Rủi ro khi mua xe cũ từ tiệm cầm đồ

Tôi mua một chiếc xe máy từ tiệm cầm đồ, có hợp đồng mua bán nhưng không công chứng. Tôi cũng chưa làm thủ tục sang tên. Vừa qua khi tôi tham gia giao thông thì bị cảnh sát giao thông dừng xe để kiểm tra hành chính, do không có giấy tờ xe nên xe tôi bị giữ lại. Một thời gian sau công an gọi tôi lên, nói là xe này bị trộm, chủ xe đã báo công an nên hiện tôi đang dính dáng đến một vụ án hình sự. Xe sẽ bị giữ làm tang vật của vụ án. Vậy cho tôi hỏi trường hợp này tôi có bị liên luỵ gì không, tôi phải làm như thế nào ạ?

Ảnh minh hoạ. Nguồn: Internet.

Trả lời:

Theo thông tin bạn trình bày, bạn hoàn toàn không biết về nguồn gốc chiếc xe là do trộm cắp tài sản của người khác nên bạn sẽ không phạm tội tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có. Bạn có thể chứng minh việc mình không biết đó bằng cách đưa ra hợp đồng mua bán với chủ hiệu cầm đồ, đồng thời đưa ra những giấy tờ mà khi bán chiếc xe đó người bán đã chuyển giao cho bạn.

Tuy nhiên, theo quy định tại điểm g khoản 1 Điều 10 Thông tư số 15/2014/TT-BCA ngày 04 tháng 4 năm 2014 của Bộ công an quy định về đăng ký xe thì “Giấy bán, cho, tặng xe của cá nhân phải có công chứng theo quy định của pháp luật về công chứng hoặc chứng thực của Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn đối với chữ ký của người bán, cho, tặng xe theo quy định của pháp luật về chứng thực”.

Như vậy, khi mua bán xe thì giấy bán xe phải được công chứng bởi phòng/ văn phòng công chứng hoặc chứng thực của Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn đối với chữ ký của người bán, cho, tặng xe theo quy định của pháp luật.

Đồng thời, theo Điều 117, Bộ luật dân sự năm 2015, giao dịch dân sự có hiệu lực khi có đủ các điều kiện sau đây:

a) Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập;

b) Chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện;

c) Mục đích và nội dung của giao dịch dân sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.

Với quy định trên thì các giao dịch liên quan đến tài sản phạm pháp đều vô hiệu bởi những giao dịch này không được thực hiện bởi chủ sở hữu tài sản hoặc người quản lí hợp pháp của tài sản. Tài sản phạm pháp phải được trả lại cho chủ sở hữu hoặc người quản lí hợp pháp. Việc trả xe cơ quan công an sẽ liên hệ với người chủ xe về mặt pháp lý để trao trả.

Ngoài ra, bạn vẫn có thể bảo vệ quyền lợi của mình bằng cách yêu cầu bên bán hoàn trả lại cho bạn số tiền bạn đã thanh toán và yêu cầu họ bồi thường thiệt hại (nếu họ có lỗi). Trường hợp họ không đồng ý hoàn trả, bạn có quyền khởi kiện tại tòa án. Kèm theo đơn khởi kiện, bạn cần nộp cho tòa án những giấy tờ và các tài liệu có liên quan đến vụ mua bán (như hợp đồng mua bán xe, văn bản của cơ quan công an về việc thu giữ xe… ) để tòa án xem xét, giải quyết.

Tuy nhiên, cần lưu ý là bạn có thể bị phạt vi phạm hành chính từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng đối với hành vi không làm thủ tục đăng ký sang tên xe (để chuyển tên chủ xe trong Giấy đăng ký xe sang tên của mình) theo quy định khi mua, được cho, được tặng, được phân bổ, được điều chuyển, được thừa kế tài sản là xe mô tô, xe gắn máy, các loại xe tương tự xe mô tô.