Tư vấn tranh chấp quyền thừa kế giữa bà ngoại và cháu

Chào luật sư, em muốn được tư vấn một việc như sau: Mẹ em mới mất cách đây không lâu, có để lại một căn nhà và không có di chúc. Căn nhà này trước đây ông bà ngoại tặng cho mẹ em, ông đã mất, bà em còn sống, em không có ba. Bây giờ bà muốn lấy lại căn nhà đã cho mẹ em, còn em thì muốn bán đi để mua một mảnh đất khác nên xảy ra tranh chấp. Theo em, ông bà trước đây đã cho mẹ em căn nhà và mẹ em đã đứng tên thì bà không có quyền đòi nữa, em mới là người được thừa kế. Mong luật sư giải đáp giúp em, em có quyền bán căn nhà không ạ?

Ảnh minh hoạ. Nguồn: Internet.

Trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Luật Sao Việt. Đối với thắc mắc của bạn, chúng tôi tư vấn như sau:

Theo thông tin bạn cung cấp thì căn nhà mẹ bạn để lại đã đứng tên của mẹ bạn (sau khi được ông bà ngoại tặng cho), do đó đây được coi là di sản của mẹ bạn. Vì mẹ bạn mất không để lại di chúc nên căn nhà sẽ được chia theo pháp luật. Theo quy định tại Điều 651 Bộ luật dân sự 2015 về người thừa kế theo pháp luật như sau:

"1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản."

Theo quy định trên thì những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của mẹ bạn bao gồm: bạn và bà ngoại sẽ được hưởng thừa kế mẹ bạn để lại. Bạn được hưởng ½ giá trị căn nhà và bà ngoại bạn cũng được hưởng ½ căn nhà đó. Như vậy, bạn sẽ không có quyền bán căn nhà nếu không có sự đồng ý của bà ngoại và bà ngoại cũng không thể đòi lại toàn bộ căn nhà đã cho mẹ bạn.

Vì hiện tại bạn và bà ngoại đang có tranh chấp khi một người muốn bán, một người muốn giữ lại tài sản do đó trong trường hợp này, chúng tôi khuyên bạn nên thoả thuận và có sự thống nhất với bà về cách quản lý tài sản thừa kế trong tương lai. Nếu vẫn không thể thoả thuận được, bạn có thể làm đơn khởi kiện yêu cầu phân chia di sản thừa kế và gửi lên Toà án nhân dân cấp huyện nơi có căn nhà đang tranh chấp để được giải quyết.