Trong đơn gửi Báo PL&XH, bà Trần Thị Ái (trú tại 69 Ngô Sĩ Liên, phường Văn Miếu, Đống Đa, Hà Nội) cho biết, yêu cầu chia thừa kế của bà gần 10 năm nay bị TAND thị xã Bắc Ninh) cố tình “om” để “chờ” hết thời hiệu khởi kiện …
Tòa “đẩy” sang UBND, UBND trả lại Tòa …
Vợ chồng cụ Nguyễn Thị Hưởng (mất năm 1997) và Trần Văn Tâm (mất năm 1929), trú tại thôn Phúc Sơn, xã Vũ Ninh, thị xã Bắc Ninh (nay thuộc Phường Vũ Ninh, TP Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh) có 3 người con. Năm 1954, cụ Hưởng mua của bà Hồng Thái (có giấy tờ viết tay đứng tên cụ Hưởng) một ngôi nhà ngói 5 gian trên diện tích đất 3 mẫu 6 sào tại thôn Phúc Sơn, xã Vũ Ninh. Sau này cụ Hưởng đã bán lại cho một số người, chuyển giao cho nhà nước một phần nên chỉ còn lại ngôi nhà cấp 4 trên diện tích 6003 m2. Vợ chồng bà Thìn (em gái bà Ái) sống cùng mẹ đến khi cụ Hưởng qua đời nên được giao cất giữ giấy tờ nhà đất.
Năm 1997, cụ Hưởng mất, không để lại di chúc. Bà Thìn cùng các con đã chiếm giữ toàn bộ diện tích nhà đất. Giấy tờ nhà đất đứng tên cụ Hưởng được bà Thìn thông báo đã thất lạc.
Sau nhiều lần hòa giải không thành, ngày 10/1/1998, bà Ái khởi kiện ta TAND TX Bắc Ninh (này là TAND TP Bắc Ninh) đề nghị chia toàn bộ quyền sử dụng đất và toàn bộ tài sản có trên đất do mẹ bà để lại. Bà Ái cho biết: “Thay vì giải quyết chia di sản, họ hướng dẫn tôi nên lựa chọn lại yêu cầu chỉ nên đòi chia đất thôi, vì tài sản còn ít và chia tài sản rất phức tạp. Do thiếu hiểu biết, tôi đã đồng ý. Thế là ngay ngày hôm sau, họ ra quyết định đình chỉ vì tôi chỉ yêu cầu chia đất, vụ việc không thuộc thẩm quyền của Tòa”, (tranh chấp đối với đất chưa có sổ đỏ do UBND giải quyết, nếu có tài sản gắn liền với đất, do TAND giải quyết – PV).
Bà Ái kháng cáo. Tòa phúc thẩm đã giữ nguyên quyết định sơ thẩm đồng thời chuyển toàn bộ hồ sơ cho UBND giải quyết theo thẩm quyền. UBND TX Bắc Ninh đã thành lập Tổ công tác liên ngành để xem xét vụ việc và kết luận: mảnh đất đang tranh chấp là của bà Hồng Thái bán cho cụ Hưởng. Hiện tài sản trên đất chỉ còn 1 cây me và móng, tường của ngôi nhà cấp 4 cũ đã được cải tạo lại. Về nguyện vọng, bà ái nói rõ đề nghị chia đất ở và tài sản trên đất. Vì vậy, vụ việc không thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND mà thuộc Tòa án.
Tòa “quên” và “ nhầm” …
TAND TX Bắc Ninh thụ lý lại việc. Ngày 28/6/2004, Tòa ra quyết định tạm đình chỉ với lý do bị đơn ốm nặng. Thế nhưng, gần 1 năm rưỡi sau (29/11/2005) đến Tòa, chị Hằng (con gái bà Ái) mới được thông báo là đã có quyết định tạm đình chỉ: “Trong thời gian đó, tôi hỏi thì luôn được Tòa trả lời là vẫn đang đo đạc, lấy số liệu để giải quyết. Chẳng thể nào hiểu tại sao người ta lại có thể “quên” thông báo cho nguyên đơn? Thậm chí, tôi phải yêu cầu lập biên bản bàn giao quyết định mấy lần mới được Tòa đồng ý”, chị Hằng kể. Với vi phạm của Tòa, bà Ái mất quyền kháng cáo.
Bà Ái khởi kiện lại, Ngày 10/10/2006, TAND TP Bắc Ninh thụ lý vụ việc lần thứ ba. Bà Ái chưa kịp mừng thì ngày 8/5/2007, Tòa lại ra quyết định đình chỉ vì “nguyên đơn đã được triệu tập hợp lệ đến lần thứ 2 mà vẫn vắng mặt”. Trong khi đó, bà Ái một mực khẳng định, bà không hề nhận được giấy triệu tập , kể cả Quyết định đình chỉ dưới bất kỳ hình thức nào?
Để làm rõ thực hư, bà Ái đề nghị Bưu điện TP Bắc Ninh xác minh sự việc. Ngày 10/7/2007, Bưu điện TP Bắc Ninh đã có công văn trả lời cả hai lần Tòa gửi giấy triệu tập đều đã được phát hoàn do bưu phẩm không phát được (lần 1 vào ngày 19/4/2007, lần 2 vào ngày 10/5/2007). Quyết định đình chỉ được ban hành trước khi có kết quả gửi giấy triệu tập cho nguyên đơn lần hai.
Luật sư Nguyễn Quang Anh, Công ty luật TNHH Sao Việt, Đoàn luật sư TP Hà Nội khẳng định: “Không chờ kết quả gửi giấy triệu tập hợp lệ đã ra quyết định đình chỉ vụ án, TAND TP Bắc Ninh đã vi phạm tố tụng nghiêm trọng, làm ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích chính đáng của nguyên đơn”.
Người dân vẫn đợi …
Bà Ái vẫn khởi kiện. Ngày 18/6/2007, Tòa nhận đơn và yêu cầu bà phải thu thập lại toàn bộ hồ sơ vụ án. Điều đáng nói, TAND TP Bắc Ninh vẫn đang lưu giữ toàn bộ hồ sơ vụ án của bà Ái. Luật sư Nguyễn Quang Anh cho biết: “Căn cứ vào điểm b, khoản 2, Điều 58 Bộ luật Tố tụng Dân sự, Tòa phải cung cấp toàn bộ tài liệu, chứng cứ cho bà Ái hoặc rút toàn bộ tài liệu có trong hồ sơ dân sự sơ thẩm đã thụ lý trước đây để giải quyết vụ án trên”. Bà Ái đã làm đơn đề nghị, nói rõ qui định này nhưng vẫn không được Tòa chấp nhận!?
Vụ kiện đã kéo dài gần 10 năm, thời hiệu khởi kiện chia thừa kế sắp hết. Và hơn 80 tuổi, chẳng biết nguyên đơn có còn nhiều thời gian để “chờ” được Tòa? Với cách giải quyết như trên của TAND TP Bắc Ninh, việc cho rằng Tòa án đang cố tình “om” án, “chờ” hết hiệu lực khởi kiện của bà Trần Thị Ái rõ ràng không phải là không có cơ sở!
Báo Pháp luật & Xã hội
