Phá hoại tài sản của chính mình có vi phạm pháp luật không?

Phá hoại tài sản của người khác phải đi tù thì tôi đã nghe nói nhiều rồi, nhưng giờ đây tôi mới biết phá hoại tài sản của chính mình cũng bị xử phạt. Khi đọc được trên báo những vụ việc như vậy tôi rất thắc mắc tại sao tài sản của chính tôi mà tôi cũng không có quyền xử lý theo ý mình? Vậy công ty luật giải đáp giúp tôi: trường hợp nào thì phá hoại tài sản của chính mình sẽ bị đi tù? Tôi xin cảm ơn

Ảnh minh họa. nguồn: Internet.

Trả lời:

Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Luật Sao Việt. Đối với thắc mắc của bạn, chúng tôi tư vấn cho bạn như sau:

Pháp luật Việt Nam không xử lý hành vi hủy hoại tài sản của chính mình, tài sản thuộc sở hữu của công dân thì họ có toàn quyền quyết định và pháp luật không can thiệp. Tuy nhiên, như một số báo đưa tin thì có trường hợp người dân bị truy tố khi phá hoại tài sản của mình, trường hợp này phải nhìn nhận như thế nào?

Ở đây, có 2 trường hợp thường xảy ra và báo chí khi đưa tin không rạch ròi giữa cái khái niệm, không nắm rõ bản chất sự việc nên khiến người dân hiểu nhầm về một vài trường hợp truy tố vì phá hoại “tài sản của chính mình”.

Trường hợp 1: Nhập nhằng khái niệm “tài sản của chính mình” và “tài sản chung với người khác”.

Một số người khi góp vốn, chung tiền mua tài sản cùng người khác thường mặc định đây là tài sản của mình, nhưng thực chất đó lại là tài sản chung với người khác. Khi hủy hoại tài sản đó, người thực hiện hành vi cho rằng họ đang phá hoại tài sản của chính mình nên không phạm tội nhưng thực chất họ không chỉ phá hoại tài sản của riêng họ mà còn xâm phạm vào quyền lợi của người đồng sở hữu tài sản với mình.

Ví dụ: Hai người bạn góp tiền mua xe ô tô để chạy xe công nghệ, một trong hai người có xích mích và đập phá, đốt xe thì khi đó, người này đã xâm phạm quyền sở hữu tài sản của người bạn, mặc dù chiếc xe đó cũng có 50% sở hữu của chính họ. Trường hợp này, người đập phá tài sản sẽ bị truy tố về “Tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản” được quy định tại Điều 178 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung bởi khoản 36 Điều 1 Bộ luật Hình sự 2017. Cụ thể:

“Người nào hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác trị giá từ 02 đến dưới 50 triệu đồng hoặc dưới 02 triệu đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 10 - 50 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:....”

Trường hợp 2: Có tranh chấp về quyền sở hữu tài sản

Có trường hợp báo chí đăng về việc đập phá nhà của chính mình và bị khởi tố, tuy nhiên trong vụ việc đó, căn nhà đang trong quá trình sang nhượng và chưa hoàn tất sổ đỏ cho người mua, vì vậy về mặt pháp lý thì đây vẫn là tài sản của người bán và họ có quyền định đoạt tài sản đó (kể cả quyền phá hoại tài sản này).

Đối với những vụ việc có yếu tố tranh chấp như thế này, thông thường các bên đều cho rằng tài sản là của mình nên mình có quyền định đoạt và vì thế “vô tình” vi phạm pháp luật mà không biết. Bắt nguồn từ vụ việc dân sự nên để xác định có dấu hiệu hình sự trong các trường hợp này, cơ quan công an sẽ phải điều tra kỹ lưỡng  để xác định chủ sở hữu của tài sản vào thời điểm bị phá hoại là ai, từ đó đưa ra quyết định khởi tố hay không khởi tố vụ án.