Em và bạn gái quen nhau từ tháng 7/2019, em lớn hơn bạn gái 3 tuổi. Trong thời gian yêu nhau, chúng em có quan hệ tình dục, nhưng phát sinh sau thời điểm sinh nhật lần thứ 17 của cô ấy và cả hai hoàn toàn tự nguyện. Đến đầu năm nay, tình cảm giữa cả hai nảy sinh nhiều mâu thuẫn nên bọn em chia tay. Hôm qua, em nhận được giấy mời lên cơ quan công an phường làm việc vì có đơn tố cáo của cô T. M. Trang (tên bạn gái cũ của em), tố cáo em về hành vi “cưỡng ép quan hệ tình dục”. Em rất lo lắng không biết vì sao cô ấy lại tố cáo em. Liệu em có bị xử lý hình sự không, rất mong được luật sư giúp đỡ.
Trả lời:
Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Công ty Luật TNHH Sao Việt. Về vấn đề của bạn, chúng tôi tư vấn cho bạn như sau:
Cưỡng ép quan hệ tình dục là hành vi sử dụng sức mạnh vật chất, tinh thần hoặc những lợi ích vật chất khác… buộc người khác phải quan hệ tình dục trái với ý muốn của họ. Người có hành vi cưỡng ép quan hệ tình dục có thể bị truy tố về Tội Hiếp dâm (Điều 141) hoặc Tội cưỡng dâm (Điều 143) theo quy định của Bộ Luật Hình sự 2015.
+ Đối với Tội hiếp dâm: người phạm tội thông qua các thủ đoạn như dùng vũ lực (như đấm, đá, tát…) tác động vào thân thể của người bị hại, hoặc đe dọa dùng vũ lực (ví dụ như đe dọa giết, đe dọa đánh) để khiến cho nạn nhân bị lo sợ, bị uy hiếp về tinh thần, và rơi vào tình trạng không thể phản kháng, hay chống cự, từ đó tiến hành hoạt động giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác mà không có sự đồng ý, cũng như trái với ý muốn của nạn nhân. Hành vi hiếp dâm còn thể hiện ở việc người phạm tội lợi dụng tình trạng không tự vệ được của nạn nhân (ví dụ như trường hợp nạn nhân bị say rượu, bị chốc thuốc, bị bất tỉnh, bị liệt…), tức là nạn nhân có thể ở trong tình trạng không tỉnh táo, không có khả năng để chống cự lại hành vi giao cấu, hay hành vi quan hệ tình dục khác của người phạm tội đối với mình, mà bản thân nạn nhân không tự nguyện, cũng không đồng ý.
Điều 141. Tội hiếp dâm
“Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.”
+ Đối với Tội cưỡng dâm: Người bị hại thường là người có mối quan hệ lệ thuộc người phạm tội, hoặc bị hại đang ở trong tình trạng quẫn bách. Mối quan hệ lệ thuộc thể hiện qua các mặt như lệ thuộc về vật chất (như được nuôi dưỡng, được trợ giúp về điều kiện sinh sống…); về xã hội (như quan hệ giữa giáo viên – học sinh, giữa bác sĩ – bệnh nhân), lệ thuộc về tín ngưỡng (như quan hệ giữa cha xứ với con chiên,…), về quan hệ gia đình (như anh, chị em cùng cha khác mẹ), về quan hệ công việc (như giữ thủ trưởng cơ quan với nhân viên…). Còn người ở trong tình trạng quẫn bách được hiểu là trường hợp nạn nhân đang gặp những khó khăn lớn về kinh tế, bị rơi vào “bước đường cùng” cần có sự giúp đỡ nhanh chóng từ người khác.
Người phạm tội đã lợi dụng sự lệ thuộc , yếu thế của nạn nhân và dùng các thủ đoạn khác nhau khiến cho nạn nhân dù không mong muốn hay đồng ý nhưng vẫn miễn cưỡng giao cấu, hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục với người phạm tội.
Điều 143. Tội cưỡng dâm
Người nào dùng mọi thủ đoạn khiến người lệ thuộc mình hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm…Cưỡng dâm người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.”
>> Hiện nay pháp luật nghiêm cấm mọi hành vi giao cấu, hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác đối với trẻ em dưới 16 tuổi kể cả có sự đồng thuận. Trường hợp của bạn, bạn gái và bạn đã đủ 16 tuổi, khi đó trách nhiệm hình sự chỉ đặt ra nếu có một trong các yếu tố sau đây:
+ Dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực/ lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân/ thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân
+ Dùng thủ đoạn khiến người lệ thuộc mình hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác
Trường hợp hai bạn hoàn toàn tự nguyện, không có sự ép buộc hay uy hiếp tinh thần, không có sự lệ thuộc dẫn đến phải miễn cưỡng quan hệ thì không bị xử lý hình sự. Tuy nhiên, khi có đơn tố giác của bạn gái bạn thì trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền của mình (Điều 144, 145, 147 Bộ luật tố tụng hình sự), cơ quan điều tra vẫn phải mời bạn lên làm việc, lấy lời khai và xác minh thông tin. Vì vậy, bạn vẫn phải đến cơ quan điều tra để phối hợp làm rõ sự việc theo nội dung giấy triệu tập. Trên thực tế, để xác định yếu tố tự nguyện trong quan hệ tình dục, cơ quan chức năng sẽ căn cứ vào lời khai, năng lực hành vi, kết quả giám định để xác định tính tự nguyện trong mối quan hệ. Trường hợp lời khai của bạn và bạn gái có mâu thuẫn, bạn có thể chứng minh thông qua tin nhắn, ghi âm cuộc gọi, bằng chứng chứng minh bên nữ hoàn toàn tự nguyện như có sự phối hợp, không phản kháng lại, có những đề xuất dẫn đến xảy ra sự việc, hoặc chỉ ra mâu thuẫn , nguyên nhân thay đổi lời khai của đối phương…
Trên đây là tư vấn của Luật Sao Việt đối với câu hỏi của bạn. Nếu trong quá trình thực hiện các thủ tục nếu gặp phải các vấn đề cần được giải đáp, bạn vui lòng liên hệ:
Liên hệ sử dụng dịch vụ tư vấn pháp luật:
- CÔNG TY LUẬT TNHH SAO VIỆT -
"Sự bảo hộ hoàn hảo trong mọi quan hệ pháp luật"
TỔNG ĐÀI TƯ VẤN PHÁP LUẬT: 1900 6243
Địa chỉ tư vấn trực tiếp: Số 525B Lạc Long Quân, P. Xuân La, Q. Tây Hồ, Hà Nội
Gửi thư tư vấn hoặc yêu cầu dịch vụ qua Email: congtyluatsaoviet@gmail.com
