Trường hợp chuyển hóa tội danh từ trộm cắp sang cướp giật tài sản

Em trai tôi năm nay 20 tuổi, trước đây đã có tiền án về tội trộm cắp tài sản. Vừa rồi, em tôi đi xe máy dừng đèn đỏ thấy người phía trước để điện thoại lòi ra khỏi túi quần nên đã thò tay vào móc. Chủ điện thoại phát hiện ra nên đã hô hoán người xung quanh nhưng em tôi vẫn lấy được điện thoại và phóng xe bỏ chạy. Khi em tôi về nhà, gia đình thấy có điện thoại lạ nên đã xét hỏi và ép em tôi đi đầu thú, nộp lại điện thoại cho công an. Nhưng khi ra công an, em trai tôi lại bị bắt giam về tội cướp giật trong khi em tôi chỉ trộm điện thoại và cũng chưa gây ra hậu quả gì. Vậy luật sư cho tôi hỏi em tôi phạm vào tội gì và sẽ phải chịu khung hình phạt là bao nhiêu?

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.

Trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Luật Sao Việt. Đối với trường hợp của bạn, chúng tôi tư vấn như sau:

Về tội danh mà em trai bạn phạm phải:

Theo thông tin mà bạn cung cấp thì ban đầu em bạn định trộm cắp tài sản và đã có hành vi lén lút móc túi để lấy điện thoại của người khác, tuy nhiên khi bị phát hiện và tri hô thì em trai bạn vẫn tiếp tục lấy chiếc điện thoại và bỏ chạy. Trong trường hợp này, hành vi của em trai bạn đã chuyển từ tính chất “lén lút” sang “nhanh chóng, công khai” và vì thế nên tội danh của em trai bạn đã thay đổi, được chuyển hóa từ tội trộm cắp tài sản thành tội cướp giật tài sản theo quy định tại Điều 171 Bộ luật Hình sự năm 2015:

“1. Người nào cướp giật tài sản của người khác, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm….`”

Về khung hình phạt đối với tội danh của em trai bạn:

Do bạn không nêu rõ thông tin về án tích của em trai bạn nên chúng tôi giả sử trường hợp em trai bạn chưa được xóa án tích (Trường hợp này rất cao bởi căn cứ vào quy định tại Điều 70 của Bộ luật Hình sự để xác định thời hạn xóa án tích thì người bị kết án không phải về các tội quy định tại Chương XI và Chương XXIV của Bộ luật Hình sự, nếu từ khi chấp hành xong bản án hoặc từ khi hết thời hiệu thi hành bản án người đó không phạm tội mới trong thời hạn sau đây thì sẽ đương nhiên được xóa án tích:

- 1 năm trong trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù nhưng được hưởng án treo;

- 2 năm trong trong trường hợp hình phạt là tù đến 05 năm;

- 3 năm trong trường hợp hình phạt là tù từ trên 05 năm đến 15 năm; 

- 5 năm trong trường hợp hình phạt là tù từ trên mười lăm năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án.

Trường hợp người bị kết án đang chấp hành hình phạt bổ sung là quản chế, cấm cư trú, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định, tước một số quyền công dân mà thời hạn phải chấp hành dài hơn thời hạn quy định tại các điểm a, b và c khoản này thì thời hạn đương nhiên được xóa án tích sẽ hết vào thời điểm người đó chấp hành xong hình phạt bổ sung.

Như vậy, trường hợp em trai bạn chưa xóa án tích mà phạm tội mới thì đây sẽ là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự “tái phạm nguy hiểm” theo quy định tại điểm h khoản 1 Điều 52 của Bộ luật Hình sự. Mặc dù việc em bạn đi tự thú được xem là tình tiết giảm nhẹ, tuy nhiên, tùy theo tính chất nghiêm trọng của vụ việc khi đưa ra xét xử thì em bạn vẫn có thể phải đối mặt với mức cao nhất của khung hình phạt lên đến 5 năm tù.