Xin chào Luật sư Sao Việt, tôi có vụ việc muốn nhờ luật sư tư vấn như sau: Tối ngày 8/10/2018 chú M bên cạnh nhà tôi sang mượn xe máy nhưng tôi không cho nên chú ấy quay lại mắng tôi rồi về nhà lấy dao sang dọa. Tôi lên tiếng can ngăn thì bị chú ấy chém 1 nhát trúng tay. Chồng tôi và hàng xóm thấy vậy chạy sang can ngăn cũng bị chú M chém trúng tay. Chồng tôi đưa tôi đi cấp cứu khi về đến nhà thì thấy chú H đang vật lộn với M vì M có ý định giết các con tôi. Qúa lo lắng cho tính mạng các con, chồng tôi đã tiện tay cầm cọc làm hàng rào đánh mạnh vào đầu chú M nhiều lần, dẫn đến việc chú ấy bị tử vong khi được đưa đi cấp cứu. Việc chú M chết là điều chúng tôi không mong muốn nhưng nếu chồng tôi không can ngăn kịp thời thì sẽ ảnh hưởng đến tính mạng anh H và các con. Hiện chồng tôi đã bị cơ quan công an bắt tạm giam để điều tra. Vậy luật sư cho tôi hỏi chồng tôi sẽ bị khởi tố về tội gì ạ?
Hình ảnh minh họa (Nguồn: internet)
Trả lời:
Luật Sao Việt cảm ơn chị đã gửi câu hỏi đến chúng tôi. Với trường hợp chị trình bày như trên chúng tôi đưa ra quan điểm tư vấn như sau:
Như thông tin chị cung cấp thì xuất phát từ hành vi trái pháp luật nghiêm trọng là dùng vật sắc nhọn (dao) tấn công người khác của M đối với chị, anh H và các con của mình dẫn đến việc chồng chị rơi vào trạng thái tinh thần bị kích động mạnh, đã dùng cọc làm hàng rào vụt liên tiếp vào đầu, mặt anh M dẫn đến tử vong.
Đối với hành vi của chồng chị có thể sẽ có 2 trường hợp xảy ra:
Trường hợp 1: Chồng chị có thể không bị xem là tội phạm nếu hành vi của chồng chị là “Phòng vệ chính đáng” .
Căn cứ vào khoản 1 Điều 22 (BLHS 2015): “Phòng vệ chính đáng là hành vi của người vì bảo vệ quyền hoặc lợi ích chính đáng của mình, của người khác hoặc lợi ích của Nhà nước, của cơ quan, tổ chức mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm các lợi ích nói trên.Phòng vệ chính đáng không phải là tội phạm”
Như vậy, để có thể khẳng định trường hợp của chồng chị có phải là phòng vệ chính đáng hay không thì trước tiên chúng tôi muốn làm rõ cơ sở phát sinh quyền phòng vệ chính đáng.
Quyền phòng vệ chính đáng chỉ phát sinh khi hành vi tấn công trái pháp luật gây thiệt hại đến các lợi ích đang hiện hữu xảy ra và chưa có dấu hiệu dừng lại. Hành vi tấn công trái pháp luật có thể gây thiệt hại đến các quyền về nhân thân, quyền sở hữu hay các lợi ích khác của người phòng vệ hay của người khác. Và hành vi tấn công trái pháp luật phải có mức độ nguy hiểm đáng kể mới làm phát sinh quyền phòng vệ chính đáng.
Trong trường hợp này khi M đang có hành vi tấn công trái pháp luật, có mức độ nguy hiểm ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe các con bạn và chú H dẫn đến việc chồng chị có hành vi lấy gậy đánh vào chú H để có thể ngăn cản hành động nguy hiểm mà chú H có thể gây ra cho con chị và chú M.
Trường hợp 2: Hành vi của chồng chị sẽ bị xem là phạm tội “giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh”
Đây là hành vi giết người trong trạng thái tinh thần không tự chủ, kiềm chế được hành vi phạm tội của mình, do hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân đối với chính người phạm tội, hoặc người thân thích của người phạm tội.
Ở đây, trạng thái tinh thần bị kích động mạnh được hiểu là trạng thái tâm lý của người phạm tội đã hoàn toàn không tự chủ, tự kiềm chế được hành vi của bản thân do sự tác động của yếu tố khách quan đó là hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân. Trường hợp này chồng chị đã hoàn toàn bị kích thích khi mà vợ thì bị chém đang được đưa đi cấp cứu, lúc về đến nhà thấy người khác đang có hành vi uy hiếp đến tính mạng các con mình nếu không nhờ có sự can ngăn kịp thời của người hàng xóm thì tính mạng của các con đã bị đe dọa. Đây là dấu hiệu đặc trưng, là dấu hiệu bắt buộc của tội này.
Ngoài ra, hành vi giết người nêu trên phải xuất phát từ nguyên nhân là nạn nhân đã có hành vi trái pháp luật nghiêm trọng đối với chính người phạm tội hoặc người thân thích của người phạm tội. Trường hợp M đã có hành vi cầm dao sang nhà chị và thực hiện hành vi chém chị và người hàng xóm. Sau khi được can ngăn M không tỏ ra ăn năn hối cải, lại lợi dụng lúc chồng chị đưa chị đi cấp cứu đã sang nhà để tiếp tục thực hiện hành vi côn đồ, ác độc của mình muốn giết các con chị, may mắn là có người can ngăn kịp thời. Đây là hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân gây ra sự xâm phạm nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe của người khác. Đây cũng là dấu hiệu cơ bản cấu thành tội này.
Trong trường hợp, sau khi cơ quan điều tra tiến hành lấy lời khai, xác minh, thu thập chứng cứ một cách khách quan toàn diện nếu nhận thấy chồng chị có dấu hiệu như đã phân tích trên đây, thì rất có khả năng chồng chị sẽ bị khởi tố về tội “Giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh” được quy định tại Khoản 1 – Điều 125 (BLHS 2015).
“Người nào giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh do hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân đối với người đó hoặc đối với người thân thích của người đó, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.”
Để có thể làm rõ và giúp đỡ gia đình chị trong trường hợp này chúng tôi khuyên chị nên tìm đến Văn phòng Luật hoặc Công ty luật để Luật sư tư vấn giúp đỡ trực tiếp vụ việc của chồng chị. Khi tiếp nhận vụ việc, luật sư có thể tiếp cận hồ sơ vụ án, nếu chồng chị đang bị tạm giam thì luật sư có thể gặp và làm việc trao đổi với chồng chị để có thể làm sáng tỏ các tình tiết liên quan của vụ án. Với sự tham gia của Luật sư sẽ có cái nhìn cụ thể, toàn diện về vụ án và có thể thu thập các chứng cứ khách quan để tìm cách giúp đỡ chồng chị. Chứng minh hành vi của chồng chị tại thời điểm xảy ra vụ án là hành vi phòng vệ chính đáng hay giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh để tránh trường hợp chồng chị bị kết án oan.
Để nhận được ý kiến tư vấn chính xác và cụ thể hơn, bạn đọc vui lòng liên hệ với các Luật sư, chuyên viên pháp lý của Công ty Luật TNHH Sao Việt qua:
Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6243 hoặc 0243 636 7896
E-mail: saovietlaw@vnn.vn
