Hỏi: Chào luật sư, tôi muốn hỏi về một việc như sau: Gia đình tôi và ông D có tranh chấp đất đai. Vào khoảng ngày 10/05/2023, trong khi chồng tôi đang ngồi uống bia với bạn thì bị ông D đi xe máy đến, cầm dao lao vào chém. Khi ông D cầm dao tấn công, chồng tôi bị ngã ra nên không tránh kịp, bị dao đâm vào đùi. Trong lúc hoảng loạn, chồng tôi với tay lấy được ống điếu cạnh bàn, đập vào tay của ông D làm rớt con dao xuống để bỏ chạy. Nhưng ông D vẫn tiếp tục đuổi theo cho đến khi có người xung quanh ngăn lại. Chồng tôi đã trình báo lên cơ quan công an. Sau khi xảy ra sự việc, chồng tôi được giám định tỷ lệ thương tật là 4%, còn ông D cũng bị thương ở cánh tay (bị đập bởi cái điếu) với tỷ lệ 6%. Sự việc vẫn đang được xác minh, nhưng hai bên không thỏa thuận được về việc bồi thường. Gia đình ông D đòi tố cáo chồng tôi vì họ cho rằng chồng tôi đã vượt quá phòng về chính đáng, gây nên thương tích cho ông D nặng hơn ông D gây cho chồng tôi nên vẫn bị truy cứu như bình thường. Tôi muốn hỏi vậy trường hợp này chồng tôi có bị truy cứu không? Và với hành vi của ông D thì ông D sẽ phải chịu trách nhiệm như thế nào? Mong được giải đáp.
Trả lời:
Chào bạn, cám ơn bạn đã gửi câu hỏi đến Công ty Luật TNHH Sao Việt. Về vấn đề của bạn chúng tôi sẽ giải đáp cho bạn như sau:
1. Căn cứ pháp lý:
Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi năm 2017
2. Nội dung tư vấn:
Hung khí ông D sử dụng để tấn công chồng bạn là dao – đây được coi là loại hung khí nguy hiểm. Vì vậy, dù tỷ lệ thương tật của chồng bạn chỉ là 4% nhưng hành vi của ông D vẫn có thể bị khởi tố hình sự. Cụ thể, hành vi này ông D có dấu hiệu của tội cố ý gây thương tích theo quy định tại khoản 1 Điều 134 Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi năm 2017 (BLHS 2015 sửa đổi), theo đó:
“Điều 134. Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác:
1. Người nào cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11% đến 30% hoặc dưới 11% nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
a) Dùng vũ khí, vật liệu nổ, hung khí nguy hiểm hoặc thủ đoạn có khả năng gây nguy hại cho nhiều người.
…”.
Tuy nhiên, theo quy định tại Điều 155 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 thì đây là tội danh được khởi tố theo yêu cầu của người bị hại, vì vậy ông D chỉ bị khởi tố khi chồng bạn có đơn đề nghị khởi tố.
Về phía chồng của bạn trong vụ việc này, hành vi lấy ống điếu đập vào tay ông D cũng đã gây ra thương tích cho ông D với tỷ lệ thương tích 6%. Tuy nhiên, hành vi của chồng bạn hoàn toàn xuất phát từ bản năng phòng vệ. Khi ông D lao đến đâm trúng vào đùi của chồng bạn nhưng vẫn không dừng lại mà tiếp tục tấn công, điều này buộc chồng bạn phải có hành vi ngăn chặn và việc vơ chiếc điếu để đánh vào tay ông D nhằm làm rớt con dao ông D đang cầm trên tay là hành vi hợp lý. Theo khoản 1 Điều 22 BLHS 2015 sửa đổi thì: “phòng vệ chính đáng là hành vi của người vì bảo vệ quyền hoặc lợi ích chính đáng của mình, của người khác hoặc lợi ích của Nhà nước, của cơ quan, tổ chức mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm các lợi ích nói trên. Phòng vệ chính đáng không phải là tội phạm”.
Dựa trên những thông tin bạn cung cấp thì có cơ sở nhận định hành vi của chồng bạn là “phòng vệ chính đáng”, tuy nhiên để đánh giá chính xác tình hình cần xem xét cụ thể tình hình thực tế, lời khai của những người xung quanh cũng như những bằng chứng khác trong vụ việc. Tuy nhiên, ngay cả khi cơ quan điều tra cho rằng chồng bạn có hành vi vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng, tức là có “hành vi chống trả quá mức cần thiết, không phù hợp với tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi bị xâm hại” (Khoản 2 Điều 22 BLHS 2015) thì với tỷ lệ thương tật gây ra cho ông D là 6%, chồng bạn cũng không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Bởi căn cứ theo Điều 136 BLHS 2015 thì người có hành vi gây thương tích cho người khác do “vượt quá phòng vệ chính đáng” chỉ bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu tỷ lệ thương tật của người bị hại được xác định từ 31% trở lên.
Như vậy, trường hợp của ông D hoàn toàn đủ căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi cố ý gây thương tích, còn chồng bạn dù có hành vi vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng hay không thì cũng không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Trên đây là tư vấn của Luật Sao Việt đối với câu hỏi của bạn. Nếu trong quá trình thực hiện các thủ tục nếu gặp phải các vấn đề cần được giải đáp, bạn vui lòng liên hệ:
Liên hệ sử dụng dịch vụ tư vấn pháp luật:
- CÔNG TY LUẬT TNHH SAO VIỆT -
"Sự bảo hộ hoàn hảo trong mọi quan hệ pháp luật"
TỔNG ĐÀI TƯ VẤN PHÁP LUẬT: 1900 6243
Địa chỉ tư vấn trực tiếp: Số 525B Lạc Long Quân, P. Xuân La, Q. Tây Hồ, Hà Nội
Gửi thư tư vấn hoặc yêu cầu dịch vụ qua Email: congtyluatsaoviet@gmail.com
