Hạn chế quyền định đoạt di sản thừa kế của con cái

Vợ chồng tôi chỉ có một đứa con nhưng con trai tôi bất hiếu, nghiện ngập, hơn 30 tuổi không có công việc ổn định mà chỉ suốt ngày về nhà xin tiền, ăn trộm của hàng xóm khiến vợ chồng tôi mất mặt. Tôi sợ khi vợ chồng tôi chết đi, nó sẽ phá hết gia sản chúng tôi tích cóp cả một đời. Liệu có cách nào để bảo toàn di sản của chúng tôi cho đời sau không? Mong luật sư tư vấn giúp.

Hình ảnh chỉ mang tính minh họa. Nguồn: Internet.

Trả lời:

Chào bác, cảm ơn bác đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Luật Sao Việt. Về câu hỏi của bác, chúng tôi tư vấn như sau:

Luật Dân sự Việt Nam quy định hai hình thức thừa kế là thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật. Theo đó, thừa kế theo di chúc thì người để lại di sản có thể toàn quyền định đoạt người nào nhận thừa kế và nhận bao nhiêu. 

Trường hợp này, hai bác nên lập di chúc để lại di sản cho cháu nội (nếu đã có) sau đó tiến hành công chứng di chúc theo đúng quy định của pháp luật. Việc lập di chúc tại tổ chức hành nghề công chứng hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã phải tuân theo thủ tục sau đây:

“1. Người lập di chúc tuyên bố nội dung của di chúc trước công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã. Công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã phải ghi chép lại nội dung mà người lập di chúc đã tuyên bố. Người lập di chúc ký hoặc điểm chỉ vào bản di chúc sau khi xác nhận bản di chúc đã được ghi chép chính xác và thể hiện đúng ý chí của mình. Công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã ký vào bản di chúc.

2. Trường hợp người lập di chúc không đọc được hoặc không nghe được bản di chúc, không ký hoặc không điểm chỉ được thì phải nhờ người làm chứng và người này phải ký xác nhận trước mặt công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã. Công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã chứng nhận bản di chúc trước mặt người lập di chúc và người làm chứng.”

Để chắc chắn di chúc được bảo quản và được thực hiện theo đúng ý chí của mình, hai bác nên gửi giữ di chúc tại các tổ chức hành nghề công chứng hoặc nhờ người có uy tín giữ hộ.

Nếu chưa có cháu và bác vẫn muốn con trai có chút tài sản để làm ăn, sinh sống nhưng không được thoải mái chi tiêu thì bác có thể lập di chúc có điều kiện. Trong đó, di chúc quy định di sản bác để lại do một người khác (có thể tin tưởng được) để quản lý, tài sản là nhà đất chỉ có thể ở và để lại cho đời sau chứ không thể bán, chuyển nhượng, tặng cho,... nhằm hạn chế quyền sử dụng, định đoạt của người con trai đối với di sản mà hai bác để lại.