Đăng ký khai sinh cho con theo họ mẹ

 Em gái tôi lấy chồng nhưng không đăng ký kết hôn vì chưa đủ tuổi. Vì chồng em tôi bạo hành đánh đập vợ khi đang mang thai nên gia đình tôi đón mẹ con em về chăm sóc. Bây giờ em đã sinh con, gia đình tôi muốn làm giấy khai sinh cho cháu theo họ mẹ, không để tên bố thì có được không ạ? Nếu gia đình kia tranh chấp đòi để khai sinh phải có tên bố thì họ có làm được không? Tôi xin cảm ơn

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.

Trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Luật Sao Việt. Đối với trường hợp của em gái bạn, chúng tôi tư vấn cho bạn như sau:

Về thủ tục đăng ký khai sinh cho cháu, bạn có thể tham khảo tại đây: https://saovietlaw.com/kien-thuc-luat-dan-su/thu-tuc-lam-giay-khai-sinh/

Trường hợp chưa xác định được cha thì khi đăng ký khai sinh họ, dân tộc, quê quán, quốc tịch của con được xác định theo họ, dân tộc, quê quán, quốc tịch của mẹ; phần ghi về cha trong Sổ hộ tịch và Giấy khai sinh của trẻ để trống. Nếu vào thời điểm đăng ký khai sinh người cha yêu cầu làm thủ tục nhận con thì UBND kết hợp giải quyết việc nhận con và đăng ký khai sinh. Theo quy định tại khoản 1 Điều 15 Luật Hộ tịch  thì: “Trong thời hạn 60 ngày kể từ ngày sinh con, cha hoặc mẹ có trách nhiệm đăng ký khai sinh cho con….”.

Về việc người bố có thể tranh chấp đòi khai sinh có tên bố hay không: Về mặt pháp luật, em của bạn chưa đăng ký kết hôn nên về pháp luật thì không công nhận quan hệ hôn nhân giữa em bạn và cha đứa bé. Do đó, đứa trẻ sinh ra cũng không mặc định là con của chồng em gái bạn.Tuy nhiên, bố cháu bé vẫn còn quyền nhận con và yêu cầu làm khai sinh cho con có tên bố. 

Mặc dù theo quy định tại Điều 44 Luật Hộ tịch quy định về thủ tục đăng ký nhận cha, mẹ, con như sau:

“1. Người yêu cầu đăng ký nhận cha, mẹ, con nộp tờ khai theo mẫu quy định và giấy tờ, đồ vật hoặc các chứng cứ khác để chứng minh quan hệ cha con hoặc mẹ con cho cơ quan đăng ký hộ tịch. Trường hợp đăng ký nhận cha, mẹ, con giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài hoặc giữa người nước ngoài với nhau thì người nước ngoài phải nộp thêm bản sao hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị thay hộ chiếu để chứng minh về nhân thân.”

Chứng cứ chứng minh quan hệ cha, mẹ, con được quy định theo Khoản 1, Điều 14 Thông tư số 04/2020/TT-BTP sẽ bao gồm: “Văn bản của cơ quan y tế, cơ quan giám định hoặc cơ quan, tổ chức khác có thẩm quyền ở trong nước hoặc nước ngoài xác nhận quan hệ cha con, quan hệ mẹ con.”

Nhưng trên thực tế, người cha sẽ không dễ dàng đưa cháu bé đi giám định ADN để xác minh quan hệ cha con như vậy nên thông thường người cha sẽ phải thực hiện thủ tục Yêu cầu Tòa án xác định quan hệ cha - con. 

Khi bản án của Tòa án có hiệu lực thì người cha có thể mang bản án đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cấp Giấy khai sinh cho cháu để thực hiện thủ tục ghi vào sổ hộ tịch theo quy định tại khoản 1, Điều 48 Luật Hộ tịch 2014:

“Điều 48. Thẩm quyền ghi vào Sổ hộ tịch việc hộ tịch của công dân Việt Nam đã được giải quyết tại cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài

1. Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi cư trú của công dân Việt Nam ghi vào Sổ hộ tịch việc khai sinh; kết hôn; giám hộ; nhận cha, mẹ, con; xác định cha, mẹ, con; nuôi con nuôi; thay đổi hộ tịch đã được giải quyết tại cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài.”

Trên đây là tư vấn của Luật Sao Việt đối với câu hỏi của bạn. Nếu trong quá trình thực hiện các thủ tục nếu gặp phải các vấn đề cần được giải đáp, bạn vui lòng liên hệ: