Tôi năm nay 25 tuổi, công việc của tôi thường xuyên tiếp xúc với khách hàng. Khi tôi lên đại học do mất giấy khai sinh bản gốc nên được cấp lại giấy khai sinh mới, nhưng cán bộ tư pháp đã ghi sai tên đệm của tôi. Từ đó tất cả các giấy tờ tôi phải làm lại theo tên đệm mới. Về cơ bản họ tên tôi không xấu, nhưng tất cả anh em họ hàng trong dòng họ đều có họ và tên đệm giống nhau, riêng tôi lại có tên đệm khác, nhất là tên đệm này lại giống một dòng họ khác cũng trong thôn. Do đó, tôi rất áp lực mỗi khi các ông, bà chú bác nói đến tên tôi với thái độ không vui. Tôi được biết pháp luật cho phép được thay đổi họ tên. Mong Luật sư cho biết, liệu trường hợp của tôi có được thay đổi không? Tôi phải thực hiện những thủ tục gì và cơ quan nào sẽ giải quyết cho tôi?
Vấn đề thứ nhất: Quyền thay đổi họ chữ đệm của bạn
Căn cứ Điều 27, Điều 28 Bộ luật dân sự 2015 thì cá nhân có quyền được thay đổi họ tên khi đáp ứng được một số điều kiện nhất định. Tại Khoản 1 Điều 26 Luật hộ tịch 2014 quy định về phạm vi thay đổi hộ tịch như sau:
“1. thay đổi họ, chữ đệm và tên của cá nhân trong nội dung khai sinh đã đăng ký khi có căn cứ theo quy định của pháp luật dân sự.”
Như vậy, đối với việc thay đổi chữ đệm trong họ tên của anh được pháp luật cho phép, tuy nhiên việc có đủ căn cứ hay không còn phụ thuộc vào những tài liệu anh cung cấp để chứng minh việc thay đổi chữ đệm kia là cần thiết.
Theo trình bày, việc sai chữ đệm là do lỗi của cán bộ tư pháp, như vậy trong sổ đăng ký khai sinh của anh sẽ vẫn còn tên cũ, anh chỉ cần lên làm đơn đề nghị cải chính đối với sai sót của cán bộ tư pháp. Sau khi có xác nhận về việc cải chính thông tin trên giấy khai sinh, anh có thể sử dụng để đăng ký thay đổi lại với tất cả các loại giấy tờ tùy thân khác của mình.
Trường hợp nếu không chứng minh được việc sai chữ đệm là do lỗi của cán bộ tư pháp hộ tịch và trong sổ đăng ký khai sinh không còn họ tên cũ. Anh vẫn có thể được chấp nhận thay chữ đệm nếu chứng minh được các yếu tố theo điểm a khoản 1 Điều 28 Bộ luật Dân sự 2015:
“1. Cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi tên trong trường hợp sau đây:
a. Theo yêu cầu của người có tên mà việc sử dụng tên đó gây nhầm lẫn, ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, đến danh dự, quyền, lợi ích hợp pháp của người đó;”
Do thời điểm này anh 25 tuổi, căn cứ Điều 27 luật hộ tịch thì ủy ban nhân dân Huyện nơi quản lý hành chính trực tiếp của ủy ban nhân dân cấp xã đăng ký khai sinh trước đây của anh sẽ có thẩm quyền giải quyết việc thay đổi họ tên này.
Vấn đề thứ ba: Trình tự thủ tục thực hiện việc thay đổi
Thủ tục đăng ký thay đổi sẽ thực hiện theo Điều 28 luật hộ tịch. Người yêu cầu đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch sẽ nộp 1 tờ khai theo mẫu quy định và giấy tờ liên quan chứng minh cho yêu cầu thay đổi là có cơ sở cho cơ quan đăng ký hộ tịch.