Chị An (Ninh Bình): “Tôi và chồng kết hôn năm 2018. Chúng tôi không đăng ký kết hôn nhưng đã có 1 con chung năm nay được 12 tháng tuổi. Hiện tại chúng tôi muốn ly hôn nhưng chồng tôi muốn giành quyền nuôi con. Vậy tôi có được quyền nuôi con không ạ, tôi cảm ơn!”
Trả lời: Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Luật Sao Việt. Đối với thắc mắc của bạn, chúng tôi xin được tư vấn như sau:
.jpg)
Ảnh minh họa: Nguồn Internet
Căn cứ Điều 14 Luật Hôn nhân và gia đình về việc giải quyết hậu quả của việc nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn theo đó: “Nam, nữ có đủ điều kiện kết hôn theo quy định của Luật này chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn thì không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng. Quyền, nghĩa vụ đối với con, tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng giữa các bên được giải quyết theo quy định tại Điều 15 và Điều 16 của Luật này”
Pháp luật hiện hành chỉ công nhận quan hệ hôn nhân khi hai bên tiến hành thủ tục đăng ký kết hôn. Trong trường hợp hai bạn chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn thì quan hệ của hai bạn không được pháp luật công nhận và bảo vệ. Vì vậy, cháu bé không được xác định là con chung vì không được sinh ra trong thời kỳ hôn nhân. Tuy nhiên, căn cứ khoản 1 Điều 89 Luật HNGĐ thì người không được nhận là cha, mẹ của một người có thể yêu cầu Tòa án xác định người đó là con mình. Do vậy, bạn có thể yêu cầu Tòa án xác nhận cháu bé là con mình, từ đó phát sinh quyền và nghĩa vụ của mẹ đối với cháu bé trong đó có quyền trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục,…
Trong trường hợp, không đăng ký kết hôn mà có yêu cầu ly hôn thì Tòa án thụ lý và tuyên bố không công nhận quan hệ vợ chồng; nếu có yêu cầu về con và tài sản thì giải quyết theo quy định tại Điều 15 và Điều 16 của Luật Hôn nhân và Gia đình 2014.
Như vậy, dù bạn có đăng ký kết hôn hay không thì vấn đề quyền nuôi con sẽ được xử lý như trường hợp có đăng ký kết hôn. Cách giải quyết như sau: về nguyên tắc vợ, chồng tự thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên đối với con. Nếu không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con.
Trường hợp của bạn, con bạn 1 tuổi (tức là dưới 36 tháng tuổi) sẽ được giao cho bạn trực tiếp nuôi. Tuy nhiên, trường hợp bạn không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì cha của cháu có thể giành quyền nuôi con.
Vì thông tin bạn cung cấp chưa thể hiện rõ được điều kiện vật chất, tinh thần của bạn có đảm bảo điều kiện sống tốt nhất cho đứa trẻ hay không nên không thể khẳng định bạn chắc chắn có quyền nuôi con. Vì khi xử lý vụ án, Tòa án sẽ xem xét các mặt toàn diện để đảm bảo lợi ích tốt nhất cho đứa trẻ. Do đó, bạn phải cung cấp cho Tòa án những tài liệu, chứng từ liên quan nhằm chứng minh khả năng nuôi con của mình như tình hình sức khỏe, điều kiện nuôi con, thu nhập hàng tháng , điều kiện chăm sóc, giáo dục thể hiện qua bằng cấp, trình độ văn hóa, giấy khám sức khỏe, bảng lương, hợp đồng lao động, sao kê ngân hàng, giấy chứng nhận sở hữu tài sản…..
