Có bắt buộc phải đăng ký kết hôn không?

Minh Ánh: Chào luật sư, tôi và bạn trai yêu nhau được 8 năm, nay cũng sắp đến lúc chúng tôi chuẩn bị tính đến chuyện hôn nhân nhưng chúng tôi không muốn đăng ký kết hôn vì không muốn ràng buộc quá nhiều. Luật sư hãy tư vấn cho tôi biết liệu chúng tôi có thể làm đám cưới mà không cần đăng ký kết hôn hay không, và việc đăng ký kết hôn có bắt buộc hay không? Xin cảm ơn!

                                                            Nguồn ảnh: Internet.

Trả lời

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Luật Sao Việt. Đối với thắc mắc của bạn, chúng tôi xin được tư vấn như sau:

Khoản 5 Điều 3 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định: Kết hôn là việc nam và nữ xác lập quan hệ vợ chồng với nhau theo quy định của Luật này về điều kiện kết hôn và đăng ký kết hôn. Như vậy, để được công nhận là vợ chồng hợp pháp thì hai bạn phải đáp ứng đủ điều kiện kết hôn đồng thời tiến hành thủ tục đăng ký kết hôn theo quy định của pháp luật tại cơ quan có thẩm quyền.

Khoản 1 Điều 8 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định về điều kiện kết hôn như sau:

a) Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên;

b) Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định;

c) Không bị mất năng lực hành vi dân sự;

d) Việc kết hôn không thuộc một trong các trường hợp cấm kết hôn theo quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 2 Điều 5 của Luật này.

Như vậy, căn cứ vào những quy định trên, có thể thấy, việc đăng ký kết hôn là không bắt buộc, cũng như không có một mốc thời gian cụ thể nào đưa ra về việc bạn phải đăng ký kết hôn trước hay sau khi làm đám cưới. Việc đăng ký kết hôn hoàn toàn xuất phát từ sự tự nguyện của hai bạn, do các bạn quyết định.

Tình trạng nam nữ chung sống như vợ chồng không đăng ký kết hôn là một hiện tượng đã và đang tồn tại trong xã hội và có xu hướng ngày càng phổ biến. Trên thực tế, có rất nhiều người cho rằng không nên đăng ký kết hôn bởi nó là sự ràng buộc, không thoải mái. Tuy nhiên, việc đăng ký kết hôn là vô cùng quan trọng để xác nhận quan hệ vợ chồng. Nếu như hai bạn đủ điều kiện kết hôn nhưng chỉ tổ chức đám cưới mà không đăng ký kết hôn, thì cuộc hôn nhân này sẽ không phát sinh quan hệ vợ chồng hợp pháp và không được pháp luật thừa nhận và bảo vệ. Việc chung sống với nhau như vợ chồng của hai bạn cũng không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng.

Theo đó, các mối quan hệ phát sinh trong thời kì nam nữ chung sống như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn sẽ được xác định như sau:

- Về quan hệ hôn nhân một vợ một chồng: Pháp luật không thừa nhận và bảo hộ, trừ trường hợp chung sống như vợ chồng trước 3/1/1987.

- Quyền, nghĩa vụ giữa nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng và con cái  được quy định tại Điều 15 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014, theo đó dù quan hệ hôn nhân của nam, nữ chung sống với nhau không được pháp luật thừa nhận thì quan hệ giữa họ với con cái cũng vẫn được pháp luật bảo vệ bởi con cái sinh ra không phụ thuộc vào tình trạng hôn nhân của cha mẹ. Họ vẫn có đầy đủ các quyền và nghĩa vụ đối với con cái như chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục,..

- Quan hệ tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng của nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn được giải quyết theo thỏa thuận giữa các bên. Trong trường hợp không có thỏa thuận thì giải quyết theo quy định của Bộ luật dân sự và các quy định khác của pháp luật có liên quan.

Tóm lại, việc đăng ký kết hôn là quyền tự do của mỗi cá nhân, pháp luật không bắt buộc. Các nghi lễ như đám cưới, đám hỏi chỉ mang tính hình thức chứ không có giá trị pháp lí. Đăng ký kết hôn là hình thức duy nhất mang giá trị pháp lí xác lập một mối quan hệ vợ chồng hợp pháp.

Trên đây là tư vấn của Luật Sao Việt đối với câu hỏi của bạn. Nếu trong quá trình thực hiện các thủ tục nếu gặp phải các vấn đề cần được giải đáp, bạn vui lòng liên hệ: