Tẩu tán tài sản trốn tránh nghĩa vụ trả nợ

Anh P vay của tôi số tiền là 500 triệu trong thời gian 06 tháng có hợp đồng vay và ghi rõ nếu sau 06 tháng không có khả năng chi trả thì sẽ sang tên nhượng lại kiot bán hàng của anh P cho tôi. Đến giờ đã quá hạn vay khá lâu và cũng đã yêu cầu anh P trả nhiều lần nhưng anh P xin hoãn, vừa rồi tôi biết được anh P muốn kéo dài thời gia trả nợ để sang tên Kiot cùng các tài sản khác cho em trai anh ta. Cho tôi hỏi làm cách nào để tôi có thể lấy lại được số tiền đã cho anh P vay hoặc kiện anh ta về tội lừa đảo được không?

Nguồn: Internet

Trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Luật Sao Việt. Đối với thắc mắc của bạn, chúng tôi xin được tư vấn như sau:

Theo như những thông tin mà bạn cung cấp, có thể thấy hành vi của anh P đang thực hiện nhằm mục đích trốn tránh nghĩa vụ trả nợ bằng cách tẩu tán tài sản, thể hiện ở hành vi chuyển nhượng các tài sản của mình cho em trai đứng tên chủ sở hữu. Pháp luật quy định :”Việc chuyển quyền sở hữu đối với bất động sản có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký quyền sở hữu”.

Hành vi tẩu tán tài sản là việc thiết lập các giao dịch dân sự khác để trốn tránh nghĩa vụ đối với bên thứ 3, trong trường hợp này cần có các căn cứ chứng minh được việc anh P chuyển nhượng quyền sở hữu kiot kia cho em trai nhằm mục đích trốn tránh nghĩa vụ trả nợ cho bạn. Căn cứ quan trọng ở trong trường hợp của bạn đó là căn kiot bán hàng đó có nằm trong điều khoản của hợp đồng vay vốn giữa bạn và anh P. Khi chứng minh được giao dịch đó của anh P là hành vi tẩu tán tài sản để trốn tránh nghĩa vụ trả nợ thì bạn có thể yêu cầu Tòa án áp dụng các biện pháp khẩn cấp tạm thời liên quan đến việc cấm chuyển dịch tài sản để ngăn chặn những hành vi chuyển dịch tài sản của anh P có yếu tố tẩu tán tài sản.

Các giao dịch về chuyển nhượng tài sản của anh P, đăc biệt là khi chuyển nhượng kiot là tài sản bất động sản cho em trai mình là giao dịch được thực nhằm che giấu đi một giao dịch dân sự khác, vì vậy giao dịch đó đã vi phạm quy định pháp luật, được quy định rõ tại Điều 124 Bộ luật dân sự 2015:

Điều 124. Giao dịch dân sự vô hiệu do giả tạo:

1. Khi các bên xác lập giao dịch dân sự một cách giả tạo nhằm che giấu một giao dịch dân sự khác thì giao dịch dân sự giả tạo vô hiệu, còn giao dịch dân sự bị che giấu vẫn có hiệu lực, trừ trường hợp giao dịch đó cũng vô hiệu theo quy định của Bộ luật này hoặc luật khác có liên quan.

2. Trường hợp xác lập giao dịch dân sự giả tạo nhằm trốn tránh nghĩa vụ với người thứ ba thì giao dịch dân sự đó vô hiệu.

Trong trường hợp của bạn hiện tại nên nộp đơn khởi kiện đến Tòa án để yêu cầu Tòa tuyên giao dịch dân sự của anh P có yếu tố tẩu tán tài sản nêu trên là vô hiệu và việc hoàn trả số nợ sẽ do Tòa án quyết định bằng một bản án cụ thể. Trong trường hợp giao dịch dân sự nhằm tẩu tán tài sản bị Tòa án tuyên là vô hiệu sẽ phát sinh những hậu quả pháp lí được quy định tại Điều 131 Bộ Luật Dân sự 2015 như sau:

+ Giao dịch dân sự vô hiệu không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên kể từ thời điểm giao dịch được xác lập.

+ Khi giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận.

+ Bên có lỗi gây thiệt hại thì phải bồi thường

Đối với việc bạn muốn khởi kiện anh P về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, tuy nhiên giao dịch giữa bạn và anh P có bản hợp đồng vay tiền và bên cạnh đó căn kiot ghi trong hợp đồng tại thời điểm giao dịch với bạn là đang thuộc quyền sở hữu của anh P. Trường hợp của bạn chưa đủ căn cứ để có thể yêu cầu truy cứu trách nhiệm hình sự với anh P, nếu như sau khi có bản án của Tòa yêu cầu anh P trả nợ nhưng anh P không thực hiện thì có thể xem xét khởi kiện anh P về tội không thi hành án được quy định tại Điều 375 Bộ luật hình sự 2015 và điều kiện cơ bản để có thể truy cứu trách nhiệm về tội danh này là “đã bị áp dụng các biện pháp cưỡng chế”, như vậy người có hành vi không chấp hành án nhưng chưa bị áp dụng các biện pháp cưỡng chế cần thiết như kê biên tài sản, bán đấu giá tài sản đã kê biên, trừ vào thu nhập của người phải thi hành án… thì không chịu trách nhiệm hình sự về tội này.

Như vậy, bạn nên nộp đơn yêu cầu Tòa án can thiệp và xử lí theo pháp luật về khoản nợ cũng như nghĩa vụ trả nợ của anh P cho bạn, còn đối với việc yêu cầu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với anh P là chưa đủ căn cứ để thực hiện.