Câu hỏi: Xin chào Luật Sao Việt, tôi muốn được tư vấn về vấn đề như sau:
Tôi là tài xế xe khách chạy tuyến TP. Hồ Chí Minh – Đà Lạt. Vài tuần trước, khi tôi đang lái xe xuống đèo, đến một đoạn cua gấp thì bất ngờ một nhóm người đi xe máy đang dừng bên lề đường bất ngờ lao thẳng ra giữa đường để băng qua. Tình huống quá gấp, nếu tôi phanh gấp hoặc đánh lái mạnh, xe khách có nguy cơ lao xuống vực, đe dọa tính mạng của hàng chục hành khách trên xe. Tôi không còn cách nào khác ngoài việc giữ vững tay lái, dẫn đến việc xe va chạm với một người khiến người này tử vong.
Sau vụ việc, cơ quan điều tra đang xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự đối với tôi. Tôi muốn hỏi rằng, trong trường hợp này, tôi có cơ hội nào thoát khỏi chịu trách nhiệm hình sự hay không?
Trả lời:
Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Công ty Luật TNHH Sao Việt. Về vấn đề của bạn, chúng tôi xin tư vấn như sau:
1. Căn cứ pháp lý để xác định trách nhiệm hình sự:
Theo Điều 23 Bộ luật Hình sự 2015, hành vi của bạn có thể thuộc trường hợp gây thiệt hại trong tình thế cấp thiết, cụ thể:
1. Tình thế cấp thiết là tình thế của người vì muốn tránh gây thiệt hại cho quyền, lợi ích hợp pháp của mình, của người khác hoặc lợi ích của Nhà nước, của cơ quan, tổ chức mà không còn cách nào khác là phải gây một thiệt hại nhỏ hơn thiệt hại cần ngăn ngừa.
Hành vi gây thiệt hại trong tình thế cấp thiết không phải là tội phạm.
2. Trong trường hợp thiệt hại gây ra rõ ràng vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết, thì người gây thiệt hại đó phải chịu trách nhiệm hình sự."
Trong tình huống của bạn:
- Hành vi của bạn nhằm bảo vệ tính mạng của nhiều hành khách trên xe, nếu không giữ lái thẳng thì xe có thể lao xuống vực, gây hậu quả nghiêm trọng hơn (tử vong nhiều người thay vì một người).
- Thiệt hại gây ra (tử vong một người) là nhỏ hơn so với thiệt hại có thể xảy ra (nhiều người tử vong hoặc bị thương nghiêm trọng).
Do đó, trường hợp này được xem là tình thế cấp thiết theo Điều 23 BLHS 2015 và bạn không phải chịu trách nhiệm hình sự.
2. Trách nhiệm dân sự khi gây thiệt hại trong tình thế cấp thiết
Khái niệm tình thế cấp thiết được quy định tại Điều 171 Bộ luật dân sự năm 2015: “Tình thế cấp thiết là tình thế của người vì muốn tránh một nguy cơ đang thực tế đe dọa trực tiếp lợi ích công cộng, quyền, lợi ích hợp pháp của mình hoặc của người khác mà không còn cách nào khác là phải có hành động gây một thiệt hại nhỏ hơn thiệt hại cần ngăn chặn.”
Nếu chứng minh được đây là tình thế cấp thiết, bạn có thể được miễn trừ hoặc giảm nhẹ trách nhiệm bồi thường. Cụ thể theo Khoản 3 Điều 601 BLDS 2015 quy định:
a) Thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi cố ý của người bị thiệt hại;
b) Thiệt hại xảy ra trong trường hợp bất khả kháng hoặc tình thế cấp thiết, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác."
Tuy nhiên, nếu việc gây thiệt hại vượt quá phần lợi ích cần hy sinh thì người gây thiệt hại phải chịu trách nhiệm bồi thường theo quy định tại khoản 1 Điều 595 BLDS 2015: “Trường hợp thiệt hại xảy ra do vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết thì người gây thiệt hại phải bồi thường phần thiệt hại xảy ra do vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết cho người bị thiệt hại.”
Thông thường, trong thực tế xét xử, tòa án có thể xem xét mức bồi thường hỗ trợ dựa trên điều kiện hoàn cảnh và thiệt hại thực tế.
3. Hướng xử lý khi bị điều tra
Để bảo vệ quyền lợi của mình, bạn nên thu thập các bằng chứng chứng minh tình thế cấp thiết, bao gồm:
- Camera hành trình
- Lời khai của nhân chứng (hành khách, người đi đường)
- Nhờ luật sư hỗ trợ ngay từ giai đoạn điều tra để đảm bảo bạn không bị truy cứu trách nhiệm hình sự sai quy định.
=================================================================================
- CÔNG TY LUẬT TNHH SAO VIỆT -
"Sự bảo hộ hoàn hảo trong mọi quan hệ pháp luật"
TỔNG ĐÀI TƯ VẤN PHÁP LUẬT: 1900 6243
Địa chỉ tư vấn trực tiếp: Số 525B Lạc Long Quân, P. Xuân La, Q. Tây Hồ, Tp. Hà Nội
Gửi thư tư vấn hoặc yêu cầu dịch vụ qua Email: congtyluatsaoviet@gmail.com
