Huyền Chi: Chào luật sư, bà nội của tôi không biết chữ nhưng bà còn rất minh mẫn và sáng suốt. Ông nội của tôi thì đã mất do chiến tranh, bà có 3 người con và hiện tại bà muốn lập di chúc để lại di sản thừa kế cho con cháu. Xin hỏi, tôi có thể viết di chúc thay cho bà tôi được không? Xin cảm ơn!
Nguồn ảnh: Internet.
Trả lời
Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Luật Sao Việt. Đối với thắc mắc của bạn, chúng tôi xin được tư vấn như sau:
Điều 630 Bộ luật dân sự 2015 quy định về di chúc hợp pháp như sau:
"1. Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:
a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;
b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.
2. Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.
3. Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.
4. Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều này.
5. Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng".
Căn cứ theo khoản 1 thì khi làm di chúc, bà nội của bạn phải minh mẫn, sáng suốt, không bị lừa dối, đe dọa cưỡng ép tinh thần. Ngoài ra, điều kiện để bảo đảm một di chúc được coi là hợp pháp khi nội dung không trái pháp luật, đạo đức. Đồng thời phải có hình thức phù hợp.
Do bà nội của bạn không biết chữ, do đó theo khoản 3 của điều luật nói trên, di chúc của bà phải được người làm chứng lập thành văn bản có công chứng hoặc chứng thực. Gia đình bạn có thể đưa bà đến văn phòng công chứng hoặc cơ quan có thẩm quyền là UBND phường, xã, thị trấn để lập di chúc.
Trong trường hợp bà nội của bạn không biết chữ, gia đình có thể nhờ người làm chứng đọc và ký xác nhận trước mặt công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền để xác nhận ý chí cũng như tinh thần của người lập di chúc là hoàn toàn minh mẫn, sáng suốt và tự nguyện.
Đối với người làm chứng, điều 632 Bộ luật Dân sự 2015 quy định tất cả mọi người đều có thể làm chứng cho việc lập di chúc trừ những người sau đây:
- Người thừa kế theo di chúc của người lập di chúc
- Người thừa kế theo pháp luật của người lập di chúc
- Người có quyền, nghĩa vụ tài sản liên quan tới nội dung di chúc
- Người chưa thành niên
- Người mất năng lực hành vi dân sự
- Người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi.
Như vậy, trường hợp gia đình bạn được hưởng thừa kế thì không thuộc diện là người làm chứng. Do đó, bạn không thể thay bà nội của mình viết di chúc.
Trên đây là tư vấn của Luật Sao Việt đối với câu hỏi của bạn. Nếu trong quá trình thực hiện các thủ tục nếu gặp phải các vấn đề cần được giải đáp, bạn vui lòng liên hệ:
Liên hệ sử dụng dịch vụ tư vấn pháp luật:
- CÔNG TY LUẬT TNHH SAO VIỆT -
"Sự bảo hộ hoàn hảo trong mọi quan hệ pháp luật"
TỔNG ĐÀI TƯ VẤN PHÁP LUẬT: 1900 6243
Địa chỉ tư vấn trực tiếp: Số 525B Lạc Long Quân, P. Xuân La, Q. Tây Hồ, Hà Nội
Gửi thư tư vấn hoặc yêu cầu dịch vụ qua Email: congtyluatsaoviet@gmail.com