Bố mẹ tôi sống chung với nhau như vợ chồng từ năm 1980, sinh tôi năm 1982, sau đó bố tôi vào Nam làm ăn và có vợ mới ở trong đó. Bố tôi và vợ sau đăng ký kết hôn trong Nam, chung sống từ năm 2001 nhưng vẫn về quê hàng năm. Việc chăm sóc ông bà nội đều do mẹ tôi ở quê đảm nhiệm, người vợ sau không hề ngó ngàng gì đến. Nay liên quan đến vấn đề thừa kế di sản, tôi muốn hỏi trường hợp này quan hệ hôn nhân của bố mẹ tôi có được công nhận không? Xin cảm ơn.
Trả lời:
I. Căn cứ pháp lý:
- Thông tư liên tịch số 01/2001/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP.
- Luật Hôn nhân & Gia đình 2000.
- Bộ Luật Hình sự 1999.
- Nghị định 110/2013/NĐ-CP.
II. Nội dung tư vấn:
Theo quy định tại điểm d mục 2 Thông tư liên tịch số 01/2001, nam nữ được coi là sống chung với nhau như vợ chồng khi đủ điều kiện để kết hôn theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình và thuộc một trong các trường hợp sau:
- Có tổ chức lễ cưới;
- Được gia đình chấp thuận;
- Việc chung sống với nhau được người khác hay tổ chức chứng kiến;
- Họ thực sự chung sống với nhau, chăm sóc, giúp đỡ nhau cùng xây dựng gia đình
Về quan hệ sống chung như vợ chồng trước 3/1/1987, Thông tư liên tịch 01/2001/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP có quy định như sau:
1. Theo quy định tại điểm a khoản 3 Nghị quyết số 35 của Quốc hội, trong trường hợp quan hệ vợ chồng được xác lập trước ngày 03/01/1987 (ngày Luật hôn nhân và gia đình năm 1986 có hiệu lực) mà chưa đăng ký kết hôn, nếu một bên hoặc cả hai bên có yêu cầu ly hôn, thì Toà án thụ lý vụ án và áp dụng quy định về ly hôn của Luật hôn nhân và gia đình năm 2000 để giải quyết vụ án ly hôn theo thủ tục chung. Cần chú ý là trong trường hợp sau khi quan hệ vợ chồng đã được xác lập họ mới thực hiện việc đăng ký kết hôn, thì quan hệ vợ chồng của họ vẫn được công nhận kể từ ngày xác lập (ngày họ bắt đầu chung sống với nhau như vợ chồng), chứ không phải là chỉ được công nhận kể từ ngày đăng ký kết hôn.
Điều này cũng được quy định tại Nghị quyết 35/2000/NQ-QH10 về thi hành luật hôn nhân và gia đình năm 2000 tại Khoản 3 như sau:
“3. Việc áp dụng quy định tại khoản 1 Điều 11 của Luật này được thực hiện như sau:
a. Trong trường hợp quan hệ vợ chồng được xác lập trước ngày 03 tháng 01 năm 1987, ngày Luật hôn nhân và gia đình năm 1986 có hiệu lực mà chưa đăng ký kết hôn thì được khuyến khích đăng ký kết hôn; trong trường hợp có yêu cầu ly hôn thì được Toà án thụ lý giải quyết theo quy định về ly hôn của Luật hôn nhân và gia đình năm 2000;”
Như vậy, nam và nữ chung sống với nhau như vợ chồng trước ngày 03/01/1987 dù có đăng ký kết hôn hay không có đăng ký kết hôn thì vẫn được công nhận là vợ chồng. Quan hệ hôn nhân của họ vẫn được công nhận kể từ ngày xác lập (ngày họ bắt đầu chung sống với nhau như vợ chồng), chứ không phải là chỉ được công nhận kể từ ngày đăng ký kết hôn.
Do vậy, trong trường hợp của cha mẹ bạn, quan hệ vợ chồng khi hai người chung sống với nhau từ trước 03/01/1987 được xem là hợp pháp.
Về việc bố bạn đăng ký kết hôn với vợ sau là năm 2001, thời điểm này Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000 đã có hiệu lực nên được áp dụng để giải quyết. Theo đó, tại Điều 4 Luật HNGĐ năm 2000 quy định về các hành vi bị cấm kết hôn bao gồm:
“Người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác”
Vì vậy, việc đăng ký kết hôn của bố bạn với người khác là trái pháp luật.
Trên đây là tư vấn của Luật Sao Việt đối với câu hỏi của bạn. Nếu trong quá trình thực hiện các thủ tục nếu gặp phải các vấn đề cần được giải đáp, bạn vui lòng liên hệ:
Liên hệ sử dụng dịch vụ tư vấn pháp luật:
- CÔNG TY LUẬT TNHH SAO VIỆT -
"Sự bảo hộ hoàn hảo trong mọi quan hệ pháp luật"
TỔNG ĐÀI TƯ VẤN PHÁP LUẬT: 1900 6243
Địa chỉ tư vấn trực tiếp: Số 525B Lạc Long Quân, P. Xuân La, Q. Tây Hồ, Hà Nội
Gửi thư tư vấn hoặc yêu cầu dịch vụ qua Email: congtyluatsaoviet@gmail.com
