Xử lý khi người vay tiền ly hôn giả mạo để trốn nợ

Tôi có cho vợ chồng người em họ vay số tiền 500 triệu đồng để làm ăn nhưng đến nay thì vợ chồng em họ đã ly hôn, tôi đòi tiền thì người chồng nói vợ ký giấy vay nên vợ trả. Khi tôi đòi em họ thì lại nói tài sản đã chia hết cho chồng nên khoản vay cũng do chồng trả. Tôi được biết hai vợ chồng họ chỉ ly hôn trên danh nghĩa chứ vẫn chung sống với nhau. Vậy trường hợp này tôi phải làm sao để đòi được nợ? Tôi xin cảm ơn

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Luật Sao Việt. Đối với trường hợp của bạn, chúng tôi tư vấn như sau:

Theo thông tin bạn cung cấp, chúng tôi thấy rằng khi bạn cho vợ chồng em họ vay tiền thì chỉ có người vợ ký giấy vay cho nên chồng của em họ cho rằng người vợ ký giấy nên sẽ phải có nghĩa vụ trả nợ, còn mình thì không. Tuy nhiên, theo quy định tại Điều 27 Luật Hôn nhân gia đình năm 2014 thì: “Vợ hoặc chồng phải chịu trách nhiệm liên đới đối với giao dịch dân sự hợp pháp do một trong hai người thực hiện nhằm đáp ứng nhu cầu sinh hoạt thiết yếu của gia đình”. Điều 27 nêu trên dẫn chiếu đến các Điều 24;25;26 và 37 của Luật Hôn Nhân và Gia đình bao gồm:

-Điều 24: Trường hợp bên giao dịch đã là đại diện hợp pháp của bên kia (theo ủy quyền hoặc theo pháp luật);

-Điều 25: Trường hợp kinh doanh chung;

-Điều 26: Trường hợp người thứ ba ngay tình được bảo vệ;

-Điều 37: Trường hợp “nhằm đáp ứng nhu cầu thiết yếu của gia đình.

Theo nội dung các vấn đề nghiệp vụ được cụ thể hóa tại Kỳ họp tháng 4/2019 của Hội đồng Thẩm phán TANDTC thì một trong những trường hợp vợ hoặc chồng không tham gia giao dịch mà vẫn phải chịu trách nhiệm liên đới là trường hợp vợ chồng kinh doanh chung tại Điều 25 nêu trên. Khi  đó, khoản nợ phát sinh từ giao dịch do vợ chồng xác lập nhằm phục vụ cho công việc kinh doanh chung của hai vợ chồng thì cả hai cùng phải chịu trách nhiệm trả nợ cho chủ nợ mặc dù đã ly hôn theo quy định tại Khoản 1 Điều 60 Luật Hôn nhân gia đình:

“1. Quyền, nghĩa vụ tài sản của vợ chồng đối với người thứ ba vẫn có hiệu lực sau khi ly hôn, trừ trường hợp vợ chồng và người thứ ba có thỏa thuận khác.”

Như vậy, dù vợ chồng em họ của bạn đã ly hôn nhưng cả hai người vẫn phải có trách nhiệm liên đới trả nợ cho bạn. Trừ trường hợp, trong quá trình giải quyết ly hôn tại Tòa án mà hai bên đã thống nhất về việc trả nợ chung của vợ chồng và được ghi nhận rõ về nghĩa vụ trả nợ do vợ hoặc chồng thực hiện tại quyết định/bản án của Tòa án theo quy định của pháp luật; mà theo chúng tôi thì trường hợp này không xảy ra vì cả hai bên đều chối bỏ trách nhiệm trả nợ cho bạn.

Ngoài ra, theo thông tin bạn chia sẻ thì hai vợ chồng em họ chỉ ly hôn trên danh nghĩa nhưng vẫn chung sống với nhau, chúng tôi nhận thấy việc này có dấu hiệu của hành vi ly hôn giả mạo nhằm trốn tránh nghĩa vụ trả nợ. Theo quy định tại điểm đ khoản 2 Điều 59 Nghị định 82/2020/NĐ-CP thì hành vi “Lợi dụng việc ly hôn để trốn tránh nghĩa vụ tài sản” sẽ bị phạt tiền từ 10 triệu đến 20 triệu đồng.

Tuy nhiên trên thực tế việc chứng minh họ ly hôn giả tạo nhằm trốn nợ là rất khó khăn bởi họ có thể viện nhiều lý do cho việc tiếp tục chung sống của mình, do đó trong trường hợp này bạn nên làm đơn khởi kiện yêu cầu Tòa án nhân dân nơi một trong hai người vợ hoặc chồng đang cư trú để giải quyết buộc cả hai vợ chồng phải có nghĩa vụ trả lại cho bạn số tiền đã vay theo thủ tục tố tụng dân sự.

Trên đây là tư vấn của Luật Sao Việt đối với câu hỏi của bạn. Nếu còn vấn đề cần được giải đáp, bạn vui lòng liên hệ: