Câu hỏi bạn đọc:
Gia đình tôi đang quản lý và sử dụng một thửa đất do bố mẹ để lại cách đây gần 40 năm, trên đất có nhà do bố mẹ tôi xây. Về nguồn gốc đất, tôi không được rõ vì các cụ đã qua đời từ lâu. Hiện, mảnh đất này vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng.
Thời gian gần đây có người đến yêu cầu trả lại đất, nếu không sẽ khởi kiện để đòi lại. Tôi nghe nói thời gian lâu như vậy thì thời hiệu khởi kiện đã hết, như vậy có đúng không?
Gia đình tôi đang quản lý và sử dụng một thửa đất do bố mẹ để lại cách đây gần 40 năm, trên đất có nhà do bố mẹ tôi xây. Về nguồn gốc đất, tôi không được rõ vì các cụ đã qua đời từ lâu. Hiện, mảnh đất này vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng.
Thời gian gần đây có người đến yêu cầu trả lại đất, nếu không sẽ khởi kiện để đòi lại. Tôi nghe nói thời gian lâu như vậy thì thời hiệu khởi kiện đã hết, như vậy có đúng không?
Phòng Dân sự - Công ty Luật TNHH Sao Việt trả lời câu hỏi của bạn đọc:
Căn cứ Điều 2 NQ 103/2015/QH 13 về việc thi hành BLTTDS 2015:
Đối với các tranh chấp, yêu cầu về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động phát sinh trước ngày 01 tháng 01 năm 2017 thì áp dụng quy định về thời hiệu tại Điều 159 và Điểm h Khoản 1 Điều 192 của Bộ luật tố tụng dân sự số 24/2004/QH11 đã được sửa đổi, bổ sung theo Luật số 65/2011/QH12.
Về thời hiệu khởi kiện, theo Khoản 3 Điều 155 Bộ luật Dân sự, thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự là thời hạn mà chủ thể được quyền khởi kiện để yêu cầu tòa án giải quyết vụ án dân sự để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm; nếu thời hạn đó kết thúc thì mất quyền khởi kiện.
Điểm a khoản 3 Điều 159 Bộ luật Tố tụng dân sự (sửa đổi, bổ sung năm 2011) quy định về thời hiệu khởi kiện đối với tranh chấp về quyền sở hữu tài sản: tranh chấp về quyền sở hữu tài sản; tranh chấp về đòi lại tài sản do người khác quản lý, chiếm hữu; tranh chấp về quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện.
Và cũng Theo quy định tại điểm c khoản 2 điều 23 của Nghị quyết 03/2012/NQ-HĐTP ngày 03/12/2012 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, hướng dẫn thi hành một số quy định trong Phần thứ nhất “Những quy định chung” của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật tố tụng dân sự 2004, quy định như sau:
1/….
2/ Đối với các tranh chấp dân sự sau đây thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện:
a) …;
b)…;
c) Tranh chấp về quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai là tranh chấp ai có quyền sử dụng đất đó.
Do vậy, đất gia đình bạn đang ở khi bị khởi kiện đòi lại quyền sử dụng thì không bị hạn chế thời hiệu.
Tuy nhiên, theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự, người kiện đòi tài sản phải đưa ra chứng cứ để chứng minh cho yêu cầu đòi tài sản của mình là có căn cứ và hợp pháp. Việc gia đình bạn có phải trả lại thửa đất hay không phụ thuộc vào những căn cứ mà nguyên đơn đưa ra có đủ cơ sở chứng minh họ là chủ sở hữu, chủ sử dụng hợp pháp tài sản mà họ đang kiện đòi hay không và yêu cầu kiện đòi của họ có phù hợp với quy định của pháp luật về kiện đòi tài sản hay không. Nếu các tài liệu, chứng cứ mà nguyên đơn xuất trình không đủ giá trị chứng minh thì yêu cầu của họ cũng không được tòa án chấp nhận.
Căn cứ Điều 2 NQ 103/2015/QH 13 về việc thi hành BLTTDS 2015:
Đối với các tranh chấp, yêu cầu về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động phát sinh trước ngày 01 tháng 01 năm 2017 thì áp dụng quy định về thời hiệu tại Điều 159 và Điểm h Khoản 1 Điều 192 của Bộ luật tố tụng dân sự số 24/2004/QH11 đã được sửa đổi, bổ sung theo Luật số 65/2011/QH12.
Về thời hiệu khởi kiện, theo Khoản 3 Điều 155 Bộ luật Dân sự, thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự là thời hạn mà chủ thể được quyền khởi kiện để yêu cầu tòa án giải quyết vụ án dân sự để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm; nếu thời hạn đó kết thúc thì mất quyền khởi kiện.
Điểm a khoản 3 Điều 159 Bộ luật Tố tụng dân sự (sửa đổi, bổ sung năm 2011) quy định về thời hiệu khởi kiện đối với tranh chấp về quyền sở hữu tài sản: tranh chấp về quyền sở hữu tài sản; tranh chấp về đòi lại tài sản do người khác quản lý, chiếm hữu; tranh chấp về quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện.
Và cũng Theo quy định tại điểm c khoản 2 điều 23 của Nghị quyết 03/2012/NQ-HĐTP ngày 03/12/2012 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, hướng dẫn thi hành một số quy định trong Phần thứ nhất “Những quy định chung” của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật tố tụng dân sự 2004, quy định như sau:
1/….
2/ Đối với các tranh chấp dân sự sau đây thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện:
a) …;
b)…;
c) Tranh chấp về quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai là tranh chấp ai có quyền sử dụng đất đó.
Do vậy, đất gia đình bạn đang ở khi bị khởi kiện đòi lại quyền sử dụng thì không bị hạn chế thời hiệu.
Tuy nhiên, theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự, người kiện đòi tài sản phải đưa ra chứng cứ để chứng minh cho yêu cầu đòi tài sản của mình là có căn cứ và hợp pháp. Việc gia đình bạn có phải trả lại thửa đất hay không phụ thuộc vào những căn cứ mà nguyên đơn đưa ra có đủ cơ sở chứng minh họ là chủ sở hữu, chủ sử dụng hợp pháp tài sản mà họ đang kiện đòi hay không và yêu cầu kiện đòi của họ có phù hợp với quy định của pháp luật về kiện đòi tài sản hay không. Nếu các tài liệu, chứng cứ mà nguyên đơn xuất trình không đủ giá trị chứng minh thì yêu cầu của họ cũng không được tòa án chấp nhận.
Trên đây là tư vấn của công ty luật Sao Việt, nếu có thêm thắc mắc quý khách vui lòng liên hệ với chúng tôi theo số hotline: 1900 6243.
