Cho người khác vay tiền có cần phải công chứng không?

Thùy Linh: Chào luật sư, tôi muốn được tư vấn một vấn đề như sau. Vào năm 9/2015, tôi có cho một người bạn vay tiền để kinh doanh, số tiền vay là 250 triệu, thời hạn 4 năm, lãi suất 0% trả hàng tháng và đều đã ghi rất rõ trong hợp đồng. Tuy nhiên, đến nay đã quá hạn hợp đồng 1 năm nhưng bạn của tôi vẫn chưa trả tiền, tôi có gọi điện thoại thì cố tình lảng tránh, hiện vẫn còn 200 triệu cả gốc lẫn lãi chưa trả. Tôi rất sợ trường hợp bạn tôi không chịu trả tiền vì giấy vay nợ của chúng tôi không có công chứng, liệu hợp đồng vay của chúng tôi có hợp pháp hay không?

Ảnh minh họa: Internet

Trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Luật Sao Việt. Đối với thắc mắc của bạn, chúng tôi xin được tư vấn như sau:

Theo quy định tại khoản 2 Điều 105 Bộ luật Dân sự 2015, tài sản là vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản. Việc cho người khác là cá nhân vay tiền cũng chính là cho vay tài sản, được quy định tại điều 463 bộ luật dân sự 2015 như sau:

Hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thoả thuận hoặc pháp luật có quy định.”

Có thể thấy, pháp luật không yêu cầu phải tiến hành công chứng đối với hợp đồng vay tài sản, đây chỉ là sự thỏa thuận giữa bên cho vay và bên vay tài sản. Theo đó, bên cho vay phải đảm bảo giao đúng và đủ số tiền mà trước đó cả hai đã thỏa thuận, bên vay có nghĩa vụ phải trả tiền đúng hạn bao gồm cả gốc lẫn lãi (nếu có). Vì thế, hợp đồng vay tài sản giữa bạn và bạn của mình tuy không thực hiện công chứng nhưng vẫn được coi là hợp pháp và có giá trị pháp lí.

Mặc dù pháp luật không bắt buộc phải công chứng hợp đồng vay tài sản, tuy nhiên để có thể đảm bảo quyền lợi của mình trước pháp luật và hạn chế các tình huống phát sinh không đáng có thì bạn nên lập thành văn bản và chủ động ký công chứng tại Phòng công chứng của Ủy ban nhân dân địa phương hoặc Văn phòng công chứng thuận tiện nhất, hoặc yêu cầu ít nhất một người làm chứng để xác định cụ thể tại thời điểm ký vào hợp đồng, cả hai bên đều hoàn toàn tự nguyện, sáng suốt, không bị ép buộc và đảm bảo sẽ thực hiện đúng như hợp đồng.

Trường hợp của bạn nếu đã quá hạn mà bạn của bạn vẫn chưa trả tiền, cũng không đưa ra bất kì lí do nào hợp lí, thì bạn nên tiến hành làm đơn khởi kiện gửi đến Tòa án nơi bạn của bạn đang cư trú để yêu cầu Tòa án giải quyết theo hướng giải quyết vụ án dân sự về tranh chấp hợp đồng. Hoặc tiến hành làm đơn tố giác tội phạm trình lên cơ quan Công an yêu cầu giải quyết theo hướng giải quyết vụ án hình sự về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.