Cho vay không lập hợp đồng, làm thế nào để khởi kiện thành công?

Câu hỏi: Xin chào Luật Sao Việt, tôi muốn được tư vấn về vấn đề như sau:

Tháng 5 năm 2023, tôi có cho bạn mình (tên H) vay 200 triệu đồng để giải quyết việc gia đình. Hai bên thỏa thuận miệng là H sẽ trả đủ số tiền trong vòng 3 tháng, không tính lãi. Tuy nhiên, đến nay đã quá thời hạn thỏa thuận, anh H vẫn không trả nợ và có dấu hiệu né tránh khi tôi yêu cầu thanh toán.

Do không lập hợp đồng vay bằng văn bản, tôi không biết liệu mình có thể khởi kiện ra tòa để đòi lại số tiền đã cho vay hay không. Mong Luật Sao Việt tư vấn giúp tôi cách bảo vệ quyền lợi của mình.

Ảnh minh hoạ, nguồn: Internet.

Trả lời: 

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Công ty Luật TNHH Sao Việt. Về vấn đề của bạn, chúng tôi sẽ tư vấn cho bạn như sau:

1. Hợp đồng vay tài sản có bắt buộc phải lập thành văn bản?

Theo quy định tại Điều 119 Bộ luật Dân sự năm 2015 về hình thức giao dịch dân sự như sau:

“Điều 119. Hình thức giao dịch dân sự

1. Giao dịch dân sự được thể hiện bằng lời nói, bằng văn bản hoặc bằng hành vi cụ thể.

Giao dịch dân sự thông qua phương tiện điện tử dưới hình thức thông điệp dữ liệu theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử được coi là giao dịch bằng văn bản.”

Như vậy, giao dịch dân sự chỉ bắt buộc phải lập thành văn bản nếu pháp luật có quy định hoặc các bên có thỏa thuận. Đối với hợp đồng vay tài sản, pháp luật không yêu cầu phải lập thành văn bản, nên thỏa thuận miệng giữa bạn và anh H vẫn được coi là hợp pháp và có giá trị pháp lý nếu có đủ căn cứ chứng minh.

2. Căn cứ chứng minh giao dịch vay

Để bảo vệ quyền lợi của mình khi khởi kiện, bạn cần cung cấp các chứng cứ chứng minh rằng:

● Đã có thỏa thuận vay tài sản: Ví dụ, tin nhắn, email, hoặc các cuộc trò chuyện qua mạng xã hội, ghi âm cuộc gọi.

● Đã thực hiện việc chuyển giao tiền: Ví dụ, chứng từ giao dịch ngân hàng, biên nhận tiền (nếu có), hoặc lời khai của người làm chứng.

Nếu các chứng cứ này đủ mạnh và xác thực, tòa án sẽ có căn cứ để thụ lý và giải quyết vụ việc của bạn.

3. Cách thức khởi kiện

Bạn có thể thực hiện các bước sau để khởi kiện:

Bước 1. Chuẩn bị đơn khởi kiện: Trong đơn, trình bày rõ thông tin của hai bên, nội dung thỏa thuận, số tiền vay và yêu cầu anh H thanh toán nợ.

Bước 2. Nộp hồ sơ khởi kiện tại tòa án có thẩm quyền: Tòa án nhân dân nơi anh H cư trú. Hồ sơ bao gồm:

- Đơn khởi kiện.

- Các chứng cứ chứng minh giao dịch vay.

- Bản sao giấy tờ tùy thân của bạn.

Bước 3. Theo dõi quá trình giải quyết vụ án và tham gia tố tụng đầy đủ.

4. Trường hợp không đủ chứng cứ chứng minh

Nếu bạn không có chứng cứ đủ mạnh để chứng minh giao dịch vay, khả năng thắng kiện sẽ rất khó khăn. Trong trường hợp này, bạn có thể:

● Tìm kiếm nhân chứng: Những người biết về việc vay tiền hoặc đã chứng kiến giao dịch.

● Ghi nhận lại các cuộc gọi hoặc tin nhắn hiện tại mà anh H xác nhận đã vay tiền của bạn.

5. Lưu ý khi thực hiện các giao dịch vay trong tương lai

Để tránh các rủi ro tương tự, chúng tôi khuyến nghị:

- Lập hợp đồng bằng văn bản: Ghi rõ số tiền, thời hạn, lãi suất (nếu có) và chữ ký của cả hai bên.

- Chuyển khoản qua ngân hàng: Để có chứng cứ rõ ràng về việc giao nhận tiền.

- Lưu trữ thông tin giao dịch: Bao gồm tin nhắn, email, và các cuộc trò chuyện liên quan đến thỏa thuận vay.

=>> Bạn hoàn toàn có thể khởi kiện để đòi lại số tiền vay nếu có đủ chứng cứ chứng minh giao dịch vay. Trường hợp không đủ chứng cứ, bạn cần tích cực thu thập thêm tài liệu, nhân chứng để củng cố hồ sơ. Nếu cần hỗ trợ soạn thảo đơn hoặc chuẩn bị hồ sơ khởi kiện, bạn có thể liên hệ với chúng tôi để được tư vấn chi tiết.