Câu Hỏi:
Bố tôi đang được hưởng lương hưu hàng tháng.
Ngày 18/11/2015, bố tôi bị bắt tạm giam. Đến ngày 8/8/2016 thì toà án tuyên án bố tôi bị tù 9 năm. Thời hạn tù tính từ ngày bắt tạm giam (18/11/2015). Hiện nay bố tôi vẫn đang ở tù.
Kể từ khi bị tạm giam đến tháng 2/2017, gia đình tôi vẫn đi nhận lương hưu giúp bố tôi.
Tháng 4/2017, cơ quan bảo hiểm xã hội gửi cho bố tôi Quyết định với nội dung: tạm dừng hưởng chế độ hưu trí từ tháng 3/2017 vì lý do đang chấp hành hình phạt tù giam, lĩnh lương hưu chưa đúng quy định; đồng thời thu hồi số tiền lương hưu đã chi trả cho bố tôi trong thời gian chấp hành hình phạt tù từ tháng 12/2015 đến tháng 2/2017.
Vậy luật sư cho tôi hỏi: quyết định của cơ quan BHXH có đúng hay không ạ? Tôi phải làm gì để bảo vệ quyền lợi cho bố tôi?
Rất mong được sự tư vấn của Luật sư. Tôi xin cảm ơn!
Trả Lời
Câu hỏi của bạn, tổ tư vấn – Công ty Luật TNHH Sao Việt có ý kiến tư vấn như sau:
Bố tôi đang được hưởng lương hưu hàng tháng.
Ngày 18/11/2015, bố tôi bị bắt tạm giam. Đến ngày 8/8/2016 thì toà án tuyên án bố tôi bị tù 9 năm. Thời hạn tù tính từ ngày bắt tạm giam (18/11/2015). Hiện nay bố tôi vẫn đang ở tù.
Kể từ khi bị tạm giam đến tháng 2/2017, gia đình tôi vẫn đi nhận lương hưu giúp bố tôi.
Tháng 4/2017, cơ quan bảo hiểm xã hội gửi cho bố tôi Quyết định với nội dung: tạm dừng hưởng chế độ hưu trí từ tháng 3/2017 vì lý do đang chấp hành hình phạt tù giam, lĩnh lương hưu chưa đúng quy định; đồng thời thu hồi số tiền lương hưu đã chi trả cho bố tôi trong thời gian chấp hành hình phạt tù từ tháng 12/2015 đến tháng 2/2017.
Vậy luật sư cho tôi hỏi: quyết định của cơ quan BHXH có đúng hay không ạ? Tôi phải làm gì để bảo vệ quyền lợi cho bố tôi?
Rất mong được sự tư vấn của Luật sư. Tôi xin cảm ơn!
Trả Lời
Câu hỏi của bạn, tổ tư vấn – Công ty Luật TNHH Sao Việt có ý kiến tư vấn như sau:
- Về Quyết định tạm dừng hưởng chế độ Bảo hiểm xã hội (BHXH) đối với bố bạn:
Căn cứ pháp lý:
- Theo khoản 2 Điều 123 (Quy định chuyển tiếp) của Luật BHXH số 58/2014/QH13 ngày 20/11/2014 có hiệu lực từ ngày 01/01/2016 thì trường hợp như của bố bạn (đang hưởng lương hưu trước ngày Luật này có hiệu lực) sẽ vẫn thực hiện theo Luật BHXH số 71/2006/QH 11 ngày 29/6/2006. Pháp luật BHXH của nước ta không đặt vấn đề hồi tố đối với những người đang hưởng chính sách trước thời điểm luật có hiệu lực thi hành.
- Điều 62 của Luật Bảo hiểm xã hội số 71/2006/QH 11 quy định trường hợp Chấp hành hình phạt tù nhưng không được hưởng án treo thuộc trường hợp bị tạm dừng hưởng lương hưu.
- Theo khoản 2 Điều 3 Quyết định 488/QĐ-BHXH năm 2012 quy định quản lý chi trả chế độ bảo hiểm xã hội do Bảo hiểm xã hội Việt Nam ban hành thì cơ quan BHXH sẽ thực hiện thu hồi số tiền người hưởng đã lĩnh sai chế độ khi phát hiện chi sai.
- Theo Điều 9 và Điều 260 Bộ luật tố tụng hình sự 2003 (BLTTHS) thì thời điểm bố bạn được xác định là có tội là thời điểm sau khi bản án đối với bố bạn có hiệu lực pháp luật; và thời gian chấp hành hình phạt tù tính từ thời điểm bố bạn đi chấp hành án theo Quyết định thi hành án phạt tù. Như vậy, thời điểm chấp hành hình phạt tù được xác định là sau ngày 8/8/2016 (vì không có thông tin cụ thể về bản án nên tôi xác định bản án ngày 8/8/2016 mà bạn nêu đã có hiệu lực pháp luật).
- Tạm giam là biện pháp tư pháp (quy định tại Điều 88 BLTTHS) chứ không phải là hình phạt tù (quy định tại Điều 33 Bộ luật hình sự - BLHS).
- Theo điểm a khoản 7 Điều Mục IV Thông tư 03/2007/TT-BLĐTBXH do Bộ Lao động,Thương binh và Xã hội ban hành thì: Thời điểm tạm dừng hưởng lương hưu hằng tháng được tính từ tháng liền kề với tháng người hưởng lương hưu chấp hành hình phạt tù nhưng không được hưởng án treo.
Từ những căn cứ nêu trên có thể xác định:
Bố bạn sẽ bị tạm dừng hưởng lương hưu nhưng thời điểm bắt đầu bị tạm dừng là tháng liền kề với tháng mà bố bạn đi chấp hành án phạt tù (tức là từ sau ngày 8/8/2016) – chứ không phải tính từ tháng 12/2015 như Quyết định của cơ quan BHXH. Và đương nhiên, việc thu hồi số tiền mà cơ quan BHXH đã chi cho bố bạn trong thời gian bố bạn bị tạm giam cũng là không đúng quy định của pháp luật.
Bố bạn sẽ bị tạm dừng hưởng lương hưu nhưng thời điểm bắt đầu bị tạm dừng là tháng liền kề với tháng mà bố bạn đi chấp hành án phạt tù (tức là từ sau ngày 8/8/2016) – chứ không phải tính từ tháng 12/2015 như Quyết định của cơ quan BHXH. Và đương nhiên, việc thu hồi số tiền mà cơ quan BHXH đã chi cho bố bạn trong thời gian bố bạn bị tạm giam cũng là không đúng quy định của pháp luật.
- Bạn có thể bảo vệ quyền lợi cho bố bạn theo cách sau:
Nếu không đồng ý với Quyết định của cơ quan BHXH, bố bạn có quyền khiếu nại theo quy định tại Điều 130 Luật Bảo hiểm xã hội số 71/2006/QH 11. Bố bạn đang chấp hành hình phạt tù thì có thể ủy quyền cho bạn hoặc người khác thực hiện quyền khiếu nại. Theo quy định của pháp luật, việc ủy quyền có thể thực hiện được ở trong trại giam. Sau khi nhận ủy quyền, bạn có thể khiếu nại theo hai cách: gửi đơn khiếu nại hoặc đến cơ quan bảo hiểm xã hội để trực tiếp khiếu nại.
