Trình tự, thủ tục hoàn trả tiền đóng bảo hiểm xã hội

Chào Luật sư. Tôi muốn hỏi về các trường hợp được hoàn trả lại tiền đóng bảo hiểm xã hội. Và trình tự, thủ tục hoàn trả tiền đóng bảo hiểm như thế nào ạ?

Ảnh minh họa: Internet

Trả lời:

Chào bạn. Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Luật Sao Việt. Đối với thắc mắc của bạn, chúng tôi tư vấn như sau:

Hoàn trả tiền đóng bảo hiểm xã hội được quy định tại điểm 2.5 Khoản 2 Điều 2 Quyết định 595/QĐ-BHXH. Theo đó, hoàn trả là việc cơ quan BHXH chuyển trả số tiền được xác định không phải đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ-BNN hoặc đóng thừa khi ngừng giao dịch với cơ quan BHXH; đóng trùng cho cơ quan, đơn vị, cá nhân đã nộp cho cơ quan BHXH.

Thứ nhất, các trường hợp được hoàn trả tiền đóng bảo hiểm:

Theo quy định tại Điểm 3.1 Khoản 3 Điều 43 Quyết định 595/QĐ-BHXH có quy định các trường hợp hoàn trả như sau:

a) Đơn vị giải thể, phá sản, chấm dứt hoạt động theo quy định của pháp luật hoặc di chuyển nơi đăng ký tham gia đã đóng thừa tiền BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN.

b) Các trường hợp hoàn trả BHXH tự nguyện, BHYT.

c) Đơn vị chuyển tiền vào tài khoản chuyên thu không thuộc trách nhiệm quản lý thu của cơ quan BHXH tỉnh, huyện theo phân cấp.

d) Số tiền đơn vị, cá nhân đã chuyển vào tài khoản chuyên thu không phải là tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN.

đ) Kho bạc hoặc ngân hàng hạch toán nhầm vào tài khoản chuyên thu.

e) Trường hợp một người có từ 02 sổ BHXH trở lên có thời gian đóng BHXH, BHTN trùng nhau thì cơ quan BHXH thực hiện hoàn trả cho người lao động số tiền đơn vị và người lao động đã đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất và số tiền đã đóng vào quỹ BHTN (bao gồm cả số tiền thuộc trách nhiệm đóng BHXH, BHTN của người sử dụng lao động), không bao gồm tiền lãi.

g) Trường hợp đóng BHXH cho người lao động không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.

Thứ hai, trình tự, thủ tục hoàn trả tiền đóng bảo hiểm xã hội:

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ:

Trường hợp 1: Hoàn trả trong trường hợp: đơn vị giải thể, phá sản, chấm dứt hoạt động theo quy định của pháp luật hoặc di chuyển nơi đăng ký tham gia đã đóng thừa tiền BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN:

Đối với Người lao động:

a)Người lao động đang làm việc tại đơn vị :

– Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT (Mẫu TK1-TS).

– Trường hợp người lao động được hưởng quyền lợi BHYT cao hơn: bổ sung Giấy tờ chứng minh (nếu có) theo Phụ lục 03.

b) Người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng:

– Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT (Mẫu TK1-TS).

– Hợp đồng lao động có thời hạn ở nước ngoài hoặc HĐLĐ được gia hạn kèm theo văn bản gia hạn HĐLĐ hoặc HĐLĐ được ký mới tại nước tiếp nhận lao động theo hợp đồng.

Đối với đơn vị:

a) Tờ khai đơn vị tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT (Mẫu TK3-TS).

b) Danh sách lao động tham gia BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN (Mẫu D02-TS).

c) Bảng kê thông tin (Mẫu D01-TS).

Trường hợp 2: Hoàn trả theo quy định các trường hợp hoàn trả BHXH tự nguyện, BHYT, hoặc trường hợp một người có từ 02 sổ BHXH trở lên có thời gian đóng BHXH, BHTN trùng nhau. Theo đó, cá nhân lập hồ sơ theo quy định tại Điều 26 gồm:

-   Mẫu TK1-TS (Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT)

-   Mẫu D02-TS (Danh sách lao động tham gia BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ-BNN) (nếu có)

-   Sổ BHXH

-   Văn bản chứng thực hoặc bản kèm theo bản chính Giấy chứng tử đối với trường hợp chết (nếu có)

Đối với trường hợp hoàn trả tiền đóng BHYT cho nhiều người trong cùng đối tượng, UBND xã, đại lý thu/nhà trường lập danh sách đề nghị hoàn trả theo Mẫu D03-TS gửi cơ quan BHXH.

Trường hợp 3: Hoàn trả trong các trường hợp còn lại gồm: Đơn vị chuyển tiền vào tài khoản chuyên thu không thuộc trách nhiệm quản lý thu của cơ quan BHXH tỉnh, huyện theo phân cấp, Số tiền đơn vị, cá nhân đã chuyển vào tài khoản chuyên thu không phải là tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN,Kho bạc hoặc ngân hàng hạch toán nhầm vào tài khoản chuyên thu…thì đơn vị hoặc ngân hàng, kho bạc có văn bản đề nghị hoàn trả tiền.

Bước 2: Phòng/Tổ Quản lý thu phối hợp với Phòng/Tổ KH-TC xác định nguyên nhân, số tiền đã đóng thừa, số tiền chuyển nhầm, hạch toán nhầm vào tài khoản chuyên thu trình Giám đốc BHXH.

Bước 3: Nếu đủ các điều kiện hoàn trả theo quy định của pháp luật thì Giám đốc BHXH ra quyết định hoàn trả (Mẫu C16-TS), gửi 01 bản cho Phòng/Tổ KH-TC lưu và làm thủ tục chuyển tiền, gửi Phòng/Tổ Quản lý thu 01 bản. Trường hợp ngân hàng hoặc Kho bạc Nhà nước hạch toán nhầm thì gửi 01 bản cho ngân hàng hoặc Kho bạc Nhà nước đó để kiểm soát.

Trên đây là tư vấn của Luật Sao Việt đối với câu hỏi của bạn. Nếu trong quá trình thực hiện các thủ tục nếu gặp phải các vấn đề cần được giải đáp, bạn vui lòng liên hệ: