Chào Luật sư, cháu gái tôi chưa lấy chồng mà đã sinh con nên nhờ vợ chồng tôi nuôi hộ từ khi đứa bé 4 tháng tuổi. Từ ngày gửi con cho vợ chồng tôi nuôi, mẹ đẻ của bé đã bỏ lên vùng tây bắc, bỏ mặc con cho vợ chồng tôi nuôi nấng mà không thăm hỏi. Bây giờ đứa bé đã lên 4 tuổi nhưng vẫn chưa được làm giấy khai sinh.
Khoảng 2 tuần trước, mẹ đẻ của bé liên hệ qua điện thoại cho vợ chồng tôi nói đi làm khai sinh cho cháu bé, cho vợ chồng tôi làm làm cha mẹ nuôi của bé. Tôi đã lên Ủy ban nhân dân phường khai báo để làm hồ sơ nhận nuôi con nuôi. Bên chính quyền Ủy ban phường đã làm gần xong thủ tục.
Tuy nhiên, vừa rồi, mẹ cháu lại đổi ý, đòi về mang cháu bé đi. Tôi muốn hỏi, nếu bây giờ tôi không đưa lại bé cho mẹ đẻ của bé, mà vẫn tiếp tục làm hồ sơ nhận nuôi con nuôi thì có được không? Mong được Luật sư giải đáp?
Trả lời:
Chào bạn. Cám ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Công ty Luật TNHH Sao Việt. Về vấn đề của bạn, chúng tôi tư vấn cho bạn như sau:
Căn cứ pháp lý
+ Luật nuôi con nuôi năm 2010
+ Nghị định 19/2011/NĐ-CP
Nội dung tư vấn:
Nuôi con nuôi được hiểu là “việc xác lập quan hệ cha, mẹ và con giữa người nhận con nuôi và người được nhận làm con nuôi” – Khoản 1 Điều 3 Luật nuôi con nuôi. Quan hệ nuôi con nuôi chỉ được xác lập sau khi việc nuôi con nuôi đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền đăng ký theo quy định.
Theo quy định pháp luật, việc nhận nuôi con nuôi phải đáp ứng các điều kiện nhất định. Trong đó, đối với người nhận con nuôi trong nước, thì người nhận con nuôi phải đáp ứng điều kiện: có năng lực hành vi dân sự đầy đủ; hơn con nuôi từ 20 tuổi trở lên; có điều kiện về sức khỏe, kinh tế, chỗ ở bảo đảm việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con nuôi; có tư cách đạo đức tốt và không thuộc trường hợp bị cấm nhận nuôi con nuôi. Còn người được nhận làm con nuôi phải là trẻ em dưới 16 tuổi; trường hợp con nuôi là người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi thì chỉ được nhận làm con nuôi trong trường hợp được cha dượng, mẹ kết hoặc cô, cậu, dì, chú, bác ruột nhận làm con nuôi.
Vì vậy, Vợ chồng bạn hoàn toàn có thể nhận cháu bé 4 tuổi làm con nuôi nếu đáp ứng đủ điều kiện nêu trên. Tuy nhiên, trong trường hợp cháu bé có mẹ đẻ thì cần phải có sự đồng ý của mẹ đẻ về việc cho làm con nuôi theo quy định tại Điều 21 Luật nuôi con nuôi năm 2010 :
“Điều 21. Sự đồng ý cho làm con nuôi
Việc nhận nuôi con nuôi phải được sự đồng ý của cha mẹ đẻ của người được nhận làm con nuôi; nếu cha đẻ hoặc mẹ đẻ đã chết, mất tích, mất năng lực hành vi dân sự hoặc không xác định được thì phải được sự đồng ý của người còn lại; nếu cả cha mẹ đẻ đều đã chết, mất tích, mất năng lực hành vi dân sự hoặc không xác định được thì phải được sự đồng ý của người giám hộ; trường hợp nhận trẻ em từ đủ 09 tuổi trở lên làm con nuôi thì con phải được sự đồng ý của trẻ em đó.
Người đồng ý cho làm con nuôi quy định tại khoản 1 Điều này phải được Ủy ban nhân dân cấp xã nơi nhận hồ sơ tư vấn đầy đủ về mục đích nuôi con nuôi; quyền, nghĩa vụ giữa cha mẹ nuôi và con nuôi; quyền, nghĩa vụ giữa cha mẹ đẻ và con sau khi người đó được nhận làm con nuôi.
Sự đồng ý phải hoàn toàn tự nguyện, trung thực, không bị ép buộc, không bị đe dọa hay mua chuộc, không vụ lợi, không kèm theo yêu cầu trả tiền hoặc lợi ích vật chất khác.
Cha mẹ đẻ chỉ được đồng ý cho con làm con nuôi sau khi con đã được sinh ra ít nhất 15 ngày”
Theo quy định tại Điều 9 Nghị định 19/2011/NĐ-CP thì trước khi thực hiện việc đăng ký nuôi con nuôi, công chức tư pháp – hộ tịch sẽ phải kiểm tra hồ sơ, nghiên cứu, giải thích và lấy ý kiến của các bên liên quan (cha mẹ đẻ, người nhận con nuôi, người giám hộ, người được nhận làm con nuôi…).
Tuy nhiên cũng tại khoản 3 Điều 9 của Nghị định 19/2011/NĐ-CP cũng có đề cập trường hợp những người liên quan do chưa nhận thức được đầy đủ, chưa hiểu rõ những vấn đề được tư vấn hoặc bị ảnh hưởng, tác động bởi yếu tố tâm lý, sức khỏe đã đồng ý cho trẻ em làm con nuôi sau đó muốn thay đổi ý kiến thì trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày được lấy ý kiến, những người liên quan phải thông báo bằng văn bản cho Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đang giải quyết hồ sơ nuôi con nuôi. Hết thời hạn này, những người liên quan không được thay đổi ý kiến về việc cho trẻ em làm con nuôi
>> Xem xét trong trường hợp của bạn, mặc dù mẹ đẻ của cháu bé đã bảo vợ chồng bạn làm khai sinh và làm hồ sơ nhận cháu làm con nuôi, sau đó thay đổi ý kiến, muốn mang cháu bé về nuôi. Trường hợp này, bạn không nói rõ việc cán bộ công chức tư pháp – hộ tịch thuộc Ủy ban nhân dân Phường khi thực hiện thủ tục “đăng ký nhận nuôi con nuôi” đã xác minh lấy ý kiến của mẹ đẻ cháu bé hay chưa. Do vậy, trường hợp của bạn sẽ có ba khả năng có thể xảy ra:
Trường hợp 1, chưa làm thủ tục xác minh lấy ý kiến việc nuôi con nuôi từ mẹ đẻ của bé: Khi đó, mẹ đẻ của bé hoàn toàn có quyền thay đổi ý kiến, không đồng ý việc nhận nuôi con nuôi thì gia đình bạn không thể thực hiện được việc nhận nuôi cháu bé này và Ủy ban nhân dân phường nơi đang thụ lý hồ sơ nhận nuôi con nuôi của bạn sẽ không thể giải quyết việc nhận nuôi con nuôi cho bạn vì không đủ điều kiện.
Trường hợp 2, đã làm thủ tục lấy ý kiến việc nuôi con nuôi từ mẹ đẻ của bé nhưng vẫn đang trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày lấy ý kiến: Khi đó nếu mẹ đẻ của bé thay đổi ý kiến, không đồng ý việc cho nhận nuôi con nuôi. Trường hợp này, việc thay đổi ý kiến vẫn được chấp nhận và bạn không thể hoàn tất thủ tục nhận nuôi con nuôi vì không đủ điều kiện.
Trường hợp 3, đã làm thủ tục lấy ý kiến việc nuôi con nuôi từ mẹ đẻ của bé và đã quá 15 ngày kể từ ngày lấy ý kiến: cho dù mẹ đẻ của bé thay đổi ý kiến, không đồng ý việc nuôi con nuôi thì khi đó, việc thay đổi ý kiến không có giá trị và việc nhận nuôi con nuôi vẫn tiếp tục được thực hiện.
Trên đây là tư vấn của Luật Sao Việt đối với câu hỏi của bạn. Nếu trong quá trình thực hiện các thủ tục nếu gặp phải các vấn đề cần được giải đáp, bạn vui lòng liên hệ:
Liên hệ sử dụng dịch vụ tư vấn pháp luật:
- CÔNG TY LUẬT TNHH SAO VIỆT -
"Sự bảo hộ hoàn hảo trong mọi quan hệ pháp luật"
TỔNG ĐÀI TƯ VẤN PHÁP LUẬT: 1900 6243
Địa chỉ tư vấn trực tiếp: Số 525B Lạc Long Quân, P. Xuân La, Q. Tây Hồ, Hà Nội
Gửi thư tư vấn hoặc yêu cầu dịch vụ qua Email: congtyluatsaoviet@gmail.com
