Xác định người không có khả năng lao động để xét giảm trừ gia cảnh

Tôi đang làm kỹ sư máy trong xí nghiệp may, thu nhập 25 triệu/tháng. Vợ tôi năm nay 27 tuổi đang phải ở nhà trông 2 con nhỏ nên không có việc làm và không có bất cứ nguồn thu nhập nào. Tôi muốn xin kê khai người phụ thuộc là vợ và 2 con nhỏ nhưng kế toán nói vợ tôi không đủ điều kiện được làm người phụ thuộc vì không thuộc trường hợp không có khả năng lao động. Tôi muốn hỏi vậy có đúng hay không? Điều kiện nào để xác định vợ tôi không có khả năng lao động để xét giảm trừ gia cảnh? Tôi xin cảm ơn.

Ảnh minh họa, nguồn: Internet.

Trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Luật Sao Việt. Đối với trường hợp của bạn, chúng tôi tư vấn cho bạn như sau:

Giảm trừ gia cảnh là số tiền được trừ vào thu nhập chịu thuế trước khi tính thuế đối với thu nhập từ kinh doanh, thu nhập từ tiền lương, tiền công của người nộp thuế là cá nhân cư trú. Mức giảm trừ gia cảnh được điều chỉnh bởi Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14 là 11 triệu đồng/tháng (132 triệu đồng/năm) đối với người nộp thuế và 4,4 triệu/tháng đối với mỗi người phụ thuộc.

Để vợ bạn được tính là người phụ thuộc xét giảm trừ gia cảnh khi tính thuế thu nhập cá nhân thì vợ bạn cần đáp ứng những điều kiện quy định tại điểm đ khoản 1 Điều 9 Thông tư  số 111/2013/TT-BTC bao gồm:

“đ.1) Đối với người trong độ tuổi lao động phải đáp ứng đồng thời các điều kiện sau:

đ.1.1) Bị khuyết tật, không có khả năng lao động.

đ.1.2) Không có thu nhập hoặc có thu nhập bình quân tháng trong năm từ tất cả các nguồn thu nhập không vượt quá 1.000.000 đồng.”

Theo quy định nêu trên, vợ bạn 27 tuổi là đang trong độ tuổi lao động và không có thu nhập, tuy nhiên, vợ bạn không đáp ứng điều kiện “Không có khả năng lao động”. Hiện nay pháp luật không có quy định định nghĩa chính xác về khái niệm “Không có khả năng lao động”, tuy nhiên dựa theo nguyên tắc áp dụng tương tự pháp luật, có thể dựa trên quy định tại tiểu mục 1.4 mục 1 phần II của Nghị quyết 03/2006/NQ-HĐTP ngày 08/7/2006 của Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao hướng dẫn áp dụng một số quy định của BLDS 2005 về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng có quy định về bồi thường thiệt hại trong trường hợp “mất khả năng lao động” như sau:

“1.4. Trong trường hợp sau khi điều trị, người bị thiệt hại mất khả năng lao động và cần có người thường xuyên chăm sóc (người bị thiệt hại không còn khả năng lao động do bị liệt cột sống, mù hai mắt, liệt hai chi, bị tâm thần nặng và các trường hợp khác do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định bị suy giảm khả năng lao động vĩnh viễn từ 81% trở lên) thì phải bồi thường chi phí hợp lý cho việc chăm sóc người bị thiệt hại.”

Về cơ bản, “mất khả năng lao động” hay “không có khả năng lao động” đều chung một hệ quả là chủ thể không còn tồn tại khả năng lao động. Vì vậy dựa trên lý giải của Nghị quyết 03/2006/NQ-HĐTP, có thể xác định “người không có khả năng lao động” thuộc các trường hợp:

- Liệt cột sống, mù hai mắt, liệt hai chi, bị tâm thần nặng và các trường hợp khác do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định bị suy giảm khả năng lao động vĩnh viễn từ 81% trở lên

- Cần có người thường xuyên chăm sóc.

Vì vậy, trường hợp của vợ bạn vì ở nhà chăm con nên không đi làm và không có thu nhập sẽ không được coi là “không có khả năng lao động”. Lý do kế toán nêu ra để từ chối cho vợ bạn là người phụ thuộc hoàn toàn chính xác và nếu bạn đăng ký người phụ thuộc khi thực hiện thủ tục khai thuế đối với cơ quan thuế, cơ quan thuế cũng sẽ từ chối bạn với lý do tương tự.

Trên đây là tư vấn của Luật Sao Việt đối với câu hỏi của bạn. Nếu trong quá trình thực hiện các thủ tục nếu gặp phải các vấn đề cần được giải đáp, bạn vui lòng liên hệ: