ quan điều tra; văn bản đề nghị của cơ quan chức năng liên quan về dừng phương tiện để kiểm soát phục vụ công tác bảo đảm an ninh, trật tự, phòng, đấu tranh chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật khác.
- Cuối cùng là trường hợp có tin báo, tố giác về hành vi vi phạm pháp luật của người và phương tiện tham gia giao thông.
Bên cạnh đó việc kiểm tra chuyên đề, kế hoạch của cảnh sát giao thông thể hiện được sự dân chủ trong công tác đảm bảo trật tự. Theo quy định tại Điều 5, Thông tư 67/2019/TT-BCA:
“Công an nhân dân phải công khai Kế hoạch tổng kiểm soát phương tiện giao thông; Kế hoạch tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm theo chuyên đề về giao thông; Kế hoạch tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm thường xuyên, gồm các nội dung cụ thể sau: Tên đơn vị; tuyến đường; các loại phương tiện và các hành vi vi phạm tiến hành kiểm soát, xử lý; thời gian thực hiện” và thêm nữa tại Điều 6, Thông tư 67/2019/TT-BCA có nêu Căn cứ vào đặc điểm, tính chất và nội dung công khai, cơ quan Công an áp dụng một, một số hoặc tất cả các hình thức công khai sau đây:
- Đăng tải trên Cổng thông tin điện tử; Trang thông tin điện tử của cơ quan Công an.
- Đăng Công báo.
- Niêm yết tại trụ sở cơ quan Công an.
- Công khai trên phương tiện thông tin đại chúng.
- Thông qua việc tiếp công dân; họp báo; thông cáo báo chí; hoạt động của người phát ngôn trong lực lượng Công an nhân dân theo quy định của pháp luật.
Từ những quy định đó có thể khẳng định người dân hoàn toàn có quyền yêu cầu kiểm tra chuyên đề, kế hoạch tuần tra, kiểm soát của lực lượng cảnh sát giao thông. Nhưng cũng chính vì điều này mà hiện nay trên thực tế khi bị dừng xe để kiểm tra hành chính, chưa cần biết đúng sai thế nào, rất nhiều tài xế đã lập tức tỏ thái độ khó chịu với CSGT, thậm chí yêu cầu lực lượng chức năng phải xuất trình kế hoạch, chuyên đề tuần tra, kiểm soát thì mới chịu hợp tác. Điều đáng nói, hành vi này không chỉ diễn ra nhỏ lẻ mà ngày một xuất hiện nhiều hơn.
Trong trường hợp của bạn, bạn hoàn toàn có quyền yêu cầu lực lượng cảnh sát giao thông cho kiểm tra chuyên đề, kế hoạch tuần tra, kiểm soát, tuy nhiên cần phải trung thực xác định xem nếu như cá nhân bạn trong quá trình tham gia giao thông có vi phạm những lỗi vi phạm nào hay không và cũng cần hiểu rằng không phải khi nào làm nhiệm vụ cảnh sát giao thông cũng phải mang theo chuyên đề, kế hoạch tuần tra của họ. Điều này được quy định tại điểm a, khoản 1, Điều 18, Nghị định 81/2013/NĐ-CP cụ thể là: “Khi tiến hành xử phạt vi phạm hành chính hoặc xem xét quyết định áp dụng các biện pháp xử lý hành chính, người có thẩm quyền phải có lệnh thi hành công vụ, mặc trang phục, sắc phục, phù hiệu của ngành theo quy định”. Với dẫn chứng trên thì CSGT có thể đưa kế hoạch, chuyên đề cho người dân được biết hoặc hướng dẫn người dân truy cập, truy vấn thông tin theo các hình thức công khai được nêu tại Điều 6, Thông tư 67/2019/TT-BCA.
