Năm 2018 chị A mượn tôi số tiền là 150.000.000 đồng có giấy mượn tiền ngày 30/5/2016.

Ngày 5/6/2018 chị A đã thế chấp chiếc ô tô của chị cho ngân hàng để vay số tiền là 300.000.000 đồng.

Ngày 15/6/2018 chi A đã bán chiếc xe ô tô cho tôi có hợp đồng bán xe viết tay, tôi đã trả tiền cho chị A là 300.000.000 đồng trừ 150.000.000 tiền nợ trước đây.

Tuy nhiên, tôi không thể làm giấy tờ xe sang tên mình vì xe đã được thế chấp cho ngân hàng. Vậy cho tôi hỏi tôi có đòi lại được tiền không?

Hình ảnh chỉ mang tính minh họa. Nguồn: Internet.

Trả lời:

 Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Luật Sao Việt, theo thông tin bạn cung cấp chúng tôi tư vấn như sau:

Bạn nên khởi kiện tuyên bố giao dịch dân sự mua bán xe giữa bạn và chị A là vô hiệu để buộc chị A trả lại tiền cho bạn. Cụ thể như sau:

Ngày 15/6/2018 chị A đã dùng chiếc ô tô thế chấp cho ngân hàng. Căn cứ Điều 320 Bộ luật dân sự 2015 quy định về nghĩa vụ của bên thế chấp:

“… Không được bán, thay thế, trao đổi, tặng cho tài sản thế chấp, trừ trường hợp quy định tại khoản 4 và khoản 5 Điều 321 của Bộ luật này.”

Theo điều luật viện dẫn nêu trên thì chị A không được bán tài sản là chiếc xe ô tô đang trong thời kì thế chấp khi chưa có sự đồng ý của ngân hàng. Việc chị A bán xe cho bạn là vi phạm quy định của pháp luật.

Đồng thời, căn cứ vào khoản 2 Điều 133 của Bộ luật dân sự 2015 quy định:

“…Trường hợp tài sản phải đăng ký mà chưa được đăng ký tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì giao dịch dân sự với người thứ ba bị vô hiệu, trừ trường hợp người thứ ba ngay tình nhận được tài sản này thông qua bán đấu giá tại tổ chức có thẩm quyền hoặc giao dịch với người mà theo bản án, quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền là chủ sở hữu tài sản nhưng sau đó chủ thể này không phải là chủ sở hữu tài sản do bản án, quyết định bị hủy, sửa.”

• Theo quy định trên thì xe ô tô là tài sản phải đăng kí tại cơ quan có thẩm quyền nhưng bạn chưa đăng kí được nên giao dịch mua bán xe sẽ vô hiệu.

Mặt khác, căn cứ điểm g Điều 10  thông tư 15/2014/TT-BCA quy định về đăng kí xe:

“Điều 10. Giấy tờ của xe

g) Giấy bán, cho, tặng xe của cá nhân phải có công chứng theo quy định của pháp luật về công chứng hoặc chứng thực của Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn đối với chữ ký của người bán, cho, tặng xe theo quy định của pháp luật về chứng thực.”

Do đó, việc mua bán xe ô tô giữa chị A và bạn bằng giấy viết tay không có công chứng, chứng thực sẽ không đủ điều kiệntheo quy định của pháp luật.

Về hậu quả pháp lý của giao dịch mua bán xe, căn cứ Điều 131 Bộ luật dân sự 2015 quy định như sau:

“1. Giao dịch dân sự vô hiệu không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên kể từ thời điểm giao dịch được xác lập.

2. Khi giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận.”

Trường hợp không thể hoàn trả được bằng hiện vật thì trị giá thành tiền để hoàn trả…”

=> Từ những căn cứ trên, giao dịch giữa bạn và chị A sẽ vô hiệu và chị A sẽ phải trả lại cho bạn toàn bộ số tiền.