Câu hỏi:
Hiện tại, tôi có một thửa đất 80 m2, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang tên tôi. Tôi có vợ và 02 người con, cháu lớn 25 tuổi, cháu nhỏ 20 tuổi. Bây giờ, tôi muốn chuyển nhượng quyền sử dụng đất đó thì cần chữ kí của vợ và các con của tôi không?
(Ảnh minh họa. Nguồn: Internet)
Trả lời:
Cơ sở pháp lý:
- Bộ luật dân sự 2015;
- Luật đất đai 2013;
- Luật hôn nhân & gia đình năm 2014.
Nội dung:
Do bạn không nói rõ thửa đất đứng tên bạn được mua trước hay trong thời kì hôn nhân nên chúng tôi chưa thể xác định được đó là tài sản riêng hay tài sản chung của vợ chồng bạn. Căn cứ vào các quy định của Bộ luật dân sự 2015, các Điều 212, 213 về sở hữu chung của các thành viên gia đình và tài sản chung của vợ chồng; Luật hôn nhân & gia đình quy định về chế độ tài sản của vợ chồng; Điều 167 Luật đất đai 2013 về quyền chuyển nhượng quyền sử dụng đất, có 02 trường hợp để xác định bạn có quyền tự định đoạt việc chuyển nhượng đất hay không.
Trường hợp thứ nhất: Tài sản hình thành trước thời kỳ hôn nhân/ tài sản được hình thành bằng tài sản riêng của vợ/ chồng hoặc được tặng cho riêng
Theo quy định tại Điều 43 Luật hôn nhân và gia đình 2014:
“1. Tài sản riêng của vợ, chồng gồm tài sản mà mỗi người có trước khi kết hôn; tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng trong thời kỳ hôn nhân; tài sản được chia riêng cho vợ, chồng theo quy định tại các Điều 38, 39 và 40 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014; tài sản phục vụ nhu cầu thiết yếu của vợ, chồng và tài sản khác mà theo quy định của pháp luật thuộc sở hữu riêng của vợ, chồng.
2. Tài sản được hình thành từ tài sản riêng của vợ, chồng cũng là tài sản riêng của vợ, chồng. Hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng trong thời kỳ hôn nhân được thực hiện theo quy định tại Khoản 1, Điều 33 và Khoản 1, Điều 40 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014.”
Đối với tài sản riêng, vợ, chồng có quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản riêng của mình theo Khoản 1, Điều 44 Luật hôn nhân và gia đình 2014. Do đó, nếu quyền sử dụng đất mà bạn đang sử dụng là tài sản riêng của bạn thì bạn có thể chuyển nhượng quyền sử dụng đất mà không cần có chữ kí của vợ và các con.
Trường hợp thứ hai: Tài sản chung của vợ chồng/ các thành viên gia đình hình thành trong thời kỳ hôn nhân/ sáp nhập làm tài sản chung.
Tài sản chung của vợ chồng được quy định tại Điều 33 Luật hôn nhân và gia đình đó là:
“1. Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.
Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng.
2. Tài sản chung của vợ chồng thuộc sở hữu chung hợp nhất, được dùng để bảo đảm nhu cầu của gia đình, thực hiện nghĩa vụ chung của vợ chồng.
3. Trong trường hợp không có căn cứ để chứng minh tài sản mà vợ, chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó được coi là tài sản chung".
Nếu quyền sử dụng đất được hình thành trong thời kỳ hôn nhân nhưng khi cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chỉ ghi tên một mình bạn, trường hợp này vẫn có thể xác định là tài sản chung của vợ chồng. Do đó, khi anh muốn chuyển nhượng quyền sử dụng đất phải tuân theo quy định của pháp luật về pháp luật về tài sản chung của vợ chồng như sau:
“Điều 35. Chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung
1. Việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung do vợ chồng thỏa thuận.
2. Việc định đoạt tài sản chung phải có sự thỏa thuận bằng văn bản của vợ chồng trong những trường hợp sau đây:
a) Bất động sản;
b) Động sản mà theo quy định của pháp luật phải đăng ký quyền sở hữu;
c) Tài sản đang là nguồn tạo ra thu nhập chủ yếu của gia đình.”
Như vậy, nếu quyền sử dụng đất mà bạn đang sử dụng được xác định là tài sản chung của vợ chồng bạn thì khi bạn chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho người khác vẫn cần có chữ kí của vợ bạn.
Để nhận được ý kiến tư vấn chính xác và cụ thể hơn, bạn đọc vui lòng liên hệ với các Luật sư, chuyên viên pháp lý của Công ty Luật TNHH Sao Việt qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6243 hoặc E-mail: congtyluatsaoviet@gmail.com.
