Câu hỏi: Năm 1996, bố mẹ tôi kết hôn và mua một mảnh đất hơn 200m2 để cất nhà. Năm 2001, bố tôi bỏ vào miền Nam cùng với anh kết nghĩa nói là để làm ăn nhưng sau đó không quay trở về. Gia đình tôi nhiều lần tìm kiếm nhưng không có thông tin, do đó, gia đình tôi đã đề nghị Toà án tuyên bố bố tôi mất tích. Năm 2019, Toà án nhân dân huyện đã ra quyết định tuyên bố bố tôi mất tích. Nay, mẹ tôi muốn bán mảnh đất trên để chia cho các con tiền mua nhà riêng ở, vậy có cách nào để mẹ tôi bán được nhà theo đúng pháp luật? Xin luật sư tư vấn giúp tôi, tôi xin cảm ơn.
.png)
Ảnh minh họa, nguồn: Internet.
Trả lời:
Cảm ơn bạn đã quan tâm và gửi câu hỏi về Công ty Luật TNHH Sao Việt, đối với thắc mắc của bạn, chúng tôi xin được giải đáp như sau:
Trường hợp của bạn, năm 2019 Toà án đã ra quyết định tuyên bố bố bạn mất tích, tuy nhiên chỉ dựa vào việc tuyên bố mất tích thì mẹ bạn chưa thể tự mình định đoạt mảnh đất trên. Để gia đình có thể chuyển nhượng được mảnh đất thì buộc phải yêu cầu Toà án ra quyết định tuyên bố bố bạn đã chết, sau đó phân chia di sản của bố bạn (bao gồm 1/2 mảnh đất). Khi thủ tục nhận thừa kế xong xuôi, gia đình bạn mới có thể bán nhà đất cho người khác. Cụ thể các bước thực hiện như sau:
Bước 1: Thủ tục tuyên bố một người là đã chết
Theo quy định tại Điều 71 Bộ luật dân sự 2015 về việc "Tuyên bố chết" như sau:
"1. Người có quyền, lợi ích liên quan có thể yêu cầu Tòa án ra quyết định tuyên bố một người là đã chết trong trường hợp sau đây:
a) Sau 03 năm, kể từ ngày quyết định tuyên bố mất tích của Tòa án có hiệu lực pháp luật mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;
b) Biệt tích trong chiến tranh sau 05 năm, kể từ ngày chiến tranh kết thúc mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;
c) Bị tai nạn hoặc thảm họa, thiên tai mà sau 02 năm, kể từ ngày tai nạn hoặc thảm hoạ, thiên tai đó chấm dứt vẫn không có tin tức xác thực là còn sống, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;
d) Biệt tích 05 năm liền trở lên và không có tin tức xác thực là còn sống; thời hạn này được tính theo quy định tại khoản 1 Điều 68 của Bộ luật này.
2. Căn cứ vào các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này, Tòa án xác định ngày chết của người bị tuyên bố là đã chết."
Như vậy, bố bạn đã có quyết định tuyên bố mất tích từ năm 2019, đến nay đã 06 năm và vẫn không có tin tức xác thực là còn sống thì gia đình bạn có căn cứ để yêu cầu Toà án xác định bố bạn là đã chết.
Gia đình cần chuẩn bị hồ sơ bao gồm các giấy tờ sau:
- Đơn yêu cầu tuyên bố một người là đã chết
- Tài liệu, chứng cứ chứng minh người này đã chết theo các trường hợp nêu trên: Quyết định đã bị tuyên bố mất tích trước đó
- Giấy tờ nhân thân chứng minh bản thân là người có quyền yêu cầu Toà án ra quyết định: Chứng minh nhân dân hoặc Căn cước công dân hoặc hộ chiếu còn hạn, các giấy tờ chứng minh quyền, nghĩa vụ liên quan giữa người yêu cầu và người bị yêu cầu tuyên bố đã chết, đăng ký kết hôn (trường hợp là vợ yêu cầu), giấy khai sinh (trường hợp là con yêu cầu)
- Tài liệu khác có liên quan.
Mẹ bạn hoặc bạn chuẩn bị 01 bộ hồ sơ như trên và nộp hồ sơ đến Tòa án nhân dân cấp huyện trước đây đã ra quyết định tuyên bố bố bạn mất tích. Tòa sẽ thụ lý và giải quyết theo quy định của Luật.
Bước 2. Phân chia di sản thừa kế của người đã chết
Sau khi có Quyết định tuyên bố bố bạn đã chết thì ½ giá trị quyền sử dụng mảnh đất trên sẽ được chia theo pháp luật vì bố bạn không để lại di chúc.
Theo quy định tại Điều 651 BLDS năm 2015 về người thừa kế theo pháp luật: "1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;..."
Như vậy, các thành viên trong gia đình thuộc hàng thừa kế thứ nhất của bố bạn sẽ đi thực hiện thủ tục khai nhận di sản thừa kế tại văn phòng công chứng.
Để thuận tiện cho việc sang nhượng bất động sản sau này, những người thừa kế khác có thể làm văn bản từ chối nhận di sản hoặc thể hiện ý chí từ chối nhận di sản trong văn bản thỏa thuận phân chia di sản để một mình mẹ bạn đứng tên mảnh đất. Sau khi gia đình làm thủ tục công chứng khai nhận di sản và mẹ bạn thực hiện thủ tục đăng ký biến động đất đai để một mình đứng tên thì có thể chuyển nhượng quyền sử dụng đất bình thường.
===============================================================================================
Trên đây là tư vấn của Luật Sao Việt đối với câu hỏi của bạn, nếu còn vấn đề thắc mắc cần được giải đáp, bạn vui lòng liên hệ:
- CÔNG TY LUẬT TNHH SAO VIỆT -
"Sự bảo hộ hoàn hảo trong mọi quan hệ pháp luật"
TỔNG ĐÀI TƯ VẤN PHÁP LUẬT: 1900 6243
Địa chỉ tư vấn trực tiếp: Số 525B Lạc Long Quân, P. Xuân La, Q. Tây Hồ, Tp. Hà Nội
Gửi thư tư vấn hoặc yêu cầu dịch vụ qua Email: congtyluatsaoviet@gmail.com
