Nghi phạm đã chết thì vụ án sẽ được xử lý như thế nào?

Chào Luật sư, hiện nay tôi có một vấn đề thắc mắc muốn được tư vấn. Từ thông tin báo chí, tôi được biết một nghi can 34 tuổi dùng súng bắn chết bạn gái 17 tuổi rồi bỏ trốn vào rẫy ở xã Bình Sơn huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai. Lực lượng công an xác nhận đã tìm thấy xác nghi can và nghi ngờ hung thủ đã tự sát? Sau đó, cơ quan công an đã khởi tố vụ án. Vậy, trong trường hợp trên khi cả hung thủ và bị hại đã chết thì vụ án sẽ được xử lý như thế nào, ai là người đền bù cho phía gia đình người bị hại? Xin cảm ơn Luật sư.

Trả lời:

Chào bạn, Tổ Hình sự - Công ty Luật TNHH Sao Việt đã nhận được câu hỏi của bạn. Từ những thông tin mà bạn cung cấp và thông tin từ báo chí. Chúng tôi có ý kiến như sau:

Xử lý tội phạm trong trường hợp hung thủ đã tử vong:

Khi nhận được tố giác hay tin báo về tội phạm, cơ quan có thẩm quyền phải kiểm tra nhằm xác định có hay không có dấu hiệu tội phạm. Qua xác minh, phân tích, đánh giá để đưa ra kết luận khởi tố hay không khởi tố vụ án hình sự.

Trong sự việc nói trên, sau khi xác định có dấu hiệu phạm tội "Giết người" quy định tại Điều 93 Bộ Luật hình sự (BLHS) và tội "Tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí quân dụng" - Tại Điều 230 BLHS, cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Đồng Nai đã căn cứ vào các Điều 100, 103, 110 của Bộ luật Tố tụng hình sự, ra quyết định khởi tố vụ án để điều tra, xử lý.

Mặc dù cả hung thủ trực tiếp gây án và nạn nhân đều đã chết. Tuy nhiên, việc khởi tố vụ án vẫn cần thiết, nhằm điều tra các vấn đề liên quan như nguyên nhân dẫn tới vụ việc, xác định có đồng phạm hay không, xác định nguồn gốc khẩu súng (theo phía cơ quan điều tra cung cấp thì đó là khẩu súng K59 chứ không phải súng do hung thủ tự chế)… Qua quá trình điều tra, xác minh, nếu không phát hiện ra đồng phạm và cũng không phát hiện ra người phạm tội khác thì cơ quan điều tra sẽ ra quyết định đình chỉ điều tra – căn cứ theo quy định tại Điều 107 (Những căn cứ không được khởi tố vụ án hình sự) và Điều 164 (Đình chỉ điều tra) Bộ luật Tố tụng hình sự. Còn nếu phát hiện ra đồng phạm hoặc người phạm tội khác thì Cơ quan điều tra sẽ căn cứ theo Điều 126 Bộ luật Tố tụng hình sự, ra quyết định khởi tố bị can đối với người đó để điều tra, xử lý.

Về vấn đề bồi thường thiệt hại:

Mặc dù sau khi thực hiện hành vi phạm tội, kẻ thủ ác đã tự sát. Tuy nhiên, qua công tác điều tra, đã xác minh được hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, xâm phạm quyền dân sự của bị hại thì phải bồi thường toàn bộ thiệt hại, căn cứ Khoản 5 Điều 11 (Buộc bồi thường thiệt hại), Điều 13 (Bồi thường thiệt hại), Khoản 1 điều 584 (Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại) Bộ luật Dân sự 2015.

Khi tên tội phạm chết sẽ phát sinh quyền thừa kế cho những người hưởng thừa kế và trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản (bồi thường thiệt hại) trong phạm vi di sản do người chết để lại sẽ thuộc về những người hưởng thừa kế (vợ, con, cha, mẹ..), căn cứ Điều 615 (Thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại) BLDS 2015. Như vậy, nếu vụ án bị đình chỉ và không phát hiện ra đồng phạm thì vấn đề bồi thường dân sự sẽ không được giải quyết bởi Cơ quan CSĐT. Trong trường hợp này, người thân của người bị hại có thể thỏa thuận hoặc làm đơn khởi kiện để yêu cầu bồi thường thiệt hại từ những người thừa kế của tên tội phạm nói trên.