Luật Quản lý thuế 2025: Bước ngoặt trong quản lý thuế hộ kinh doanh và 15 nghĩa vụ trọng yếu
Từ 01/07/2026, Luật Quản lý thuế số 108/2025/QH15 chính thức có hiệu lực, đánh dấu một kỷ nguyên mới trong việc số hóa và thắt chặt quản lý nghĩa vụ thuế đối với hộ kinh doanh. Việc chuyển dịch từ cơ chế “thuế khoán” sang quản lý dựa trên dữ liệu điện tử đang khiến các hộ kinh doanh đứng trước những thách thức pháp lý chưa từng có.
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet
Khai tử “thuế khoán” – Chuyển mình sang kỷ nguyên số
Trong nhiều thập kỷ, thuế khoán đã trở thành phương thức quen thuộc của các hộ kinh doanh cá thể. Tuy nhiên, sự ra đời của Luật Quản lý thuế 2025 đã làm thay đổi hoàn toàn cục diện. Việc luật hóa các quy định về hóa đơn diện tử kết nối máy tính tiền và yêu cầu kê khai chính xác dựa trên doanh thu thực tế không chỉ nhằm chống thất thu thuế mà còn tạo ra sự bình đẳng trong môi trường kinh doanh.
Theo các chuyên gia pháp lý, việc thực thi Luật mới sẽ bắt đầu “nóng” lên ngay từ đầu năm 2026 với lộ trình triển khai hóa đơn điện tử, trước khi toàn bộ 15 nghĩa vụ thuế được áp dụng triệt để từ 01/07/2026.
15 Nghĩa vụ quan trọng mà hộ kinh doanh phải nằm lòng
Căn cứ vào Điều 37 Luật Quản lý thuế 2025, người nộp thuế (bao gồm cả hộ kinh doanh) phải thực hiện nghiêm ngặt các nghĩa vụ sau để tránh các chế tài xử phạt nặng nề:
1. Đăng ký và sử dụng mã số thuế: Tuân thủ đúng quy trình cấp và sử dụng mã định danh thuế cá nhân/hộ kinh doanh.
2. Khai thuế trung thực: Hồ sơ thuế phải chính xác, đầy đủ và đúng hạn. Người nộp thuế chịu trách nhiệm hoàn toàn trước pháp luật về dữ liệu đã cung cấp.
3. Nộp thuế đầy đủ, đúng hạn: Áp dụng nộp thuế theo mã định danh khoản phải nộp (ID) để đảm bảo tính minh bạch và tránh nhầm lẫn.
4. Tuân thủ chế độ kế toán, hóa đơn: Hộ kinh doanh không còn có thể "lơ là" việc ghi chép sổ sách; việc sử dụng hóa đơn, chứng từ phải theo đúng quy định mới.
5. Ghi chép chính xác giao dịch: Mọi hoạt động phát sinh nghĩa vụ thuế, khấu trừ phải được ghi nhận đầy đủ.
6. Lập và giao hóa đơn đúng thực tế: Đây là điểm mấu chốt. Hóa đơn phải tương ứng với số lượng, chủng loại và giá trị thanh toán thực khi bán hàng/dịch vụ.
7. Cung cấp thông tin kịp thời: Sẵn sàng cung cấp tài liệu (giấy hoặc điện tử) và giải trình việc tính thuế theo yêu cầu của cơ quan quản lý.
8. Chấp hành các quyết định của cơ quan thuế: Thực hiện nghiêm các thông báo, yêu cầu từ công chức thuế.
9. Chịu trách nhiệm về hành vi của người đại diện: Dù ủy quyền cho bên thứ ba làm thủ tục thuế, người nộp thuế vẫn là thực thể cuối cùng chịu trách nhiệm pháp lý.
10. Vận hành hạ tầng kỹ thuật: Phải có thiết bị, kết nối internet để thực hiện giao dịch điện tử và kết nối thông tin với cơ quan thuế.
11. Sử dụng đúng mục đích miễn/giảm thuế: Nếu thay đổi mục đích sử dụng hàng hóa thuộc diện không chịu thuế, phải kê khai lại và nộp bổ sung.
12. Báo cáo giao dịch liên kết: Đặc biệt lưu ý với các hộ kinh doanh có quan hệ làm ăn với các bên liên kết, kể cả nước ngoài.
13. Nghĩa vụ của doanh nghiệp xã hội: (Nếu hộ kinh doanh hoạt động dưới mô hình này) cần minh bạch các khoản tài trợ cho mục đích xã hội.
14. Chấp hành ấn định thuế: Trường hợp bị ấn định thuế, vẫn phải nộp trước khi khiếu nại hoặc khởi kiện.
15. Chấp hành kiểm tra thuế: Phải phối hợp, ký biên bản và chấp hành kết luận kiểm tra tại trụ sở.
Lời khuyên pháp lý cho hộ kinh doanh
Sự thay đổi về luật pháp thường đi kèm với những lo ngại về chi phí vận hành và kỹ thuật. Tuy nhiên, nhìn từ góc độ pháp lý, đây là bước đi bắt buộc để hội nhập. Để tránh rơi vào tình trạng "ngồi trên đống lửa", các chủ hộ kinh doanh cần thực hiện ngay các bước sau:
• Chủ động cập nhật công nghệ: Đầu tư máy tính tiền có kết nối dữ liệu điện tử sớm hơn thời hạn bắt buộc.
• Rà soát hệ thống kế toán: Chuyển đổi từ quản lý ghi tay sang các phần mềm kế toán đơn giản dành cho hộ kinh doanh.
• Nâng cao kiến thức pháp luật: Nắm vững mốc thời gian (01/01/2026 cho hóa đơn và 01/07/2026 cho toàn bộ luật) để không bị động.
Việc tuân thủ 15 nghĩa vụ nêu trên không chỉ là trách nhiệm mà còn là "tấm lá chắn" bảo vệ hộ kinh doanh trước những rủi ro bị truy thu hoặc xử phạt vi phạm hành chính trong bối cảnh thanh tra thuế ngày càng được siết chặt bằng công nghệ AI và Big Data.
Liên hệ ngay để được Luật sư, Chuyên viên pháp lý hỗ trợ kịp thời:
- CÔNG TY LUẬT TNHH SAO VIỆT -
"Sự bảo hộ hoàn hảo trong mọi quan hệ pháp luật"
Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6243
Địa chỉ tư vấn trực tiếp: Số 525B Lạc Long Quân, P. Xuân La, Q. Tây Hồ, Hà Nội
Gửi thư tư vấn hoặc yêu cầu dịch vụ qua Email: congtyluatsaoviet@gmail.com
