Yêu cầu tuyên bố văn bản công chứng vô hiệu

Chào luật sư. Gia đình tôi có 3 anh chị em bao gồm tôi, em gái tôi và 1 em trai là con riêng của bố với mẹ kế. Bố tôi trước khi mất có lập di chúc (đã công chứng) để lại tài sản là mảnh đất cho các con và vợ kế. Sau khi bố qua đời, gia đình tôi họp lại và thống nhất để mẹ kế đại diện đứng tên quyền sử dụng đất, việc này có lập thành văn bản được công chứng. Tuy nhiên vài năm sau, mẹ kế tự ý đến văn phòng công chứng lập hợp đồng mua bán mảnh đất này cho người khác. Không hiểu sao công chứng viên vẫn công chứng cho hợp đồng mua bán này. Người mua cũng đã làm thủ tục sang tên sổ đỏ. Vậy cho tôi hỏi, tôi cần làm thế nào để ngăn chặn việc mẹ kế tự ý chuyển nhượng quyền sử dụng đất mà bố để lại, và tôi có thể yêu cầu hủy hợp đồng mua bán giữa bà ta và người ngoài để bảo vệ quyền lợi cho chị em chúng tôi không?

Hình ảnh minh họa. Nguồn: Internet.

Trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Luật Sao Việt. Về trường hợp của bạn, chúng tôi tư vấn như sau:

Theo thông tin bạn cung cấp thì việc mẹ kế tự ý một mình định đoạt toàn bộ tài sản chung, chuyển quyền sử dụng thửa đất chung cho người khác là vượt quá phạm vi đại diện, chưa được sự thỏa thuận, đồng ý của những người cùng sử dụng chung thửa đất, vi phạm quy định tại Điều 218 Bộ luật Dân sự về việc định đoạt tài sản chung. Theo quy định tại Khoản 1, Điều 143 Bộ luật Dân sự quy định: “Giao dịch dân sự do người đại diện xác lập, thực hiện vượt quá phạm vi đại diện không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ của người được đại diện đối với phần giao dịch được thực hiện vượt quá phạm vi đại diện”. Do đó, hợp đồng mua bán quyền sử dụng đất đã giao kết và thực hiện giữa mẹ kế với người mua đất là vô hiệu.

Để bảo vệ quyền tài sản đối với thửa đất chung, bạn có thể làm đơn đề nghị tòa án tuyên bố hợp đồng mua bán đất đai mà người đại diện (mẹ kế) đã ký kết là vô hiệu,yêu cầu phục hồi tình trạng pháp lý của thửa đất.

Theo Điểm m, Khoản 2, Điều 39 BLTTDS quy định thì tòa án nơi tổ chức hành nghề công chứng đã thực hiện việc công chứng có trụ sở có thẩm quyền giải quyết yêu cầu tuyên bố văn bản công chứng vô hiệu.

Lưu ý: Song song với việc nộp đơn yêu cầu tòa án tuyên bố hợp đồng vô hiệu, để phòng tránh việc các bên tiếp tục thực hiện các giao dịch chuyển nhượng, thế chấp quyền sử dụng mảnh đất này, bạn cùng những người có quyền sở hữu chung đối với mảnh đất cần yêu cầu tòa án ra quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời cấm dịch chuyển quyền về tài sản đối với tài sản đang tranh chấp, cấm thay đổi hiện trạng tài sản đang tranh chấp quy định tại Khoản 7, Khoản 8, Điều 114 của Bộ luật này đồng thời có đơn gửi Văn phòng đăng ký đất đai đề nghị ngăn chặn phát sinh các giao dịch trái pháp luật.