Chào luật sư, tôi muốn hỏi về một việc như sau: Trước đây, trong lúc khó khăn, bạn tôi có vay của tôi 50 triệu, vẫn chưa trả. Sau đó, tôi nhận được tin bạn tôi mất, không rõ nguyên do gì. Khi bạn tôi mất, công an đến hiện trường xác minh điều tra, và thu giữ tài sản (xe và giấy tờ xe máy hiệu exciter) của bạn tôi tại hiện trường để điều tra. Gần đây phía gia đình bạn tôi cho biết là Công an đã có kết luận về vụ việc đó là do bạn tôi tự tử.
Hiện nay tôi muốn thông qua gia đình lấy chiếc xe của bạn tôi để trừ cho khoản nợ mà bạn tôi nợ tôi nhưng gia đình họ báo với tôi là công an đã trả lại chiếc xe nhưng chưa trả giấy tờ xe. Xin hỏi khi bạn tôi được kết luận là tự tử thì công an có quyền giữ tài sản (xe và giấy tờ xe) trong vòng bao lâu thì phải trả lại cho thân nhân? Mong được giải đáp?
Trả lời.
Chào bạn. Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi đến Công ty Luật TNHH Sao Việt. Về vấn đề của bạn, chúng tôi tư vấn cho bạn như sau:
- Căn cứ pháp lý:
- Bộ luật hình sự năm 2015
- Bộ luật Dân sự năm 2015
- Nội dung tư vấn:
Thông thường, khi một vụ án mạng xảy ra chưa xác định được nguyên nhân cái chết của nạn nhân thì việc cơ quan công an tiến hành điều tra, xác minh hiện trường, thu thập những đồ vật, phương tiện có dấu vết liên quan có thể là vật chứng trong vụ án hình sự là điều hoàn toàn cần thiết và đúng quy định pháp luật.
Sau khi điều tra, xác minh mà xác định được không có sự việc phạm tội thì căn cứ theo quy định tại Điều 167 BLTTHS 2015, cơ quan có thẩm quyền phải ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự; hoặc trong trường hợp trước đó đã khởi tố vụ án thì phải ra quyết định đình chỉ điều tra theo quy định tại Điều 230 BLTTHS. Trường hợp này, việc xử lý vật chứng được thực hiện như sau:
“Điều 106. Xử lý vật chứng
1. Việc xử lý vật chứng do Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra quyết định nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn điều tra; do Viện kiểm sát quyết định nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn truy tố; do Chánh án Tòa án quyết định nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn chuẩn bị xét xử; do Hội đồng xét xử quyết định nếu vụ án đã đưa ra xét xử. Việc thi hành quyết định về xử lý vật chứng phải được ghi vào biên bản.
2. Vật chứng được xử lý như sau:
a) Vật chứng là công cụ, phương tiện phạm tội, vật cấm tàng trữ, lưu hành thì bị tịch thu, nộp ngân sách nhà nước hoặc tiêu hủy;
b) Vật chứng là tiền bạc hoặc tài sản do phạm tội mà có thì bị tịch thu, nộp ngân sách nhà nước;
c) Vật chứng không có giá trị hoặc không sử dụng được thì bị tịch thu và tiêu hủy.
3. Trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử, cơ quan, người có thẩm quyền quy định tại khoản 1 Điều này có quyền:
a) Trả lại ngay tài sản đã thu giữ, tạm giữ nhưng không phải là vật chứng cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp tài sản đó;
b) Trả lại ngay vật chứng cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp nếu xét thấy không ảnh hưởng đến việc xử lý vụ án và thi hành án;
c) Vật chứng thuộc loại mau hỏng hoặc khó bảo quản thì có thể được bán theo quy định của pháp luật; trường hợp không bán được thì tiêu hủy;
d) Vật chứng là động vật hoang dã và thực vật ngoại lai thì ngay sau khi có kết luận giám định phải giao cho cơ quan quản lý chuyên ngành có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật.
4. Trường hợp có tranh chấp về quyền sở hữu đối với vật chứng thì giải quyết theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự”
>> Có thể thấy pháp luật tố tụng hình sự không quy định thời gian bao lâu phải trả lại vật chứng.
Cái chết của người bạn kia đã có kết luận điều tra, nguyên nhân được xác định là tự tử thì theo nguyên tắc sẽ không khởi tố vụ án; hoặc trường hợp đã khởi tố vụ án nhưng qua quá trình điều tra mới xác định được là tự tử - không có dấu hiệu tội phạm thì phải ra quyết định đình chỉ. Với trường hợp không có dấu hiệu của tội phạm thì những tài sản, đồ vật đã được thu thập trong quá trình điều tra, xác minh trước đó không phải là vật chứng nên cơ quan có thẩm quyền sẽ ra quyết định trả lại ngay tài sản đã thu giữ, tạm giữ cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp tài sản đó. Do vậy sẽ không có tình trạng cơ quan có thẩm quyền chỉ trả lại xe mà cố tình giữ lại giấy tờ xe của người bạn đã tự tử.
Về việc bạn muốn lấy chiếc xe máy hiệu Exciter nêu trên của người bạn đã mất của bạn để trừ nợ 50 triệu đồng: Theo pháp luật dân sự, khi một người qua đời, những tài sản thuộc quyền sở hữu của người này (bao gồm chiếc xe máy Exciter) nêu trên sẽ trở thành di sản thừa kế. Căn cứ theo Điều 615 Bộ luật Dân sự năm 2015, những người hưởng thừa kế của người bạn đó sẽ có trách nhiệm “thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản do người chết để lại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác”. Vì vậy, bạn không thể tự ý lấy chiếc xe Exciter của người bạn của bạn để trừ nợ, mà phải thông qua thủ tục mở thừa kế để yêu cầu họ thực hiện nghĩa vụ trả nợ đối với bạn. Nếu họ không thực hiện hoặc cố tình trốn tránh, bạn có quyền khởi kiện ra Tòa án theo quy định.
- CÔNG TY LUẬT TNHH SAO VIỆT -
"Sự bảo hộ hoàn hảo trong mọi quan hệ pháp luật"
TỔNG ĐÀI TƯ VẤN PHÁP LUẬT: 1900 6243
Địa chỉ tư vấn trực tiếp: Số 525B Lạc Long Quân, P. Xuân La, Q. Tây Hồ, Tp. Hà Nội
Gửi thư tư vấn hoặc yêu cầu dịch vụ qua Email: congtyluatsaoviet@gmail.com
