Chủ trọ muốn nâng tiền thuê nhà khi chưa hết hạn hợp đồng đúng hay sai?

Em là sinh viên thuê trọ ở Hà Nội, một năm qua do dịch bệnh nên em không ở trọ nhiều mà thường về quê những dịp trường cho học online, tuy nhiên em vẫn đóng tiền trọ đều đặn, chỉ không phải trả tiền điện nước vì không sử dụng. Hợp đồng thuê nhà của em còn 1 năm nữa mới hết hạn nhưng vừa rồi em lên Hà Nội để học lại thì chủ nhà kêu tăng tiền trọ lên 3 triệu/tháng do  kinh tế lạm phát. Em không đồng ý thì hai bên xảy ra cự cãi, chủ trọ đòi đuổi bọn em ra khỏi nhà. Luật sư cho em hỏi quy định của pháp luật về việc này như thế nào và em phải làm gì ạ?

Trả lời:
Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Luật Sao Việt. Đối với trường hợp của bạn, chúng tôi tư vấn như sau:

Về nguyên tắc, hợp đồng thuê tài sản là sự thỏa thuận của các bên và trong pháp luật dân sự thì sự thỏa thuận của hai bên được đặt lên hàng đầu. Vì vậy trong các trường hợp có tranh chấp, trước khi quyết định chọn phương án khởi kiện thì phương án đàm phán, thỏa thuận lại giữa các bên là phương án hợp lý nhất và nên được sử dụng tối đa. Trường hợp của bạn, nếu chủ nhà và bạn có thể thỏa thuận lại và tìm một giải pháp trung hòa lợi ích của cả hai là tốt nhất. Chủ nhà yêu cầu tăng tiền nhà thì bạn có cũng có quyền yêu cầu tăng những lợi ích và dịch vụ phòng xứng đáng với số tiền đó.

Tuy nhiên, nếu bạn không muốn tăng tiền phòng và muốn thực hiện theo hợp đồng cũ thì chúng tôi tư vấn giải pháp cho bạn như sau:

Giá thuê nhà được quy định tại Bộ Luật dân sự, Điều 473 như sau:

“ 1. Giá thuê do các bên thoả thuận hoặc do người thứ ba xác định theo yêu cầu của các bên, trừ trường hợp luật có quy định khác.

2. Trường hợp không có thỏa thuận hoặc thỏa thuận không rõ ràng thì giá thuê được xác định theo giá thị trường tại địa điểm và thời điểm giao kết hợp đồng thuê.”

Như vậy, giá thuê sẽ do các bên thỏa thuận, nếu hợp đồng đã quy định rõ giá và không có điều khoản cho phép chủ nhà có quyền tăng giá thuê theo % hàng năm hoặc theo thời giá hiện tại thì chủ nhà không có quyền tự ý tăng giá cho thuê. 

Chủ nhà chỉ có quyền điều chỉnh giá thuê nhà ở trong trường hợp chưa hết hạn hợp đồng thuê nhà ở mà bên cho thuê thực hiện cải tạo nhà ở và được bên thuê đồng ý. Tuy nhiên giá thuê nhà ở mới vẫn phải do các bên thỏa thuận, nếu không thỏa thuận được thì bên cho thuê có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng nhưng  sẽ phải bồi thường theo quy định của pháp luật. Cụ thể khoản 2 Điều 129 Luật nhà ở quy định:

“2.Trường hợp chưa hết hạn hợp đồng thuê nhà ở mà bên cho thuê thực hiện cải tạo nhà ở và được bên thuê đồng ý thì bên cho thuê được quyền điều chỉnh giá thuê nhà ở. Giá thuê nhà ở mới do các bên thỏa thuận; trường hợp không thỏa thuận được thì bên cho thuê có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê nhà ở và phải bồi thường cho bên thuê theo quy định của pháp luật. …”

Trường hợp chủ nhà vẫn tự ý tăng tiền thuê nhà và đuổi bạn ra khỏi nhà khi bạn không đồng ý là vi phạm hợp đồng. Khi đó, bạn có thể làm đơn khởi kiện chủ nhà ra Tòa án có thẩm quyền để yêu cầu giải quyết tranh chấp.

Bạn có thể gửi đơn khởi kiện kèm theo tài liệu, chứng cứ mà mình hiện có đến Tòa án có thẩm quyền giải quyết vụ án bằng các phương thức: nộp trực tiếp tại Tòa án; gửi đến Tòa án theo đường dịch vụ bưu chính; gửi trực tuyến bằng hình thức điện tử qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có) để được bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Bạn sẽ được bồi thường thiệt hại thực tế mà bạn phải chi trả để khắc phục hậu quả do chủ nhà đuổi bạn đi, ví dụ: chi phí chuyển nhà, chi phí tìm nhà mới,...

Tuy nhiên cần nói thêm rằng chi phí và thời gian khởi kiện thường tốn kém và mất nhiều thời gian, đây không phải phương án tối ưu đối với trường hợp của bạn.