Chào luật sư, người yêu em hiện nay đang phải thụ án trong trại giam về hành vi cố ý gây thương tích. Trước đây khi anh ấy chưa thụ án thì chúng em có phát sinh quan hệ. Giờ em mới biết mình có bầu, mà bố mẹ em không muốn em bị thiệt thòi nên muốn 2 đứa đăng ký kết hôn trước, 2 năm nữa anh được ra tù thì sẽ tổ chức lễ cưới sau. Nếu vậy thì chúng em có thể xin đăng ký kết hôn được không?
Trả lời:
Cám ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Công ty Luật TNHH Sao Việt. Về vấn đề của bạn chúng tôi tư vấn cho bạn như sau:
- Căn cứ pháp lý:
- Luật hôn nhân và gia đình năm 2014
- Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 sử đổi
- Luật hộ tịch năm 2014
- Luật thi hành án hình sự năm 2015
- Nội dung tư vấn:
Hiện nay, theo quy định tại khoản 1 Điều 44 Bộ luật hình sự năm 2015, ngoài việc bị giam giữ trong thời gian chấp hành hình phạt tù thì người bị chấp hành án phạt tù có thể bị tước một số quyền công dân gồm:
“Điều 44. Tước một số quyền công dân
1. Công dân Việt Nam bị kết án phạt tù về tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc tội phạm khác trong những trường hợp do Bộ luật này quy định, thì bị tước một hoặc một số quyền công dân sau đây:
a) Quyền ứng cử đại biểu cơ quan quyền lực Nhà nước;
b) Quyền làm việc trong các cơ quan nhà nước và quyền phục vụ trong lực lượng vũ trang nhân dân.
2. Thời hạn tước một số quyền công dân là từ 01 năm đến 05 năm, kể từ ngày chấp hành xong hình phạt tù hoặc kể từ ngày bản án có hiệu lực pháp luật trong trường hợp người bị kết án được hưởng án treo.”
=> Như vậy, pháp luật tố tụng hình sự không tước bỏ hay ngăn cấm quyền được kết hôn, đăng ký kết hôn của người đang chấp hành hình phạt tù.
Đồng thời, theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 thì nam, nữ hoàn toàn có thể đăng ký kết hôn nếu đáp ứng các điều kiện: “nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên; việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện; không bị mất năng lực hành vi dân sự; việc kết hôn không thuộc một trong các trường hợp bị cấm kết hôn quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 2 Điều 5 của Luật này”. Như vậy Luật HNGĐ 2014 cũng không cấm việc đăng ký kết hôn với người đang chấp hành hình phạt tù.
Tuy nhiên, liên quan đến thủ tục đăng ký kết hôn, tại Điều 18 Luật Hộ tịch năm 2014 có quy định:
“Điều 18. Thủ tục đăng ký kết hôn
1. Hai bên nam, nữ nộp tờ khai đăng ký kết hôn theo mẫu quy định cho cơ quan đăng ký hộ tịch và cùng có mặt khi đăng ký kết hôn.
2. Ngay sau khi nhận đủ giấy tờ theo quy định tại khoản 1 Điều này, nếu thấy đủ điều kiện kết hôn theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình, công chức tư pháp - hộ tịch ghi việc kết hôn vào Sổ hộ tịch, cùng hai bên nam, nữ ký tên vào Sổ hộ tịch. Hai bên nam, nữ cùng ký vào Giấy chứng nhận kết hôn; công chức tư pháp - hộ tịch báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã tổ chức trao Giấy chứng nhận kết hôn cho hai bên nam, nữ.
Trường hợp cần xác minh điều kiện kết hôn của hai bên nam, nữ thì thời hạn giải quyết không quá 05 ngày làm việc.”
Có thể thấy, dù pháp luật không cấm kết hôn với người đang chấp hành hình phạt tù nhưng để thực hiện việc đăng ký kết hôn, cả hai bên nam, nữ bắt buộc phải có mặt tại trụ sở cơ quan đăng ký kết hôn, ký vào sổ hộ tịch, vào giấy kết hôn thì việc đăng ký kết hôn mới được xác định là hoàn thành và hợp pháp theo quy định của pháp luật.
Hơn nữa, mặc dù người đang phải chấp hành án phạt tù ở trong trại giam có thể được trích xuất, rời khỏi nơi đang giam giữ và quản lý, tuy nhiên, theo khoản 17 Điều 3 Luật thi hành án hình sự năm 2019 thì chỉ được thực hiện trích xuất phạm nhân ra khỏi nơi quản lý “để phục vụ hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, khám bệnh, chữa bệnh, quản lý giam giữ, giáo dục cải tạo trong thời hạn nhất định”.
=> Như vậy, phạm nhân không được được trích xuất ra ngoài để thực hiện việc đăng ký kết hôn
Kết luận: mặc dù pháp luật không ngăn cấm người đang chấp hành hình phạt tù trong trại giam được kết hôn, đăng ký kết hôn, nhưng người đang chấp hành án phạt tù không thể trực tiếp thực hiện thủ tục đăng ký kết hôn theo quy định. Mặt khác, kết hôn là quyền gắn liền với nhân thân, không thể ủy quyền cho người khác thực hiện. Do vậy, trên thực tế bạn không thể thực hiện việc đăng ký kết hôn với bạn trai đang chấp hành án phạt tù mà cần chờ đến ngày bạn trai bạn chấp hành xong hình phạt tù và được tự do, rời khỏi nơi giam giữ thì 2 bạn mới có thể đăng ký kết hôn.
Trên đây là tư vấn của Luật Sao Việt đối với câu hỏi của bạn. Nếu trong quá trình thực hiện các thủ tục nếu gặp phải các vấn đề cần được giải đáp, bạn vui lòng liên hệ:
Liên hệ sử dụng dịch vụ tư vấn pháp luật:
- CÔNG TY LUẬT TNHH SAO VIỆT -
"Sự bảo hộ hoàn hảo trong mọi quan hệ pháp luật"
TỔNG ĐÀI TƯ VẤN PHÁP LUẬT: 1900 6243
Địa chỉ tư vấn trực tiếp: Số 525B Lạc Long Quân, P. Xuân La, Q. Tây Hồ, Hà Nội
Gửi thư tư vấn hoặc yêu cầu dịch vụ qua Email: congtyluatsaoviet@gmail.com
