Chồng tôi là ngư dân; hơn 10 năm trước mất tích trong một trận bão lớn. Hết hy vọng nên cách đây vài năm, tôi đã nộp đơn yêu cầu Tòa án ra tuyên bố chồng tôi đã chết để có cơ sở pháp lý giải quyết các vấn đề liên quan đến tài sản chung của vợ chồng và ổn định cuộc sống.
Tuy nhiên, nay chồng tôi bất ngờ trở về. Trong hoàn cảnh này, tôi băn khoăn không biết pháp luật sẽ xác định lại quan hệ tài sản giữa tôi và chồng ra sao? Rất mong Công ty Luật Sao Việt tư vấn giúp tôi về vấn đề này.
 (33).jpg)
Ảnh minh hoạ, nguồn: Internet.
Trả lời:
Chào bạn. Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Công ty Luật TNHH Sao Việt. Về thắc mắc của bạn, chúng tôi sẽ tư vấn cho bạn như sau:
Khi Tòa án tuyên bố một bên đã chết thì mối quan hệ hôn nhân của người đó được coi là chấm dứt kể từ thời điểm quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật hoặc vào ngày ghi trong giấy báo tử. Trong thực tế cuộc sống, chế định tuyên bố một người là đã chết do pháp luật dân sự quy định nhằm ổn định các quan hệ dân sự, quan hệ hôn nhân gia đình. Hậu quả pháp lý về quan hệ tài sản sau khi chồng bạn bị tuyên bố là đã chết được giải quyết như trường hợp người chồng chết (thực sự).
Tuy nhiên dựa trên những thông tin bạn cung cấp, chúng tôi chưa thể xác định được tình trạng hôn nhân của bạn tại thời điểm hiện tại khi chồng bạn quay trở về, vì vậy, Luật Sao Việt giả sử hai trường hợp như sau:
Trường hợp thứ nhất: Nếu bạn chưa kết hôn với người khác thì quan hệ hôn nhân của hai người được khôi phục.
Tòa án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên người chồng là đã chết và phục hồi quan hệ hôn nhân của hai người (bao gồm cả quan hệ tài sản). Thời điểm khôi phục quan hệ tài sản của hai vợ chồng được tính từ thời điểm quyết định của Tòa án hủy bỏ tuyên bố người chồng là đã chết có hiệu lực.
Điều 33 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định tài sản chung vợ chồng bao gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động, sản xuất kinh doanh, hoa lợi, lợi tức pháp sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này. Như vậy, khi một bên vợ hoặc chồng bị tuyên bố là đã chết trở về và quan hệ hôn nhân của họ được phục hồi thì pháp luật thừa nhận quan hệ vợ chồng của họ không bị gián đoạn. Để đảm bảo quyền lợi chính đáng cho các chủ thể khi xác định tài sản chung của vợ chồng, pháp luật đã loại trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 Luật Hôn nhân và gia đình 2014. Cụ thể, Điều luật này quy định về hậu quả của việc chia tài sản chung vợ chồng trong thời kì hôn nhân như sau: “Trong trường hợp chia tài sản chung của vợ chồng thì phần tài sản được chia, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng của mỗi bên sau khi chia tài sản chung là tài sản riêng của vợ chồng”.
Mặc dù, khi chia tài sản chung của vợ chồng trong trường hợp chồng của bạn bị tuyên bố là đã chết trên phương diện pháp lý được xác định là tài sản chung khi hôn nhân đã chấm dứt, tài sản được chia theo quy định của pháp luật về thừa kế. Tuy nhiên người chồng trở về, trong trường hợp quan hệ hôn nhân của hai bạn được khôi phục thì thời kỳ hôn nhân được tiếp tục kể từ thời điểm đăng ký kết hôn. Như vậy, có thể coi việc chia tài sản trước đó là trường hợp chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân và chúng ta có thể áp dụng khoản 1 Điều 40 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 nêu trên để xác định phần tài sản mà bạn làm ra, kể cả phần hoa lợi, lợi tức phát sinh trước khi chồng bạn trở về là tài sản riêng của bạn.
Quy định này cũng phù hợp với tinh thần của Điều 67 Luật Hôn nhân và gia đình 2014: “Tài sản do vợ, chồng có được kể từ thời điểm quyết định của Tòa án về việc tuyên bố chồng, vợ là đã chết có hiệu lực đến khi quyết định hủy bỏ tuyên bố chồng, vợ là đã chết có hiệu lực là tài sản riêng của người đó”.
Ngoài ra, đối với phần tài sản của chồng bạn đã được chia thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật trước đây, nếu chồng bạn trở về muốn đòi lại thì những người đã được hưởng thừa kế, được chia phần trước đó sẽ phải hoàn trả lại cho chồng bạn.
Trường hợp thứ hai: Nếu bạn đã kết hôn với người khác
Theo quy định Khoản 2 Điều 72 BLDS 2015 thì:
“2. Quan hệ nhân thân của người bị tuyên bố là đã chết được khôi phục khi Tòa án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố người đó là đã chết, trừ trường hợp sau đây:
a) Vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố là đã chết đã được Tòa án cho ly hôn theo quy định tại khoản 2 Điều 68 của Bộ luật này thì quyết định cho ly hôn vẫn có hiệu lực pháp luật;
b) Vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố là đã chết đã kết hôn với người khác thì việc kết hôn đó vẫn có hiệu lực pháp luật.”
Như vậy, chồng cũ của bạn không có quyền yêu cầu bạn khôi phục quan hệ hôn nhân và việc kết hôn của bạn với người chồng hiện tại vẫn được pháp luật công nhận.
Quan hệ hôn nhân của hai người không được khôi phục thì tài sản có được trước khi quyết định của Tòa án về việc tuyên bố vợ, chồng là đã chết có hiệu lực mà chưa chia được giải quyết như chia tài sản khi ly hôn, theo điểm b khoản 2 Điều 67 Luật Hôn nhân và gia đình 2014.
Liên hệ ngay để được Luật sư, Chuyên viên pháp lý hỗ trợ kịp thời:
- CÔNG TY LUẬT TNHH SAO VIỆT -
"Sự bảo hộ hoàn hảo trong mọi quan hệ pháp luật"
Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6243
Địa chỉ tư vấn trực tiếp: Số 525B Lạc Long Quân, P. Xuân La, Q. Tây Hồ, Hà Nội
Gửi thư tư vấn hoặc yêu cầu dịch vụ qua Email: congtyluatsaoviet@gmail.com
