Nghị Định 296/2025: “Truy” đến cùng tài sản riêng của thành viên hộ kinh doanh nếu chậm nộp phạt

Điểm mới Nghị Định 296/2025: “Truy” đến cùng tài sản riêng của thành viên hộ kinh doanh nếu chậm nộp phạt

Một thay đổi mang tính bước ngoặt trong cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2026. Theo đó, "tấm khiên" bảo vệ tài sản cá nhân sẽ bị gỡ bỏ đối với các thành viên hộ kinh doanh nếu cơ sở làm ăn không đủ khả năng nộp phạt. Nguyên tắc "lời ăn lỗ chịu" giờ đây sẽ đi kèm với trách nhiệm pháp lý đến cùng.

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Khi ranh giới "Công - Tư" bị xóa nhòa

Lâu nay, nhiều hộ kinh doanh vẫn giữ tâm lý "làm ăn cò con", cho rằng nếu có rủi ro bị phạt tiền tỷ mà quỹ kinh doanh không đủ thì cùng lắm là... phá sản cửa hàng, còn nhà cửa, xe cộ cá nhân vẫn an toàn. Tuy nhiên, tư duy này sẽ trở nên cực kỳ nguy hiểm từ năm 2026. Theo quy định mới (được cụ thể hóa tại Nghị định quy định chi tiết về cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính), Nhà nước chính thức siết chặt quản lý đối với mô hình Hộ kinh doanh cá thể dựa trên nguyên tắc "Trách nhiệm vô hạn".

Khác với Công ty TNHH hay Công ty Cổ phần – nơi các thành viên chỉ chịu trách nhiệm trong phạm vi số vốn góp – Hộ kinh doanh không có tư cách pháp nhân độc lập. Điều này đồng nghĩa với việc không có sự tách bạch rạch ròi giữa tài sản kinh doanh và tài sản dân sự của chủ hộ cùng các thành viên.

Quy trình "truy vết" tài sản: Không còn đường lui

Kể từ 1/1/2026, nếu một hộ kinh doanh bị xử phạt vi phạm hành chính (ví dụ: vi phạm về thuế, môi trường, an toàn thực phẩm...) nhưng chây ì hoặc không đủ tiền nộp, cơ quan chức năng sẽ kích hoạt quy trình cưỡng chế "thắt nút" theo 4 bước sau:

• Bước 1: Khấu trừ tài khoản kinh doanh

Tiền sẽ được trừ trực tiếp từ tài khoản ngân hàng đăng ký cho hoạt động của hộ kinh doanh.

• Bước 2: Truy thu tài khoản cá nhân

Nếu tài khoản kinh doanh "rỗng", cơ quan thi hành sẽ truy tiếp sang tài khoản cá nhân của chủ hộ và các thành viên có tên trong giấy đăng ký kinh doanh.

• Bước 3: Cắt từ lương và thu nhập

Nếu vẫn chưa đủ, một phần tiền lương, tiền công hoặc các khoản thu nhập hợp pháp khác của các cá nhân này sẽ bị khấu trừ.

• Bước 4: Kê biên tài sản riêng

Đây là biện pháp mạnh nhất. Nhà ở, đất đai, xe ô tô và các tài sản có giá trị khác thuộc sở hữu riêng của chủ hộ và các thành viên góp vốn sẽ bị kê biên, bán đấu giá để nộp phạt.

Ai là "người nhà" bị ảnh hưởng?

Cần hiểu đúng cụm từ "người nhà" để tránh hoang mang. Quy định không truy thu tài sản của bất kỳ người thân nào trong gia đình (như bố mẹ, con cái không liên quan), mà nhắm vào các thành viên hộ gia đình có tên trong Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh.

Nếu cả gia đình cùng đứng tên góp vốn làm ăn, thì khi rủi ro xảy ra, tài sản riêng của tất cả mọi người đều nằm trong diện có thể bị cưỡng chế. Một người làm sai, cả những người cùng đứng tên sẽ phải liên đới chịu trách nhiệm bằng chính tài sản tích cóp bao năm của mình.

Lời khuyên cho các chủ hộ kinh doanh

Quy định này là hồi chuông cảnh tỉnh mạnh mẽ, buộc khu vực kinh tế hộ gia đình phải chuyên nghiệp hóa và tuân thủ pháp luật nghiêm túc hơn. Để bảo vệ tài sản gia đình trước ngưỡng cửa 2026, các chủ hộ cần:

• Minh bạch tài chính: Tách biệt rõ ràng dòng tiền kinh doanh và chi tiêu gia đình dù luật không bắt buộc, để dễ dàng chứng minh khi có sự cố.
• Rà soát thành viên góp vốn: Cân nhắc kỹ lưỡng việc đưa tên các thành viên gia đình vào giấy phép kinh doanh nếu họ không thực sự tham gia quản lý, điều hành.
• Tuân thủ tuyệt đối: Đặc biệt là các quy định về thuế, hóa đơn và điều kiện kinh doanh để tránh phát sinh các khoản phạt "khổng lồ" vượt quá khả năng chi trả.

Từ năm 2026, kinh doanh hộ cá thể sẽ không còn là "vùng trũng" của sự xuề xòa. Trách nhiệm là vô hạn, và cái giá phải trả cho vi phạm hành chính có thể là chính ngôi nhà bạn đang ở.

Liên hệ ngay để được Luật sư, Chuyên viên pháp lý hỗ trợ kịp thời:

- CÔNG TY LUẬT TNHH SAO VIỆT -            
"Sự bảo hộ hoàn hảo trong mọi quan hệ pháp luật"

Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6243

Địa chỉ tư vấn trực tiếp: Số 525B Lạc Long Quân, P. Xuân La, Q. Tây Hồ, Hà Nội

Gửi thư tư vấn hoặc yêu cầu dịch vụ qua Email: congtyluatsaoviet@gmail.com